Het sluitstuk van de R.W. Fassbinder Collectie, een Belgisch-Nederlands samenwerkingsproject van Cinéart/A-Film, is opnieuw een schot in de roos met vooral vroege films uit het oeuvre van de Duitse enfant terrible, maar vooral sterke producties zonder veel opsmuk, direct en confronterend. Fassbinder doet opnieuw een beroep op bekende gezichten uit zijn troep en introduceert af en toe een nieuwe naam, maar acteurs als Hanna Schygulla, Irm Hermann, Wolfgang Schenck, Karlheinz Böhm, Ulli Lommel, Karl Scheydt, Andrea Schober, Volker Spengler, Ingrid Caven, Günther Kaufmann, Kurt Raab, El Hedi Ben Salem, Harry Baer, Margit Carstensen en Günther Lamprecht slagen er steeds opnieuw in om geloofwaardige en prachtige rollen neer te zetten.

 

De 17-jarige Effi Briest trouwt op haar 17^de met baron Geert von Imstetten, een regeringsambtenaar die haast haar vader kon zijn. Dat is een goede keuze, aldus Effi’s moeder, want daarmee krijg je de positie en het prestige van iemand van veertig. Effi (Hanna Schygulla) zelf bewondert de graaf en vindt hem een aantrekkelijke man, tegelijk is ze een beetje bang omdat hij zoveel wijzer is dan zijzelf, zo volwassen, zo zelfzeker. Na het huwelijk neemt Geert von Imstetten (Wolfgang Schenck) haar mee naar zijn grote herenwoning aan de oostzee kust. Het jonge meisje moet er van de ene op de andere dag een dame zijn, of beter voor dame spelen. Als de zomer ten einde loopt is ze vaak eenzaam in het grote huis want haar man is vaak op zakenreis. Bovendien kan ze er niet echt rekenen op de goodwill van het personeel: Johanna (Irm Hermann), Von Imstettens gouvernante, ziet haar als een concurrente, een sta-in-de-weg na een jarenlange en uitstekende meester-diensterrelatie met haar werkgever. Gelukkig is er de charmante majoor Crampas (Ulli Lommel) die haar gezelschap komt houden en met wie ze lange wandelingen langs het strand maakt. Ogenschijnlijk probeert de majoor op die manier zelf aan een bazige echtgenote te ontsnappen.

 

De volledige bespreking van Effi Briest kan u hier lezen.

 

In Einem Jahr Mit 13 Monden
Hoofdpersonage in de film is Elvira/Erwin Weishaupt (Volker Spengler), een jonge transseksuele man die eigenlijk Erwin heet en die zich voor een hopeloze liefde in Casablanca heeft laten ombouwen. Ondertussen heeft haar jarenlange relatie met Christoph Hacker haar beste tijd gehad. Die zoekt z’n spullen bij elkaar en vertrekt, deze keer met de bedoeling om nooit meer terug te komen. Elvira wordt depressief, verliest haar zelfvertrouwen en gaat twijfelen aan haar identiteit: is ze man of vrouw? Houdt er nog iemand van haar? Wil er nog iemand van haar houden of is ze te dik en te oud geworden voor romantiek en de genegenheid van een man? Ze stort haar hart uit bij Rode Zora (Ingrid Caven), een prostituee die ze kent uit het milieu, en samen besluiten ze om Elvira’s verleden te reconstrueren in de hoop daar voldoende incentives te vinden voor een nieuwe start. Tegelijk ziet Elvira/Erwin zich verplicht om Anton Saitz (Gottfried John) op te zoeken, de man voor wie ze zich liet ombouwen en die ze meer dan 20 jaar niet meer heeft gesproken. Aanleiding is een interview van Elvira in een plaatselijk magazine waarin zij – volgens zijn/haar voormalige echtgenote Irene (Elisabeth Trissenaar) – te ver is gegaan omtrent het privéleven van Saitz, waardoor de ondertussen invloedrijke zakenman mogelijkerwijs wraak zal willen nemen, niet op Elvira zelf, maar op hun beider dochter Marie-Ann (Eva Mattes), wat Irene tot elke prijs wil vermijden.

 

De volledige bespreking van In Einem Jahr Mit 13 Monden kan u hier lezen.

 

Der Händler Der Vier Jahreszeiten
Hans is getrouwd met Irmgard (Irm Hermann) en ze hebben een dochtertje Renate. Het echtpaar trekt samen langs de straten om de koopwaar aan de man/vrouw te brengen. Van de opbrengst kunnen ze goed leven. Irmgard is evenwel ziekelijk jaloers en wanneer haar echtgenoot op een keer een kilo peren bij z’n ouwe vlam aflevert en volgens zijn vrouw té lang wegblijft, wordt het hem teveel. Hij zoekt z’n toevlucht in naar zijn stamcafé en komt niet op het afgesproken uur naar huis. Irmgard stopt haar dochter in bed en gaat naar haar man op zoek, maar die is dronken en wil niet met haar meekomen. Wanneer hij in de vroege uurtjes dan toch de kamer binnenstrompelt en Irmgard hem een smeerlap noemt, krijgt ze een paar rake klappen. Ze vlucht naar haar schoonmoeder en zweert nooit meer bij hem terug te keren. Hans probeert Irmgard de dag nadien op andere gedachten te brengen, maar die belt een advocaat om de scheiding aan te vragen, waarop hij voor dood op de vloer van zijn ouderlijke huis neervalt.

 

De volledige bespreking van Der Händler Der Vier Jahreszeiten kan u hier lezen.

 

Martha
In zijn tv-film Martha behandelt de Duitse regisseur Rainer Werner Fassbinder één van zijn lievelingsthema’s, nl. het fascistoïde karakter van bourgeoisrelaties. In pure Sirk-stijl steekt hij van wal en schetst de relatie van de jonge Martha Heyder (Margit Carstensen) met de aantrekkelijke zakenman Helmut Salomon (Karlheinz Böhm). Het is liefde op het eerste gezicht en dus volgt er een geanimeerde verloving en een romantische huwelijksreis. Maar Fassbinder zou zijn naam onwaardig zijn mocht er niet een addertje onder het gras schuilen, want hoe gelukkig Martha zich ook voordoet, de kijker krijgt van bij het begin van de affaire het gevoel dat niets is wat het lijkt. Martha maakt nl. één grote fout: ze huwt een man die ze nauwelijks kent. Ze neemt haar besluit in een opwelling, kort na de dood van haar vader. Die kreeg een hartaanval en overleed op de Spaanse Trappen in Rome, waar ze samen op vakantie waren. Thuis in München treft ze haar moeder in dronken toestand aan. Een paar dagen later doet de oudere vrouw, sinds 20 jaar alcoholicus en verslaafd aan slaaptabletten, een zelfmoordpoging. Martha voelt zich verantwoordelijke voor beide drama’s en stort zich in de armen van Helmut Salomon die ze eerder in Rome vluchtig tegen het lijf was gelopen op de Duitse ambassade.

 

De volledige bespreking van Martha kan u hier lezen.

 

Götter Der Pest

 

De volledige bespreking van Götter Der Pest kan u hier lezen.

Zie individuele films.

Zie individuele films.

R.W. Fassbinder Collectie, Volume IV is het sluitstuk van de Benelux-uitgave over het werk van de Duitse regisseur R.W. Fassbinder (1945-1982). Deze laatste box bevat vooral werk uit zijn beginperiode, maar de kwaliteit is bijzonder hoog, niet alleen qua scenario, maar evenzeer qua camerawerk en montage. Twee films uit de heel vroege periode krijgt u er als bonus bovenop.