FILM
Als het niet echt gebeurd was, zou je het nooit geloven. Op zeven augustus 1974 spanden de Franse evenwichtskunstenaar Philippe Petit en enkele partners in crime een stalen kabel tussen het dak van de noorder- en de zuidertoren van het nog maar net geopende World Trade Center in New York. Vroeg in de ochtend, terwijl de mist boven The Big Apple nog moest optrekken, zette Petit vervolgens zijn linkervoet op de kabel. De rechtervoet volgde al snel en onder het toeziend oog van honderden angstige toeschouwers 500 meter lager wandelde de koorddanser 45 minuten lang tussen de WTC-torens. De artistieke misdaad van de eeuw wordt het kunstje ook nu nog genoemd. Opdat niemand deze uitzonderlijke prestatie - en het al even uitzonderlijke verhaal dat er achter schuilt - ooit zou vergeten, is er nu de documentaire Man On Wire, die een beklijvend relaas van de feiten geeft.

Nochtans lijkt het er in het eerste kwartier op dat de prent te snel te veel informatie weggeeft. Door een combinatie van interviews, archiefbeelden en nieuw gefilmde docudramasegmenten zien we in de eerste vijftien minuten immers hoe Petit en zijn kompanen clandestien de Twin Towers binnengeraken met valse badges en door een gelukje rechtstreeks de lift naar de bovenste verdieping nemen. Voor de kijker is het alsof enkel de kabel nog gespannen moet worden om de dramatische boog van de prent te vervolledigen. Niets is echter minder waar. Regisseur James Marsh en monteur Jinx Godfrey hanteren immers de structuur van een heerlijk ingewikkelde 'heist movie' en injecteren zo de nodige spanning - én humor! - in het uur dat nog volgt. De eerdere stunts van Petit worden o.a. uit de doeken gedaan (evenwichtsoefeningen boven de Notre Dame en in Sydney Harbour), maar ook de moeizame aanloop naar de WTC-wandeling wordt onder de loep genomen. En dan is er nog het verslag van de stunt zelf! Want in de nacht voorafgaand aan de artistieke misdaad van de eeuw gebeurt er heel wat meer dan enkel het spannen van de kabel.

Wat zo verbluffend is aan Man On Wire is hoe de documentaire de kijker deelgenoot maakt van de hoogst persoonlijke droom van één man. De film kweekt immers niet alleen sympathie voor Philippe Petit - niet moeilijk aangezien de man een hoogst aimabele en gedreven persoonlijkheid is - maar zuigt je mee in diens enthouiasme. De Fransman had het in 1974 in zich om iedereen in zijn buurt warm te maken voor een gevaarlijke stunt zonder weerga en de documentaire maakt tastbaar hoe eenvoudig het is om mee te stappen in een dergelijk project wanneer je een visionaire man als Petit aan het roer hebt staan. Ook dit draagt bij tot de opgevoerde spanning in de prent: je wilt als kijker dat je er zelf bij was geweest op die beruchte zevende augustus en stelt je dus probleemloos in de plaats van de mannen die zich urenlang moesten verschuilen onder een deken om niet ontdekt te worden door een bewaker of die slechts één kans hadden om met pijl en boog de kabel van de ene naar de andere toren te schieten.

Man On Wire is dus een ode aan een man en een missie. Maar tegelijkertijd - zonder dat de makers hier expliciet aandacht aan besteden - is de prent een ode aan het World Trade Center. De twee gebouwen stralen immers een soortgelijke ambitie uit als Petit. Ook zij wilden naar de hemel reiken, ook zij wilden de zwaartekracht overwinnen. Alleen is de ambitie van de Twin Towers synoniem voor kapitalisme, terwijl die van Petit synoniem is voor fantasie en vrijheid. Net daarom schijnen de twee voor elkaar gemaakt te zijn. Petit wilde de torens al bedwingen nog voor ze gebouwd waren. En door gebouwd te worden, nodigden de WTC-torens dromers uit creatief aan de slag te gaan. Man on Wire telt dan ook niet één, maar twee protagonisten, die elkaar constant verrijken en de kijker drama van de hoogste plank leveren. De muziek van Michael Nyman en Eric Satie doet bovendien tranen opwellen in de ogen van het publiek wanneer dromerige, nostalgische tonen de luchtwandeling begeleiden en een magisch cachet geven.

De prent is allerminst een hagiografie van Philippe Petit: hij verzamelt makkelijk vrienden rond zich, maar de wandeling boven New York betekende ook het einde voor enkele van die vriendschappen. Petit bljkt immers niet verwonderlijk een egocentrist, voor wie de stunt op het World Trade Center vooral een persoonlijke overwinning is en niet zozeer die van een team. Dat donkere kantje komt niet expliciet bovendrijven, maar de makers geven genoeg subtiele hints over het karakter van de excentrieke Fransman die aantonen dat er meer schuilt achter zijn enthousiasme en ambitie. Naast een verrukkelijke, lichte, spannende én ontspannende dijk van een documentaire is Man on Wire bijgevolg ook een evocatie van de menselijke psyche. Als Philippe Petit de artistieke misdaad van de vorige eeuw afleverde, dan is Man on Wire voorlopig het artistieke hoogtepunt van de documentaire stroming van de 21ste eeuw.

BEELD EN GELUID
Omdat de prent is opgebouwd uit zowel recente interviews als archiefbeelden, is het niet eenvoudig een eensluidend oordeel te vellen over de beeldkwaliteit van deze dvd. Grain is bijvoorbeeld ook in het recente materiaal geregeld aanwezig en zowel scherpte als contrast fluctueren in kwaliteit. De kleuren ogen redelijk dof, maar dat was misschien net de bedoeling van de regisseur. De soundtrack maakt geen optimaal gebruik van het DTS-spoor, maar geeft de dialogen en monologen helder weer. Ook de dynamiek  van de eclectische muziek helpt de kijker om mee te gaan in het verhaal.

EXTRA'S
De enige extra's zijn een interessant maar te weinig inzichtelijk Interview met Philippe Petit (24 min.) en een ronduit verbluffende Trailer (2 min.) voor de film.

CONCLUSIE
Man On Wire is die zeldzame documentaire waarop het adjectief Hitchcockiaans van toepassing is. Hoewel je de afloop al min of meer kent (Petit hééft tussen de torens gewandeld en kan zijn verhaal navertellen) is de spanning dankzij een uitgekiende regie en montage continu te snijden. Beeld en geluid halen een degelijk niveau, maar de bonussectie stelt teleur. Laat dat je echter niet tegenhouden om deze Oscar-winnaar - en een van de beste films uit 2008 tout court - in huis te halen.