FILM
Tales From Earthsea, gebaseerd op Ursula K. Le Guins Earthsea-boeken, verhaalt over de epische gebeurtenissen in het koninkrijk Earthsea. Lang geleden leefden draken en mensen er in harmonie. In hun onbegrensde hebzucht kozen de mensen voor het land en de zee. De draken kozen wind en vuur. Nu leven draken en mensen gescheiden en wordt het reeds onevenwichtige natuurlijke leven nog meer verstoord door de boosaardige magiër Kobbe. In zijn drang een toverspreuk te vinden die hem het eeuwige leven zal schenken, gaat hij op zoek naar ‘de ware naam’ van onsterfelijkheid. De jonge prins Arren, zelf gekweld door een obstinate doodsangst en schuldig aan de moord op zijn eigen vader, trekt er tezamen met de goedaardige Sperwer op uit om de oorzaak van het manke evenwicht te vinden en uiteindelijk Kobbe uit te schakelen. Op hun queeste worden ze niet alleen door slechteriken maar ook door hun eigen innerlijke demonen tegengewerkt.

Geraakt u niet wijs uit bovenstaande synopsis? Ondergetekende evenmin. En de kans dat het verhaal u helder voor de ogen zal staan na het bekijken van deze film is klein. Ik verklaar me nader.

Tales From Earthsea, de debuutfilm van Goro Miyazaki - zoon van animatielegende Hayao Miyazaki - is bij zijn bioscooprelease door de internationale pers met nogal wat negatieve kritieken overladen. ‘Te ingewikkeld. Teveel explicatie. Te weinig magie. Minder talentrijk dan zijn vader’. Dat waren slechts enkele van de vele verwijten die naar Goro’s hoofd werden geslingerd. Bij het bekijken van deze film moeten we toegeven dat niet al deze aanmerkingen ongegrond zijn, maar deze prent is zeker niet te reduceren tot wat velen een mislukking noemen. Goed, Tales Of Earthsea mag dan de betovering missen die veel van Hayao Miyazaki’s films zo onvergetelijk maken, slecht brengt zijn zoon het er in zijn debuutfilm geenszins van af. Sterker nog, in vergelijking staat dit debuut mijlenver van de debuutfilm van Hayao, het door niemand opgemerkte Future Boy Conan, en overtreft het misschien wel het overladen Howl’s Moving Castle.

Vanwaar dan die onredelijk negatieve respons? We zetten alles even op een rijtje. Wat opvalt is het af en toe wat nopende gebrek aan ‘visuele stimulatie’ zoals achtergrondelementen die bewegen – wolken, stof, lichtstralen - en het geheel wat doen opleven in het anders zo statische anime-universum. In vele van de overigens zeer sfeervolle en gedetailleerde decors zijn er weinig mobiele elementen en dat is nefast voor de geloofwaardigheid. Het helpt ook niet dat de ontwerpen van de gebouwen en omgevingen wat fantasie missen. Zo ziet het slot van slechterik Kobbe eruit als een ferm uit de kluiten gewassen maar banaal ogend middeleeuws kasteel en is de woestijn die Hort Town omringt nogal plat geschilderd.

Maar het is vooral het scenario, gebaseerd op drie vuistdikke romans, dat mankementen vertoont. Zo is nooit echt duidelijk wat bedoeld wordt met ‘de ware naam der dingen’, de naam die gebruikt wordt om het desbetreffend ding via magische krachten te controleren. Tevens blijft het een raadsel waarom prins Arren nu eigenlijk zijn vader vermoordt en tasten we in het duister omtrent de motieven van magiër Sperwer om Arren te helpen bij zijn dubieuze odyssee. Ook de aanwezigheid van draken wordt op geen enkel moment uit de doeken gedaan en het thema van onsterfelijkheid verschijnt plotseling ten tonele, zonder enige logische aanleiding of introductie. In het kort kunnen we stellen dat Goro teveel hooi op zijn vork heeft genomen door te proberen een honderdtal pagina’s tellende literaire trilogie in een 2 uur durend geheel te gieten. De rijkdom van de boeken, die een zekere coherentie vertoont,  gaat volledig verloren. Daarmee is Tales From Earthsea de tweede opeenvolgende Studio Ghibli-release die de mantra “less is more” spijtig genoeg over het hoofd ziet.

Ondanks het gebrekkige script valt er gelukkig nog wat te genieten aan dit (te) compacte fantasy-epos. Het verveelt geen moment dankzij het perfect uitgebalanceerde ritme, bevat enkele zeer goed uitgewerkte, magische momenten en de climax mag gerust bevredigend genoemd worden. Ook het stemmenwerk is opvallend bovenmaats – laat u verleiden door de zwoele stem van Kobbe en de onzekere trillingen in die van Arren – en de decors zijn meestal een streling voor het oog.

Al bij al een bevredigende film voor wie zich niet teveel stoort aan onduidelijkheden en bereid is zich te laten meevoeren in de bizarre wereld van Earthsea. Verwacht echter geen tweede Princess Mononoke of Spirited Away. Wie dat wel doet zal waarschijnlijk ontgoocheld zijn.

BEELD EN GELUID
Zoals de meeste recente animatiefilms is ook Tales From Earthsea rechtstreeks van de originele digitale master op dvd overgepompt en is de beeldkwaliteit navenant. Het anamorfe 1.85:1-beeld oogt zo perfect als het dvd-medium toestaat: statisch en haarscherp met heldere, frisse kleuren die de schoonheid van de mooie, sfeervolle decors extra in de verf zetten. Filmgrain is uiteraard totaal afwezig en van edge-enhancement of compressiefouten is geen sprake. Het contrastniveau is vakkundig uitgebalanceerd en dat uit zich in diepe, donkere schaduwen en glanzende, lucide lichtpartijen. De beeldkwaliteit is dus zoals we verwachtten van een recente Studio Ghibli-release: perfect. Ook is er veel tijd gestopt in en zorg besteed aan de klankband van deze anime. Goro Miyazaki koos voor een zeer realistisch klinkende soundtrack – realistischer dan de meeste anime – met enorm veel aandacht voor kleine details. Niet alleen de volumineuze subwooferklanken overtuigen op dit schijfje, ook de subtiele omgevingsgeluiden zijn een streling voor het oor. Let maar eens op het krakende bed in de scène waarin Kobbe Arren naar de duistere kant probeert over te halen of de gutsende aarde die tijdens het werk op det akker wordt omgeploegd.  In het kort: een zeer goede score voor de technische afwerking van deze dvd.

EXTRA’S
De bioscooptrailer van Tales From Earthsea en drie trailers van andere Studio Ghibli-releases. Tja, wat doe je eraan?

CONCLUSIE
Tales From Earthsea, de debuutfilm van Goro Miyazaki, kan niet tippen aan het latere werk van vader Hayao maar is toch beter dan de critici bij zijn bioscooprelease lieten uitschijnen. Het verhaal is moeilijk te volgen, bevat enkele oninteressante nevenplots, maar is wel vakkundig gemaakt, heeft een uitgebalanceerd ritme en kent enkele magische momenten. Technisch is deze dvd van referentieniveau. Fans van Studio Ghibli laten dit schijfje best niet aan zich voorbijgaan, anderen kunnen het best eerst even huren.