FILM
The Reader is een verfilming van Bernhard Schlinks bestseller “Der Vorleser” uit 1995.

1958, Neustadt. Op weg van school naar huis stapt de 15-jarige Michael Berg (David Kross) vroegtijdig van de tram omdat hij zich ziek voelt. De jongeman zit al brakend op een bankje in de inkomhal van een appartementsgebouw wanneer een bewoonster hem op de been helpt en naar huis brengt. De huisarts raadt hem aan 3 maanden thuis te blijven. Opnieuw te been wil Michael zijn redder in nood bedanken met een boeket bloemen. Hij wil afscheid nemen, maar Hanna (Kate Winslet) vraagt hem even op haar te wachten terwijl ze zich aankleedt. Ze moet immers ook naar buiten en naar haar werk. Hanna is tramconductrice. Al wachtende kan de puberende kerel het niet laten de 36-jarige Hanna te begluren terwijl ze haar kleren aantrekt. Op het moment dat Hanna hem in de gaten krijgt zet Michael het op een lopen. Zijn afwezigheid is echter van korte duur en de volgende dag hebben de twee voor het eerst seks. Voor Michael is het letterlijk de eerste keer. Pas na een tweetal keren de liefde te hebben bedreven, komen de bedgenoten elkaars naam te weten. Op een dag na de les spurt de jonge hengst routinegewijs naar Hanna's flat. De nieuwsgierige Hanna wil wat meer weten over de talen die hij op school leert. Vanaf dan leest Michael haar bijna dagelijks voor uit allerhande fictie vóór de daad. Na een drietal heftige, passionele maanden eindigt hun relatie wanneer Michael een leegte aantreft in de flat waar ze het bed deelden. Een dergelijke relatie is vandaag de dag uiteraard niet meer zo controversieel als het boek 14 jaar geleden was.

Het gaat hier natuurlijk nog altijd over een relatie tussen een volwassen vrouw en een jonge puber. Naast het onoverbrugbare leeftijdsverschil is er het fundamenteel verschil in achtergrond. Michael komt uit een relatief elitair en voor die tijd hooggeschoold gezin. Zijn parate kennis en spontaneïteit moeten zeker en vast niet onderdoen voor die van Hanna. Een beperktere intelligentie, kleiner wereldbeeld en een gebrek aan normen en waarden zorgen ervoor dat je gelooft dat Hanna wel degelijk bewondering en gevoelens heeft voor Michael.
 
Anno 1966 zit de inmiddels (jong)volwassen Michael aan de Heidelberg Law School. Hij heeft ervoor gekozen om rechten te studeren. Op initiatief van een prof mogen enkele klasgenoten, waaronder Michael, een proces over oorlogsmisdaden bijwonen. Een van de beklaagden blijkt Hanna Smitz te zijn. Zij wordt ervan beschuldigd voor de SS te hebben gewerkt tijdens WO II. Een onvermijdelijk gevoel van onbehagen en walging van zichzelf doordrenkt hem. Tijdens elke zitting opnieuw.  Hanna wordt ten slotte als enige tot levenslang veroordeeld voor een misdaad waarvoor zij zelf niet alleen verantwoordelijk gesteld kan worden. Vanaf dat punt neemt het leven van Michael een drastische wending op emotioneel vlak. Hij trouwt en krijgt een dochter. Niet veel later volgt de scheiding en meet hij zich een nieuwe levensstijl aan en laat z’n partners vooral niet in z’n binnenste kijken. Deze volwassen Michael (Ralph Fiennes) is een gesloten en gebroken man. Niet de stereotype man met macho kapsones, eerder het soort dat je als gedistingeerd zou omschrijven; iemand die worstelt met zichzelf, maar van wie je het niet zou denken; een passionele minnaar die de daad geheel los van enige vorm van verbintenis kan zien; die een losbanding leven leidt zonder een bohemien, vulgair of decadent te zijn. Op het einde komt het tot een breuk met de impact van een verloren eerste liefde.

BEELD EN GELUID
Een uitstekende breedbeeldervaring met klasse en oog voor detail van een Britse detectiveauteur uit het midden van de jaren 90. Qua kleurgebruik zit het verschil tussen de huidge tijd en de jaren 50 in de warmte. Terwijl voor de jaren 50 vooral voor lichtjes doffe, goudgele kleuren wordt gekozen, worden de 80's en 90's eerder gekenmerkt door statisch donkerblauw, grijs of zwart. Dat wordt versterkt door op sensationelere momenten te opteren voor een versterking van de kleuren zodat ze een hemels of juist deprimerend karakter krijgen. Het opmerkelijke aan de muziek in Dolby Digital 5.1 is dat ze op een stijlvolle manier onder de dialogen en in de scènes verwerkt is. Je zou haast denken dat om muziek uit de jaren 50 gaat. Ze is niet bombastisch, maar het is moeilijk om naar de film te kijken en naar de muziek te beluisteren en je aandacht in gelijke mate over beide te verdelen. Dat wijst er voor mij alleen maar op dat Nico Muhley een getalenteerd componist is met een gevoel voor verfijning en afstemming.

EXTRA'S
Het tweede schijfje schenkt ons een mooie 70 minuten extra's. “Liner notes” geeft de geschiedenis van boek tot film weer. De “Photo Gallery” bevat een selectie matige foto's en is daarmee een van de weinige tegenvallers op de dvd. “Interviews Cast & Crew”: verhelderende interviews met Stephen Daldry, David Kross, Kate Winslet, Ralph Fiennes, David Hare (screenwriter), Donna Gigliotti (producer) en Lena Olin (Rose Mather). Voorts nog de allervroegste reacties in “Premiere Interviews & Red Carpet”. In het lichtelijk in herhaling vallende “Film Clips” krijgen we gewoon enkele scènes te zien. “Behind The Scenes” is een interessante making-of die ons een beeld poogt te geven over hoe de film tot stand kwam. Als afsluiter zes trailers waaronder die van The Reader.

CONCLUSIE
The Reader is een goed gemaakte film. Hij mist echter een creatief kantje en hij wekt meermaals té sentimentele gevoelens op. Het is best mogelijk dat hij de filmgeschiedenis in gaat als een klassieker. Dit neemt niet weg dat hij minstens lichtelijk wordt overschat. Wat ik als positief ervaar is dat de nadruk wordt gelegd op de generatie jongeren die opgroeide in het na-oorlogse Duitsland.