I AM DAVID
Bespreking door: Dieter - Geplaatst op: 2006-05-31
FILM
Bulgarije 1952. De 12-jarige David ontsnapt uit het concentratiekamp waar hij nagenoeg zijn hele leven heeft gezeten. Zijn ouders rebelleerden immers tegen de communistische dictatuur. Over hun lot tast hij in het duister. Enkel in het bezit van een verzegelde brief, wat eten en een kompas baant de jongen zich een weg naar de Griekse grens en vervolgens naar Italië. Zijn uiteindelijke doel is Denemarken. Daar, zo verzekerde een bevriend kamplid hem, zal hij de ware vrijheid vinden. Het vrije Italië is een openbaring voor David: voor het eerst ervaart hij de geneugten van vers brood en ontmoet hij vriendelijke mensen, zelfs een knap meisje. Maar de jongen blijft op zijn hoede voor gezagfiguren. Nog steeds wordt hij immers gekweld door nachtmerries van een kampcommandant die zijn beste vriend in het kamp zonder wroeging neerschoot. Zijn ontdooiing voor de vreugdes in het leven gebeurt traag maar zeker. En de hoop op een beter leven in Denemarken helpt hem door al zijn tragikomische avonturen heen.
I Am David was een van de eerste producties van Walden Media, een educatief geïnspireerde groep investeerders, die zichzelf o.a. tot doel heeft gesteld optimistische, spirituele kinderboeken en klassiekers van de wereldliteratuur naar het witte doek te vertalen. Deze prent is dan ook gebaseerd op een roman van Anne Holm,
North To Freedom, een episodische en persoonlijke vertelling van de vergeten terreur in het postbellum Oost-Europa. De kern van het verhaal leent zich uitstekend voor een adaptatie. Een jongen die vrij breekt uit de ketenen van oppressie en beetje de beetje de vrijheid ontdekt: het is een beproefde en gesmaakte formule in de filmwereld. Maar in een poging om trouw te blijven aan het geschreven woord, verliezen de makers uit het oog dat literatuur en film twee compleet verschillende kunstvormen zijn, met elk hun eigen wetmatigheden. En dus is
I Am David eerder een boek met bewegende plaatjes dan een meeslepende film.
Ik heb het boek niet gelezen, maar ik vermoed dat regisseur Paul Feig ook vrij trouw is gebleven aan de structuur van de roman. De film begint immers meteen met de ontsnapping van David, zonder voorgeschiedenis. Pas in de loop van de prent worden vervolgens de details van zijn tijd in het kamp onthuld. In boekvorm werkt zo’n aanpak, op pellicule heel wat minder. Gecombineerd met de terughoudendheid en het wantrouwen van David, krijg je als kijker immers niet meteen vat op het personage. En is het bijgevolg moeilijk om met hem mee te leven in het eerste, meest gevaarlijke halfuur. Ook willen de makers duidelijk ieder hoofdstuk van de roman in hun film proppen, wat resulteert in een reeks leuke anekdotes, die echter bruusk worden afgebroken of slecht geïntegreerd worden in de plot. Die aanpak komt de narratieve flow van
I Am David zeker niet ten goede. Wanneer bovendien de ontknoping in amper vijf minuten wordt afgehandeld, besef je dat regisseur-scenarist Feig geen goede blik heeft op het totaalplaatje of op een emotionele spanningsboog die de kijker maximaal moet engageren.
Toch wint de film in de laatste twintig minuten aan vaart en emotionele impact. Dat valt haast volledig op het conto te schrijven van actrice Joan Plowright. De levende theaterlegende – en weduwe van Lord Laurence Olivier – vertolkt een Zwitserse schilderes die zich het lot van de jonge David aantrekt. Met één subtiel trekje van haar gerimpelde gelaat wint ze de sympathie van de kijker. Ineens wil je meegaan in het verhaal, wil je weten hoe haar betrokkenheid de tocht van David zal beïnvloeden. Plowright is dan ook hét cruciale lid van een acteurstroep die de bal eerder misslaat dan raakt. De Italiaanse bijrollen vervallen immers in gemakkelijke stereotypes en de kampofficier in Bulgarije had evengoed een Nazikruis kunnen dragen. Laat je vooral ook niet misleiden door de cover: Jim Caviezel verschijnt nauwelijks enkele minuten op het scherm en laat bovendien een ongeïnteresseerde indruk na. De casting van Ben Tibber als David is soms een zegen, maar meestal een vloek. In de belangrijkste scènes sleept zijn gebrek aan acteertalent de prent genadeloos omlaag. Maar in de montagesequenties valt zijn eeuwige mistroostige blik best te pruimen.
Op technisch vlak is
I Am David ook al een halfslachtige mengeling van goed en middelmatig. De fotografie van Roman Osin oogt prachtig in het volle daglicht. Hij brengt het Italië van de fifties prachtig tot leven met sprankelende kleuren en mooie lichtdesigns. Maar in de nachtelijke scènes laat hij het dan weer afweten. De soundtrack is van de hand van ex-Police drummer Stewart Copeland en valt op door zijn onopvallendheid. Aandacht voor periodedetail in de kostuums en decors is admirabel, maar de montage is schokkerig, episodisch en frustrerend.
Als je het laatste kwartier buiten beschouwing laat, valt
I Am David amper over de ‘voldoende’-lijn. Een verhaal dat al duizend keer eerder werd verteld – en vaak beter – met teleurstellende acteerprestaties, een te literair opgebouwd script en een vakkundige maar weinig verfrissende regie. Niettemin geven de finale vijftien minuten de grijze prent een glimmend randje. Joan Plowrights karakter sleurt de film eigenhandig uit het moeras en weet zelfs sentiment te creëren voor personages waar je het daarvoor koud noch warm van kreeg. Haar inspanning volstaat niet om alle fouten die het creatieve team maakte te vergoelijken, maar is goed genoeg om
I Am David aan te raden voor liefhebbers van historische drama’s en voorspelbare maar uiteindelijk vrij efficiënte tearjerkers.
BEELD EN GELUID
De kwaliteit van zowel beeld als geluid op deze dvd zijn meer dan behoorlijk. In de nachtelijke scènes is het contrast weliswaar iets minder en zijn er sporadische problemen met grain, maar de dagsequenties maken veel goed. Zij ogen scherp, kleurrijk en helder. De soundtrack is aanwezig in drie opties. Een tweekanaalsspoor dat altijd prima verstaanbaar is, maar dynamiek mist. Een Dolby 5.1-mix die nooit kan verhullen dat dit een dialoogcentrische film is, maar toch een knap geluidsspectrum creëert. En tenslotte een DTS-track, die iets straffer uit de hoek komt dan het Dolby-spoor zonder in overtreffende trappen te moeten spreken.
EXTRA’S
Een aardige collectie extra’s vult deze disc. Vooreerst is er een
Audiocommentaar van cineast Feig. De man is duidelijk gepassioneerd door het verhaal en praat de track zonder veel stiltes vol. Vervolgens kan je bijna twintig minuten
Deleted Scenes bekijken. Deze bestaan vooral uit uitdiepende sequenties of vervolgen van situaties die in de prent slechts summier worden aangereikt.
Discovering David (18 min.) vertelt in het kort de ontstaansgeschiedenis van
I Am David. Producent, regisseur, cast en crew doen allemaal hun duit in het zakje. De
B-Roll (10 min.) laat daarna beelden zien, gedraaid tijdens de opnames van enkele cruciale scènes. Tenslotte bevat de dvd een nogal pompeuze
Trailer (2 min.) die vooral hoop en moed als karakteristieken benadrukt.
CONCLUSIE
I Am David is 75 minuten lang een cliché verhaaltje over een jongen die moedig ontsnapt aan een gevangenenkamp en hoop put uit de gedachte aan de vrijheid. Maar in het laatste kwartier injecteert actrice Joan Plowright de nodige emotie, zodat een kille film alsnog eindigt met onverwachte warmte. Beeld en geluid zijn prima weergegeven op dvd en ook de bonussectie is redelijk uitgebreid voor deze relatief onbekende film.