Deze film maakt deel uit van de negendelige The Powell and Pressburger Collection, waartoe ook nog 49th Parallel, The Life And Death Of Colonel Blimp, A Canterbury Tale, A Matter Of Life And Death, The Red Shoes, The Battle Of The River Plate, Ill Met By Moonlight en They're A Weird Mob behoren. Recent verscheen een update van deze boxset die Black Narcissus en Tales Of Hoffman toevoegt aan de collectie.

FILM
Het moest eens gebeuren. Na vier succesvolle, intrigerende, visueel innoverende en/of emotionerende prenten vieren Michael Powell en Emeric Pressburger hun lustrum als gezamenlijke filmmakers met een teleurstellende productie. I Know Where I'm Going! mag zich dan wel aandienen als een vluchtig, romantisch tussendoortje – de film duurt nauwelijks half zo lang als Colonel Blimp – de cineasten proberen de simplistische premisse diepgang te geven en falen hierdoor jammerlijk. Door zich enkele stilistische en structurele vrijheden te veroorloven, ontnemen ze de prent immers alle frivoliteit, tempo en charme, en blijft de kijker verweesd achter, met een film die tegelijk een Hollywood screwball-komedie en een metaforische vertelling over eeuwige liefde wil zijn, en uiteindelijk tot geen van beide uitdraait.



Voor de plot halen Powell en Pressburger de mosterd in Amerika, waar soortgelijke cinemaverhalen als sinds halverwege de jaren dertig grote sier maakten: meisje staat op het punt geld te trouwen, meisje geraakt niet op huwelijk door samenloop van omstandigheden, meisje wordt verliefd op jongen met wie ze die samenloop doorspartelt. Het meisje in kwestie is Joan Webster, een 25-jarige jonge vrouw die precies weet wat ze wil in het leven. Trouwen met de oudere, maar stinkend rijke, Robert Billinger, die woont op het eiland Killoran voor de Schotse kust, staat momenteel bovenaan haar verlanglijstje. Een zware storm maakt de oversteek per boot echter onmogelijk, zodat Joan noodgedwongen in het nabijgelegen Mull moet overnachten. Daar ontmoet ze marineofficier Torquill McNeill, een jongeman die ook weet wat hij wil, maar daarvoor hartsgeluk niet wil opofferen. Joan negeert echter koppig haar groeiende liefde voor Torquill en wil zelfs in noodweer de oversteek naar Killoran wagen.

Het probleem van I Know Where I'm Going! is niet zozeer de premisse. Die biedt immers ampele ruimte voor humor, romantiek en emotie. Nee, het probleem is de wijze waarop Powell en Pressburger die premisse ombuigen tot een hoogdravende allegorie over de ware natuur van de liefde. Een komedie van deze aard moet echter frivool zijn, en de emoties moeten gegrond zijn niet in de realiteit maar in onze dromen van volmaakte romantiek. De regisseurs-scenaristen verschillen hierover van mening en zetten vastberaden door, met weinig aandacht voor de obstakels die het pad van Joan en Torquill kruisen en een zware nadruk op de verborgen motieven geen van beide naar de oppervlakte laten borrelen. Hiermee knijpen ze de vreugde uit het verhaal en alle mogelijke empathie die je voor de personages zou moeten voelen, wordt meedogenloos door de Schotse stormwinden weggeblazen.



Joan Webster is bovendien niet de filmheldin die we gewoon zijn. Naïviteit is een deugd die doorgaans gekoesterd wordt door protagonistes van screwball-komedies. Niet zo bij Joan. Haar vastberaden carrièreplan maakt haar tot een geëmancipeerde vrouw, die alle mogelijkheden van het leven zelf wil grijpen. Ze is een sterke persoonlijkheid die de titel van de film als trots motto voert. Maar als personage verzwakt ze net daardoor, zeker omdat haar onverzettelijkheid pas in de laatste tien minuten van de prent kapseist. Alle pogingen van actrice Wendy Hiller om Joans acties geloofwaardig gestalte te geven, worden daardoor op voorhand ondermijnd. Ook Roger Livesey – die Torquill speelt – heeft problemen om tot de essentie van zijn personage door te dringen. Het scenario laat namelijk geen speelsheid toe, waardoor je je als kijker begint af te vragen wat nu precies de aantrekkingskracht is die van Torquill uitgaat.

Het helpt evenmin dat I Know Where I'm Going! kunstmatig kort wordt gehouden door een al te frenetische montage, die geen ruimte laat om de plot te doen ademen en zelfs de langzame groei naar liefde tussen de twee protagonisten zo goed als overboord gooit. Voeg daar een resem dialogen aan toe die de bal meer mis dan raak slaan, en een moralistische toon die zich tussen de emotieve gaten door wurmt en je krijgt een film die niet eens als een moedige poging te klasseren valt, maar enkel in de categorie ‘grote teleurstelling’ thuishoort. Powell en Pressburger proberen schijnbaar de stijl van de grote Preston Sturges na te bootsen, maar schieten tekort in zowel het script als de visuele aanpak. En hoe zeer ze ook pogen I Know Where I'm Going! een kloppend hart te geven, voor de kijker blijft er enkel de gestage afdaling naar een cardiale flatline over.



BEELD EN GELUID
I Know Where I'm Going! is ruim zestig jaar oud en de dvd-transfer slaagt er niet in om die leeftijd weg te poetsen. Filmgrain, regelmatige vuiltjes, een onregelmatige scherpte, een wisselvallig contrast en dito zwartlevels plagen immers de print. Dat neemt niet weg dat de film zich nog goed laat bekijken en dat dit voor een niet-gerestaureerde versie een behoorlijke kopie betreft. Het mono geluidsspoor bezit geen greintje dynamiek, maar geeft de dialogen, de muziek en de geluidseffecten degelijk weer.

EXTRA'S
Een opsomming van de extra's kan geregeld worden met een kort en krachtig zinnetje van vier woorden. Er zijn er geen.

CONCLUSIE
I Know Where I'm Going is de eerste echte slag in het water van Michael Powell en Emeric Pressburger. De cineasten proberen een luchtige plot te doorspekken met diepgang, maar de conclusie is dat die twee in dit geval niet verenigbaar zijn. Beeld en geluid ogen en klinken degelijk voor hun leeftijd, maar de bonussectie is onherbergzamer dan de Schotse kust waar de film zich afspeelt.