NATIONAL TREASURE (BLU-RAY)
Bespreking door: Werner - Geplaatst op: 2008-08-10
FILM
Benjamin Franklin Gates (Nicolas Cage) is al sinds zijn jeugd geobsedeerd door de zoektocht naar de grootste schat aller tijden die al sinds de tijd van de oude Egyptenaren van heerser op heerser is overgegaan. De laatste aanwijzing werd aan Cages bet-bet-betovergrootvader (of toch zoiets) doorgegeven door de laatste overlevende ondertekenaar van de Amerikaanse onafhankelijkheidsverklaring. Die heeft echter het geheim meegenomen in zijn graf. De schat is blijkbaar verborgen door een vrijmetselaarsorde en de weg naar de schat is één aaneenschakeling van raadsel die telkens weer tot nieuwe raadsels leiden. Na jaren speuren vinden Ben en zijn sponsor, Ian Howe (Sean Bean), een aanwijzing dat de schatkaart in onzichtbare inkt is geschreven op de achterkant van de Onafhankelijkheidsverklaring. Ian wil echter de schat voor zichzelf houden en probeert tevergeefs om Ben en zijn associé Riley Poole (Justin Bartha) te liquideren. Wanneer Ben naar de autoriteiten stapt met de bewering dat Ian van plan is de onafhankelijkheidsverklaring te stelen, verklaren die hem echter voor krankzinnig. Zijn enige optie is om Ian een stap voor te blijven en het document voor zijn neus te weg te kapen. Daarbij sleurt hij onvrijwillig museumdirectrice Abigail Chase (Diane Kruger) mee op zijn zoektocht, evenals zijn vader Patrick (Jon Voight), en wordt hij in zijn kielzog gevolgd door politie-inspecteur Sadusky (Harvey Keitel) die hem wil arresteren voor diefstal van de Onafhankelijkheidsverklaring.
Regisseur Jerry Bruckheimer - die zich op één van de introductiefilmpjes op deze disk in alle bescheidenheid de beste producent van het moment (!) laat noemen - heeft de afgelopen jaren enkele van adrenaline vergeven actiefilms zoals The Rock afgewisseld met afschuwelijk mismaakte kalkoenen zoals Bad Company, om nu maar de ergste te noemen, maar ook met doordachte thrillers met een boodschap zoals recent The Island. National Treasure laveert daar ergens tussen, met Nicolas Cage als een mannelijke versie van Lara Croft. De premisse van de film is echter een potje geworden vol anachronismen, waarin de tempeliers, de vrijmetselaars en als we niet oppassen straks ook nog het christelijke ziekenfonds, op één hoopje gegooid worden. Nu was het opstellen van de onafhankelijkheidsverklaring in 1776 inderdaad een erg maçonnieke bedoening en de film staat derhalve stijf van passers, winkelhaken, all-seeing eyes en meer van dat soort ongein. Bovendien is het wel een feit dat de tempeliersorde nog gretiger goochelde met geheime codes en verborgen boodschappen dan een gemiddelde scoutsclub. Maar de vergezochte raadseltjes, alsook het schijnbare gemak waarmee de protagonisten en antagonisten om beurten deze puzzeltjes na gemiddeld één minuut nadenken, oplossen, is er bij momenten flink over. Alhoewel het tempo van de film zeker aan het begin en aan het einde van deze National Treasure niet helemaal op het goede spoor zit, heeft de film wel een paar sterke momenten, waarvan de diefstal van de Onafhankelijkheidsverklaring en de daarop volgende achtervolging met de bijhorende partij gratuite vernielingen van publiek en privé-eigendom het hoogtepunt vormen.
Cage zet ondanks zijn niet echt tot avontuur inspirerende uitstraling een redelijke rol neer en Sean Bean speelt een redelijk onderkoelde maar zelfbeheerste schurk, die tenminste niet Gargamel-gewijs de halve film loopt te orakelen hoe fijn het toch wel is om gemeen te zijn. Toch zitten hun personages niet helemaal op de lijn waar ze behoren te zitten. Eerst oreert Cage vol vuur tegen Bean dat het stelen van de Onafhankelijkheidsverklaring waanzin is, maar even later onderneemt hij zélf een poging - waarbij overigens opgemerkt dient te worden dat het beveiligingssysteem tot in de details staat beschreven in een voor iedereen toegankelijk tijdschriftje. Zeker voor een popcornprent als deze is het niet echt bevorderlijk dat de scheidingslijn tussen de goede en de slechte personages soms niet meer te zien is. Soms kan omtrent de onduidelijke loyauteit van een hoofdpersonage een ganse film pivoteren; Bruckheimer weet dat als producent van Pirates Of The Caribbean waarschijnlijk als geen ander. Misschien dat voor deze film initieel een beetje te weinig tijd is uitgetrokken om de hoofdpersonages uit te diepen; naast het feit dat Jon Voight ons vertelt dat zijn zoon een onverbeterlijk geobsedeerde is, al even kierewiet als zijn grootvader (hij slaat blijkbaar een generatie over), is Cages personage te hol en stereotiep. Ook Diane Kruger en Justin Bartha (wie???) zijn maar gecast als respectievelijk sois-belle-et-tais-toi love-interest en een compleet misplaatste comic relief-punchball, een mager doordrukje van Kevin Weismans rol in de TV-reeks Alias. Waarom Christopher Plummer voor zijn bijdrage in hoop en al de eerste vijf minuten een screen credit heeft verdiend, is ons overigens ook een raadsel. Voorts wordt er hier en daar ook nog wat absoluut misplaatst aan politiek correcte kontlikkerij gedaan wanneer de personages gretig beginnen te citeren uit de reeks verworven vrijheden uit de Declaration en de Founding Fathers op typisch Amerikaanse wijze een goddelijke status krijgen toegemeten. Het feit dat al de baddies in deze film overduidelijk met een Brits accent spreken en derhalve de onafhankelijkheidsstrijd tussen de Amerikanen en de Britten nog eens dunnetjes wordt overgedaan, wordt er nu ook niet echt met veel subtiliteit ingelepeld.
Maar toch enkele positieve bedenkingen als besluit. National Treasure is popcorn met heel veel boter op, maar het mengsel glijdt goed. De montage op het galadiner voorafgaand aan de diefstal is bijvoorbeeld erg uitgekiend en ook de daaropvolgende location shoots zijn met veel gevoel voor smaakvolle compositie gebracht. Het is alleen wat jammer dat gemikt wordt op een familievriendelijke, bloedloze film, want af en toe een lijk meer zou zeker de film een extra niveau meegegeven hebben. Nu is het gewoon een amusante avonturenfilm geworden, echter zonder dat beetje extra. We lazen een tijdje geleden in een Engelstalige bespreking van deze film de uitdrukking "ridiculous, but oddly compulsive viewing." Dat vat het geheel misschien nog het beste samen.
BEELD EN GELUID
National Treasure heeft een fatsoenlijke beeldtransfer met goeie vermeldingen voor de schakeringen van de huidtinten, contrast en detail - kijk maar naar de fijne afwerking zonder het minste compressieprobleem van de Onafhankelijkheidsverklaring. Ook de scène waarin de beveiliging van het document wordt getoond met een flashy beeldmontage, ziet er dynamisch uit zonder dat aliasing of ghosting het beeld verstoren. De scènes die zich in allerlei donkere cryptes afspelen doen wat bruin-geelachtig aan, de scènes in de buitenlucht, en dan vooral die waarin Gates en zijn metgezellen de omgeving van Liberty Bell onderzoeken, zien er fantastisch uit,. De compressieprobleempjes die in die scène op de dvd te zien waren, zijn hier als sneeuw voor de zon verdwenen. De enige klacht die we hebben is dat het beeld niet helemaal vrij is van low level-noise. De Dolby TrueHD 5.1-track, die tegenwoordig de nieuwe standaard schijnt te worden op Disney-releases, gaat een stuk dieper en harder dan de dvd-geluidstrack en biedt nog de meeste meerwaarde op technisch vlak. De dynamiek waarmee bijvoorbeeld helikopters rondvliegen of Gates achter Howe aanzit in een spannende auto-achtervolging, is een stuk beter dan op de dvd en klinkt veel ruimtelijker en realistischer. De scène waarin de Charlotte wordt opgeblazen is een alibi om de LFE-registers een keer goed open te trekken en het verzamelde stof uit uw subwoofer te blazen. Ook subtielere geluiden, zoals het geknars van de rupsbanden over de sneeuw en de krakende houten en niet meer in al te beste staat verkerende trap in de crypte, stralen spanning uit. De echo galmt er nog griezelig na. Ik ben kortom zeer te spreken over de duidelijk verbeterde audiotrack.
EXTRA'S
Het is vooreerst een opluchting om te merken dat, in tegenstelling tot de dvd-versie, je geen myriade aan raadseltjes meer moet oplossen om bij de extra's te komen. Op de interactieve featurette Riley Pool's Decode This! na, die toch al niet bijster interessant was, zijn alle extra's van de 2-diskversie niet alleen overgtenomen, er zijn er zelfs nog een aantal toegevoegd. En wij blij natuurlijk. De extra-sectie start met een uitgebreide Behind-the-Scenes Documentary van 44 minuten, opgedeeld in zes kleinere documentaires. Exploding Charlotte gaat over de pyrotechniek in de openingsscène, To Steal A National Treasure over de oorsprong van het script, On The Set Of American History over de eindeloze trein van toeristische trekpleisters die de revue passeren, On Location over de ijzige omstandigheden waarin we het schip Charlotte aan de grond zien lopen, Treasure Hunters Revealed een korte featurette over mensen die als hobby (of beroep?) achter schatten jagen, en The Templar Knights een korte historische schets over tempeliers en vrijmetselaars. Veel van de documentaires zijn aardige vullertjes en een beetje te zeer uit een elektronisch perspakket stammend om diepgravend te zijn. Ciphers, Codes And Codebreakers (12 min.) is een leuke korte documentaire over geheimschrift en dan vooral over de manier waarop geheime genootschappen er gretig gebruik van maken en die naar meer smaakt. Meer op de film gericht dan op achtergrondinformatie zijn de 15 minuten durende Verwijderde scènes, een Alternatief einde en een alternatieve, langere take van de Openingsscène in animatic-gedaante.
But wait! There's more! Wie het er voor over heeft om meer cash neer te tellen voor de Blu-rayversie kan niet rekenen op één, niet twee, maar drie extra goodies die niet op de dvd terug te vinden zijn. Vooreerst heeft deze Blu-ray, in tegenstelling tot de dvd, een Audiocommentaartrack, ingesproken door regisseur Jon Turteltaub en acteur Justin Bartha. De track is wel wat onevenwichtig, want alhoewel Turteltaub best wel interessante dingen te vertellen heeft, springt Bartha als een ongeleid projectiel van de hak op de tak, zodat Turteltaub duidelijk uit zijn concentratie geraakt. Het bij de commentaartrack betrekken van Nicolas Cage en/of Jon Voight, en liefst Bartha geheel opzij schuiven, was een betere keuze geweest. Het interactieve java-spelletje Mission History laat de kijker toe om op speelse wijze de Onafhankelijkheidsverklaring te bestuderen en te scannen op raadseltjes. Een Trivia track lardeert de film met een hoop weetjes over Amerika en de rol van de vrijmetselaarsloges bij het ontstaan van de staat, maar het geheel doet wat té sensationeel aan én elimineert de mogelijkheid om intussen een Nederlands ondertitelspoor op te roepen.
CONCLUSIE
National Treasure is een redelijke maar lichtjes over het paard getilde actiefilm,met enkele mooie momenten, maar ook met een redelijk ongeïnspireerd scenario dat leest als een toeristische rondleiding. Een tweede visie doet de film wel meer recht. De Blu-ray haalt dankzij de talrijke extra's de top-Bluraystatus.
Studio:
Disney
Regie:
Jon Turteltaub
Met:
Nicolas Cage, Diane Kruger, Sean Bean, Jon Voight, Harvey Keitel, Justin Bartha, Christopher Plummer
Beeldformaat:
2.40:1 HD
Geluid:
Engels Dolby TrueHD 5.1
Frans Dolby Digital 5.1
Frans DTS 5.1
Italiaans Dolby Digital 5.1
Italiaans DTS 5.1
Spaans Dolby Digital 5.1
Spaans DTS 5.1
Ondertitels:
Nederlands, Engels, Frans, Italiaans, Spaans, Zweeds, Noors, Deens, Fins, IJslands, Engels CC
Extra's:
• Geanimeerde menu's
• Audiocommentaartrack
• Interactief spel "Mission History: Inside the Declaration of Independence"
• Trivia track
• Documentaire "National Treasure On Location"
• Documentaire "Exploding Charlotte"
• Documentaire "To Steal a National Trasure"
• Documentaire "On The Set Of American History"
• Documentaire "Treasure Hunters Revealed"
• Documentaire "The Templar Knights"
• Documentaire "Ciphers, Codes And Codebreakers"
• 7 verwijderde scènes
• Alternatief einde
• Animatic
• Trailers