SERIE
Seks. Lust. Passie. Machtswellust. Moord. Intrige. Verraad. En dan laten we de beste stukken nog weg. De turbulente regeerperiode van de opvliegende Hendrik VIII (Jonathan Rhys-Meyers) is één van de kleurrijkste, maar ook meest omstreden bladzijden uit de Engelse geschiedenis. Voortdurend wisselt Hendrik van alliantie tussen de Franse koning Frans I (Emmanuel Leconte) en de Spaanse keizer Karel V (Sebastian Armesto) om zijn belangen veilig te stellen, maar keer op keer wordt hij door zijn eigen vurige temperament weer gedwongen zijn eigen vredesverdragen te verbreken. En naast zijn opvliegend karakter heeft Hendrik één groot gebrek, en dat is dat hij zijn lul niet in zijn broek kan houden. Een ganse stoet vrouwen komt en gaat in zijn slaapkamer.

Hendrik is getrouwd met de weduwe van zijn broer Arthur, Catharina van Aragon (Maria Doyle Kennedy), maar ze kan hem geen mannelijke opvolger schenken, en Hendrik wenst van de paus een officiële dispensatie te krijgen om zijn huwelijk te laten ontbinden om zo te kunnen hertrouwen met zijn favoriete maîtresse Anne Boleyn (Natalie Dormer). Hendrik meent dat zijn huwelijk vervloekt is, omdat het hertrouwen met de vrouw van zijn broer volgens de bijbel een zonde is. Op niet zo heel subtiele wijze laat hij verstaan dat als de paus niet aan zijn verzoek voldoet, hij op een scheuring aanstuurt tussen de katholieke kerk en de Engelsen, alhoewel de paus hem kort daarvoor nog betiteld heeft als Verdediger des Geloofs tegen het protestantisme dat in Duitsland alsmaar meer aan invloed wint. Tussen hamer en aambeeld gewrongen zit aartsbisschop Wolsey (Sam Neill), die de wereldse belangen van Hendrik behartigt en van die gelegenheid profiteert om zijn eigen zakken eens goed te vullen. Hij is verantwoordelijk voor het aanstellen van aan pauselijk tribunaal dat over het scheidingsverzoek van Zijne Majesteit moet oordelen, en hij weet verdraaid goed dat een negatief antwoord hem zijn job en mogelijk ook zijn kop kan kosten.

En dat is nu net waar zijn tegenstanders op uit zijn. Onder meer de hertog van Norfolk (Henry Czerny) en Charles Brandon, de hertog van Suffolk (Henry Cavill) zien maar wat graag de kardinaal van zijn voetstuk vallen om zelf als vertrouwelingen van de koning zijn plaats in te nemen. Ze weten hun goede vriend Thomas Boleyn (Nick Dunning) ervan te overtuigen om zijn twee dochters als lokaal voor te houden om zo een huwelijkscrisis en zo een grondwettelijk probleem te scheppen. 's Majesteits aandacht voor Mary Boleyn (Perdita Weeks) verslapt al snel, maar met de charmes van Anna schijnt de val dicht te klappen. En toegegeven, mochten we in Hendriks plaats kunnen kiezen tussen een viriel jong ding als Anna en een oude taart als Catharina zou de keuze snel gemaakt zijn.

Het aantal vertrouwelingen aan het hof daalt dan ook exponentieel. Hendriks beste vriend Charles Brandon is in ongenade gevallen omdat hij getrouwd is met Hendriks zuster Margaret (Gabrielle Anwar), die uithuwelijken aan de Portugese oude viezerik van een koning (Joseph Kelly) niet zag zitten en de ouwe met een hoofdkussen verstikt heeft. De erudiete humanistische kerkgeleerde Thomas More (Jeremy Northam) houdt zich liever ver van het gekrakeel van het hof. En kerkrechter Thomas Cromwell (James Frain) heeft het veel te druk met ketters op de brandstapel te zetten. Hendrik is dus voornamelijk op zichzelf aangewezen, maar hij is naast een intelligent politicus ook vreselijk mentaal instabiel.

You think you know a story, but you only know how it ends. To get to the heart of the story, you have to go back to the beginning.

The Tudors is een co-productie van de Britse BBC, het Amerikaanse Showtime en een paar kleinere partners, en heeft een aardig centje gekost. Het resultaat, waarmee men duidelijk marktleider HBO naar de kroon heeft willen steken, mag er best wezen, alhoewel de historische correctheid die als unique selling proposition wordt naar voren geschoven best met een kilootje zout mag worden genomen. De voornaamste schietschijf van de critici is de casting van Jonathan Rhys-Meyers, die eerder fysieke gelijkenissen vertoont met Michael Scofield uit Prison Break dan met de papperige vetkwab die Hendrik VIII volgens zijn schilderijen was. Het leeftijdsverschil tussen Hendrik en Catharina bedroeg overigens maar 6 jaar, dat tussen Hendrik en Anne Boleyn twintig, maar hier lijkt het omgekeerd. De makers richten zich met de jonge en charismatische lead duidelijk meer naar een (jonger) MTV-publiek, maar met de kennis over The Tudors zou een student op een examen geschiedenis zonder meer een kanjer van een buis halen. Om er nu maar één of twee feiten uit te lichten: Hendrik had niet één, maar twee zussen, en het is diegene die in dit feuilleton niet wordt genoemd die werd uitgehuwelijkt, en dan nog niet aan de koning van Portugal maar die van Frankrijk. De echte Margaret was gehuwd met de koning van Schotland, vandaar de claim van het huis Stuart op de troon. Ook is Hendriks onwettige zoon Henry Fitzroy niet op een dergelijk jonge leeftijd gestorven als in de reeks.

Waar de feiten toch wel met de voeten getreden worden tot op een niveau dat het stoort, slaan de details zoals de kostuums, de decors, de muziek én vooral het heetgebakerde karakter van Hendrik wél de juiste toon aan. Ook de complexe godsdienstoorlogen tussen het katholicisme, het protestantisme en de afscheuring van de Church of England die in deze reeks in de maak is, die overigens tegenwoordig als protestants wordt betiteld maar veel meer verwant is met de katholieke leer, zijn min of meer historisch correct, alhoewel de persoonlijke betrokkenheid van een personage als kardinaal Wolsey eerder een samentrekking is van verschillende bedienaars van de kerk uit de entourage van Hendrik. Kortom, de entertainmentwaarde van de reeks prevaleert duidelijk op de geschiedkundige bijdrage. De reeks is inhoudelijk en qua doelpubliek erg vergelijkbaar met Rome, zij het dat de vele excessen van geweld en bloed in laatstgenoemde serie in The Tudors plaats hebben moeten ruimen voor een driedubbele portie blote borsten. heeft blijkbaar gemeend dat het publiek op die manier betere herinneringen overhoudt aan Hendriks seksuele frivoliteiten, dan wanneer men het (het publiek, nvdr) doodslaat met historische, maar weinig ter zake doende feitjes. Hendriks echtscheiding is ook nog zo'n onderwerp dat navenant veel aandacht krijgt, omdat het een mooie climax is om het einde van de eerste reeks afleveringen aan te koppelen. En een ander puntje van kritiek is dat je geen flauw idee hebt hoeveel tijd er in de reeks verloopt? Weken? Maanden? Jaren? Hovelingen die door de koning als gezant naar de paus worden gestuurd zijn vijf minuten later alweer terug met hun antwoord, alhoewel het feestje ten paleize intussen nog gewoon continu is doorgegaan. Wat evenwel de mogelijkheid niet uitsluit dat dat soort feestjes inderdaad zo lang duurde.

Maar hetgeen me op het einde van de rit van tien afleveringen, overigens tegen een blitztempo, is bijgebleven is dat de reeks goed is, dan wel als fictief verhaal. Goed in de zin dat de acteurs allemaal zeer goed gecast zijn: Jonathan Rhys Meyers zeer viriel en driftig; Natalie Dormer, die overigens de kwaliteiten van een feeëriek nimfje en een staalharde koningin in één personage kan verenigen zonder ongeloofwaardig te worden, erg seksueel opgewarmd; Maria Doyle Kennedy een ijskonijn; Sam Neill een door geld verblinde machtswellusteling; en de rest van de cast kruiperig, achterbaks en sexy, al naargelang de noden, en niet noodzakelijk beperkt tot één karaktertrek per persoon. Wie zich al eens ergert aan de kromme en stijve dialogen in historische kostuumspektakels zal in deze reeks alleszins geen reden tot ergernis hebben. Merkwaardig, want een deel van de dialogen is gebaseerd op bijna letterlijk wat de hoofdpersonages in hun officiële, op schrift gestelde, hoedanigheid hebben gezegd.

BEELD EN GELUID
Voor een eerste televisieserie in Blu-ray te kijken vallen onmiddellijk de levendige kleuren op. Vooral de buitenscènes, wanneer Hendrik (overigens met wisselend succes) deelneemt aan steekspelen, krijge een extra mooie look, meestal is er sprake van een azuurblauwe lucht met daaronder een grasveld met ontelbaar veel schakeringen groen een bonte lappendeken van tenten. Of de woning waar kardinaal Wolsey naartoe is verbannen: je ziet niet alleen de groeven in het hout, maar je ziet er de waterdruppels zo afdruipen ook nog. De Engelse Dolby TrueHD 5.1-track heeft enorm veel punch, zorgt door een mooie uitdeindende geluidstrack voor ambiance op elke van de vele feestjes die Hendrik organiseert (en dat zijn er nogal wat). Paardenhoeven resoneren diep door, en de vochtigheid van de kerkers van de Tower is hoorbaar. Beeld en geluid zijn altijd in alle omstandigheden mooi in overeenstemming met elkaar, wat nog maar eens bewijst dat de technische kant van deze dvd niet verwaarloosd is.

EXTRA'S
Eén extra van betekenis moeten we toch vermelden, en dat is een "Behind the scenes"-documentaire (48:38) waarin de verschillende hoofdrolspelers een stukje interview mogen komen geven. De interviews zijn boeiend, zeker geen commerciële prietpraat en gaat voornamelijk over hoe de acteurs in de voetsporen zijn kunnen treden van personages die door de geschiedschrijving al zó bekend zijn. Jonathan Rhys-Meyers zet de toon met te stellen dat Hendrik VIII helemaal niet makkelijk om te spelen was en best wel een fysieke uitdaging. Passeren ook nog de revue: onder meer scenarist Michael Hirst, die duidelijk een hele scherpe visie heeft over wat hij met zijn reeks wil bereiken, verder nog o.m. Natalie Dormer, Sam Neill en Jeremy Northam die vertellen over hun betrokkenheid bij het project, maar ook hun visie op de politiek van weleer met ons delen. Afgesloten wordt er met een reeks trailers.

CONCLUSIE
The Tudors is niet dadelijk de reeks die u uitzoekt om aan uw geschiedenisklas te tonen hoe het er werkelijk aan toe ging, en afgaande op bepaalde scènes horen deze lieden waarschijnlijk meer in een softpornoclub thuis. Maar what am I kidding? de reeks hoort natuurlijk in een thuisbioscoop waar de technische voordelen van blu-ray en een HD-televisie The Tudors op het scherm toveren zoals geen andere zender dat kan.