FILM
Wanneer reporter Chris Chandler (Jah Mohr) als toevallige passant een politieachtervolging wilt verslaan, wordt in het geharrewar zijn wagen total loss gereden. Tot zijn grote verbazing biedt de gereputeerde advocaat Thorsen (Gary Werntz) hem zomaar voor niks een Jaguar cadeau aan, en hoeft er niks voor terug. Dergelijke zaken gebeuren gewoonlijk alleen bij Rad van Fortuin: Chandler staat dan ook met zijn mond vol tanden (wat ook al eens gebeurt bij Rad van Fortuin, maar soit). In zijn zoektocht naar de oorzaak van dit toch wel erg gulle aanbod, traceert hij uiteindelijk het brein achter het idee: een doodgewoon pubertje, Trevor McKinney (Haley Joel Osment). Enkele maanden geleden heeft Trevor namelijk van zijn bijzonder begeesterende leerkracht sociale vaardigheden, Eugene Simonet (Kevin Spacey) de opdracht gekregen om een idee uit te werken waarmee je de wereld zou kunnen verbeteren. Trevors idee is het volgende: hij wil een soort van "kettingbrief" beginnen van goede daden. Terwijl wij bij het woord "kettingbrief" onwillekeurig aan spam moeten denken, is zijn idee dat hij voor drie mensen zomaar iets onbaatzuchtigs gaat doen, zonder er iets voor in de plaats te willen. Of toch wel: als tegenprestatie moeten de begunstigden hetzelfde doen voor drie anderen. Trevor voegt de daad bij het woord en haalt nog diezelfde avond een dakloze drugverslaafde, Jerry (James Caviezel), in huis, en geeft hem zijn spaargeld. Zijn moeder, Arlene (Helen Hunt) grijpt natuurlijk dadelijk naar een dubbelloops wanneer ze de rare vogel in de garage vindt, en wanneer ze hoort wie haar zoon die maffe opdracht heeft gegeven, gaat ze op de school tegen Eugene ook nog een scène maken. Eugene is lichtjes geamuseerd met Trevors interpretatie van zijn opdracht. Als tweede goede daad probeert Trevor twee eenzame zielen bij elkaar te brengen: zijn moeder, die zuipt als een koffiefilter, en meester Simonet, die een half verbrand gezicht heeft, en daardoor laten we zeggen niet al te populair is bij de vrouwen. Trevors pogingen lijken eerst wat knullig, maar uiteindelijk roert er zich toch iets: Eugene en Arlene geraken meer dan goed bevriend, en bovendien probeert Arlene de ketting van haar zoon voort te zetten, door terug contact te nemen met haar al even alcoholische moeder. Het leven lijkt weer een beetje zonniger te worden voor allen, totdat op een dag Arlene's ex Ricki (Jon Bon Jovi) voor de deur staat.

Misschien lijkt het gegeven van Pay It Forward op het eerste zicht wel wat naïef en utopisch, maar dankzij vooral de goede acteerprestaties van Kevin Spacey en Helen Hunt verzandt de film niet in de meligheid. Vooral Spacey's rol is erg geloofwaardig; wanneer hij zich niet wil binden aan Arlene, denk je eerst dat de film in een flauw willen-maar-niet-kunnen verhaaltje à la Sleepless In Seattle gaat vervallen, maar wanneer even later de werkelijke reden duidelijk wordt, wint de film en ook Spaceys rol sterk aan geloofwaardigheid. Helen Hunt komt als alcoholiste toch ook wel geloofwaardig genoeg over, al dan niet met behulp van wat uitgelopen mascara. Het tijdsverloop van de film, met een afwisseling van flash-backs en flash-forwards, is misschien in het begin wel even wennen. Het scenario wordt van de oppervlakkigheid gered door de kleinmenselijke manier waarop regisseur Mimi Leder met thema's zoals alcoholisme, kindermishandeling en geweld op school omgaat. Ik had persoonlijk een veel goedkoop sentimenteler drama verwacht, maar het scenario is toch coherent genoeg om je aandacht er twee uur bij te laten houden, en anderzijds toch ook niet te zwaar op de hand waardoor de film onverteerbaar zou worden. Vooral de beginscène waarin Jay Mohr's auto tot een hoop oud ijzer wordt herleidt geeft de film in het begin een aardig vaartje mee. Ook de nevenrollen zijn redelijk goed bezet, met onder meer James Caviezel (Frequency) en Jon Bon Jovi (U-571, zijn platen), beiden getalenteerde acteurs - en vooral van die laatste vinden we dat wel enigszins verrassend.

BEELD EN GELUID
De soundtrack van Thomas Newman lijkt erg veel op die van Erin Brokovich en van zijn wellicht meest bekende, American Beauty, met een toonaangevende houten xylofoon die de hoofdthema's aangeeft, en komt op de Dolby Digital 5.1-track goed over. Er wordt slechts zeer sporadisch gebruik gemaakt van ruimtelijke effecten - wel een paar keer bij de aanrijding in het begin, en wat ambiance in de bar waar Arlene werkt, maar voor een film die het vooral van de dialogen moet hebben, is de audiotrack meer dan toereikend. Het beeld is erg scherp, met slechts een minuscule hoeveelheid noise, sporadisch, maar de kleuren lijken een beetje onnatuurlijk. Vooral in scènes waarin er veel gezichten getoond worden, lijkt het palet een beetje op een ingekleurde Laurel en Hardy-film. Ook is er hier en daar wat aliasing te zien, zoals gewoonlijk bij een paar roosters en auto's. De layer change zit ergens midden in een dialoog ongeveer in de helft, en valt toch wel redelijk op. De ondertiteling is goed én goed geplaatst - bij Warner altijd dik in orde, alleen is de vertaling hier en daar niet helemaal accuraat.

EXTRA'S
De extra's stellen wat teleur, mee door het feit dat ze niet Nederlands ondertiteld zijn. Warner kan wat dit betreft van Columbia en Fox nog een paar lessen leren. Hoofdbrok is een commentaartrack ingesproken door regisseur Mimi Leder, een mengelmoesje van informatie over de locaties, de acteurs en (en nu wordt het wat vervelender) haar eigen rol in de productie, en die van haar familie. In de documentaire "HBO First Look: The Making of Pay It Forward" krijgen we een klassieke mix van fragmenten, interviews en een woordje uitleg door de auteur van het boek. Als laatste extra krijgen we nog een trailer.

CONCLUSIE
Al bij al toch een vrij aardige film, beter dan het gegeven zou doen vermoeden. Kevin Spacey en Helen Hunt zijn natuurlijk twee zeer gedreven acteurs die hun vak verstaan, en da's al heel wat.