Wat er in Evening van de Amerikaans-Hongaarse regisseur Lajos Koltai in essentie ontbreekt is dramatische spanning. Het is niet duidelijk of het scenario van Michael Cunningham (The Hours, 2002) wél situaties en karakterontwikkelingen bevat die de kijker/toeschouwer naar de keel grijpen, zo ja, dan heeft Koltai van een goede tekst een slechte film gemaakt, ondanks de ronkende cast, de prachtige technische afwerking van de productie en de bloedmooie buitenopnamen. In de enige scène die min of meer in de buurt komt van grote cinema, zien we Lila (Meryl Streep) bij het doodsbed van haar oude schoolvriendin Ann (Vanessa Redgrave) op het einde van de film. Het fragment straalt echte warmte en emotie uit. Beide filmdiva’s hebben weinig tot niets nodig om te beklijven en samen zorgen ze voor een paar minuten verstild en intimistisch acteerwerk. Voor het overige dobbert de film voort zonder noemenswaardige hoogtepunten of interessante ontwikkelingen.

 

Het verhaal dan. Ann ligt op sterven. Haar beide dochters Connie (Natasha Richardson) en Nina (Toni Collette) zijn in de buurt en vechten in de keuken hun eigen kleine oorlog uit. De oude vrouw praat in haar slaap over een zekere Harris en in een lange rij flashbacks vertelt ze vervolgens het verhaal over haar verloren liefde. Dat begint op het huwelijksfeest van haar beste vriendin Lila Wittenborn (Mamie Gummer). Harris (Patrick Wilson) blijkt de zoon van de huishoudster te zijn. Hij heeft in Korea gevochten en is nadien huisarts geworden. Volgens Buddy (Hugh Dancy), Lila’s oudere broer, is zijn zusje sinds haar vijftiende verliefd op Harris en trouwt ze dus met de verkeerde man. Ann (Claire Danes) als Lila’s bruidsmeisje, hoort het allemaal uit de eerste hand, want Buddy vertelt het haar uitvoerig tijdens de voorbereidingen van het feest. Ze probeert haar beste vriendin nog om te praten, maar Lila is vastbesloten om met het huwelijk door te gaan: we kunnen de gasten toch niet wegsturen, zegt ze snikkend. Dus wordt er getrouwd en Ann, zelf ook onder de indruk van Harris, belandt later op de avond met hem tussen de lakens. Hoe dat afloopt is niet helemaal duidelijk, maar het blijft in elk geval bij die ene keer. 50 jaar later staat Lila aan Anns sterfbed. De bejaarde vrouwen hebben het over hun kinderen en uiteraard over Harris: had niet een van ons met hem kunnen trouwen?, vraagt de stervende aan haar oude schoolvriendin. Er zijn andere mooie momenten geweest in al die jaren, is Meryl Streeps diplomatische antwoord. Het klinkt niet helemaal overtuigd, maar wel gemeend.

 

 

Lajos Koltai debuteerde in 2005 met Sorstalanság (Fateless), een film die van Dvd Info de quotering 8/10 kreeg. Het is het verhaal over de concentratiekampen door de ogen van een 15-jarige Hongaarse jongen. In een vorig leven was Koltai cameraman. In die functie drukte hij z’n stempel op meer dan zeventig films (o.a. Mephisto (1981), www.dvdinfo.be/bespreking.php (2000) en Being Julia uit 2004). In Sorstalanság combineerde de regisseur een pakkend verhaal met een grote visuele kracht en zorgde daarbij voor een mooi evenwicht tussen vorm en inhoud. In Evening gaat zijn aandacht hoofdzakelijk naar de vormgeving en is hij nog nauwelijks bekommerd om de karakters die hij in beeld brengt. Wat nu precies het drama van Ann (Vanessa Redgrave) is, komt de kijker niet echt te weten. Ze ligt een hele film lang in bed, hallucineert, zucht, kermt, praat wat tegen de verpleegster die ze voor een engel houdt en ook via de rol van haar jongere versie (Claire Danes) wordt het nooit duidelijk waarom ze op haar leven terugkijkt als op een loutere opeenvolging van vergissingen en foute keuzes. Harris (Patrick Wilson), de man die zo’n grote rol speelt in twee vrouwenlevens, beschikt duidelijk over kwaliteiten die Koltai voor de kijker angstvallig verborgen houdt, want een beklijvende indruk maakt de kerel niet: hij is noch echt sexy, noch een spetter of een onweerstaanbare versierder en veel meer dan wauwelen over de sterren doet hij niet.

 

Glenn Close, als Mrs. Wittenborn, krijgt nauwelijks ruimte voor fatsoenlijk acteerwerk. Ze maakt dan ook geen al te beste indruk. De Britse Natasha Richardson (Connie) en de Australische Toni Collette (Nina) zitten opgesloten in weinig interessante en vooral rolbevestigende keurslijfjes, nl. die van de gelukkig getrouwde carrièrevrouw versus haar twijfelende en geestelijk minder stabiele jongere zusje dat per ongeluk zwanger wordt en nauwelijks in staat lijkt om voor een baby te zorgen: allemaal heel gewoontjes en zeker niet origineel. Het enige personage dat voor opwinding zorgt is Buddy (Hugh Dancy), volgens Harris sinds z’n twaalfde aan de drank en zoals later zal blijken niet zonder reden: hij heeft veel whisky en champagne nodig vooraleer hij de zoon van huishoudster durft te kussen. Jammer genoeg haalt Buddy het einde van de film niet en kan alleen Meryl Streep de eer nog redden. Dat doet ze met verve, zonder veel woorden of grootse gebaren, in de enige scène waarin ook Vanessa Redgrave heel even mag tonen dat ze over grote acteercapaciteiten beschikt. Want die ene scène waarin ze ’s nachts achter een wit nachtvlindertje aanholt en daarbij haar beide dochters in de keuken nauwelijks opmerkt (en zij haar evenmin), slaat als een tang op een varken en quasi hetzelfde geldt voor de scène met de engel/huishoudster: pathetisch en niet terzake.

 

 

Waarom gaat het fout in Evening? Omdat regisseur Lajos Koltai te weinig overtuigende informatie aandraagt over de mislukte liefdesrelatie tussen Lila en Harris enerzijds en die tussen Harris en Ann anderzijds. Dat Harris z’n jeugdvriendin Lila uiteindelijk afwijst verneemt de kijker uit een korte mededeling van Lila aan Ann, terwijl net hier een flashback voor zoveel meer emotionele impact en een duidelijke situering kon zorgen. Wat er zich afspeelt tussen Harris en Ann, het gebeurt allemaal in een tijdspanne van achtenveertig uur: ze wisselen steelse blikken, ze kussen en brengen de nacht samen door in Harris’ hide-out in het bos. De dag nadien, na het dodelijke ongeluk van Buddy, scheiden hun wegen zich: hun ontmoeting blijft een vluchtige one night stand, niet minder maar ook niet meer. Als kijker krijg je het teleurstellende gevoel te maken te hebben met een aantal oppervlakkige verhaallijnen uit goedkope stationsromannetjes. Gezien de hoge verwachtingen die Lajos Koltai met deze tweede eigen film heeft gewekt, is er sprake van een ontgoochelend resultaat.

De beeldkwaliteit van deze film is in orde, zonder storende ongerechtigheden of andere mankementen, precies zoals we van een recente film verwachten. De buitenopnamen doen hun voordeel met heldere en natuurlijke kleuren, de avondlijke scènes geeft de regisseur een warme en schilderachtige tint. De interieuropnamen zij vaak bruinachtig (sepia voor de opnamen uit de jaren vijftig) en vaak net iets te donker, waardoor details verloren gaan en de gelaatsexpressies niet meer opvallen. Vaak zet Koltai alles op stemming en atmosfeer, wat nadelig is voor het tempo van de film: te veel mooifilmerij. De muziekscore van Jan A. P. Kaczmarek (Aimé & Jaguar, Finding Neverland) roept de juiste tijdsfeer op en ze legt de gewenste accenten. Af en toe trekken de arrangementen en de instrumentatie van de melodische composities de aandacht, meestal kabbelt de muziek tegen een rustig tempo voort. De stemmen zijn goed verstaanbaar, het 5.1-effect is aanwezig, maar niet geprononceerd. De subwoofer doet het overwegend kalmpjes aan.

Een Weekend aan Zee: Herinnering aan Evening houdt het midden tussen een making of en een b-roll. De extra bevat interviews met alle belangrijke betrokkenen die over hun rol en de film praten; er zijn uiteraard setopnamen en clips uit de film, maar 16 minuten is uiteraard erg kort.

Evening van regisseur Lajos Koltai is prachtig in beeld gebracht. De producenten hebben een cast van interessante acteurs bij elkaar gesprokkeld en zelfs een paar grote vissen kunnen strikken voor hun project. Jammer genoeg is het eindproduct, als som van al dat talent en de grote financiële middelen die zijn ingezet, te mager. Het verhaal slaagt er nooit in om de kijker naar de keel te grijpen. Lajos Koltai verdeelt zijn aandacht te veel tussen inhoud en vorm. Hij voert personages op die maar zeer gedeeltelijk interessante ontwikkelingen op gang brengen, waardoor hij de karakteruitdieping van zijn hoofdpersonages uit het oog verliest of zelfs verwaarloost. De regisseur slaagt er niet in om de kijker emotioneel en in voldoende mate bij het drama van zijn beide hoofdfiguren Ann en Lila te betrekken. Claire Danes, Mamie Gummer (als de jonge Ann en Lila), Vanessa Redgrave en Meryl Streep (als de bejaarde Ann en Lila) geven het beste van zichzelf, maar zelfs met z’n vieren kunnen ze Evening niet redden: het fundament is gewoon niet goed genoeg.