EDGE OF DARKNESS
Bespreking door: William - Geplaatst op: 2010-04-14
TV-SERIE
Inspecteur Ronald Craven (Bob Peck) haalt na z’n dienst op het politiekantoor van Yorkshire zijn dochter Emma op de universiteit af voor een etentje thuis. Sinds ze op kamers woont doen ze dat regelmatig. Op de trappen naar de voordeur wordt het stelletje door een gewapende man belaagd. Emma (Joanne Whalley) krijgt een voltreffer uit een jachtgeweer en overlijdt ter plekke. De politie van Yorkshire gaat er vanuit dat de kogel voor Ronald bestemd is, wellicht een wraakactie van iemand die door zijn toedoen in de gevangenis is beland. In een doos met het opschrift
Gaia in Emma’s kamer vindt Ronald wat later een pistool, in een lade ligt een geigerteller en tussen het wasgoed dat hij uit haar locker op de universiteit heeft meegenomen zit een plaatje met het symbool van radioactiviteit. In Londen wordt de dag nadien de vluchtauto van de dader gevonden en dus verhuist het onderzoek naar de Britse hoofdstad. Ronald Craven neemt er z’n intrek in een hotel om de gang van zaken van dichtbij te volgen. Een zekere Pendleton (Charles Kay) meldt zich via de telefoon en wil met hem een praatje maken in de parkeergarage.
Daar word je niet afgeluisterd, beweert hij en blijkt een medewerker van de Britse geheime dienst MI-5 te zijn met heel veel interesse in de activiteiten van Emma.
Jouw dochter is zo’n soort terrorisme, niet?, zegt hij vaagjes schertsend. Op zijn aanbeveling maakt Craven de dag nadien kennis met ene Darius Jedburgh (Joe Don Baker), een Amerikaan met cowboyhoed, die beweert voor de CIA te werken. Hij toont Roland een lijvig rapport over het mijnencomplex Northmoor in de buurt van Yorkshire, dat als opslagplaats voor radioactief afval wordt gebruikt. In de mijn zou meer plutonium gestockeerd zijn dan officieel wordt toegegeven door de bedrijfsleiding en Emma Craven was blijkbaar op de hoogte van die onregelmatigheid. Met een paar medestanders is ze de mijn binnengedrongen, maar wat ze er gevonden heeft is onbekend en ook niet meer te achterhalen, want alle leden van haar groepje zijn sindsdien vermoord of verdwenen. Cruciale vraag uit het rapport: waar komt het overtollige plutonium vandaan?
Wat hebben de CIA en MI-5 gemeen dat ze samen alles in het werk stellen om Roland Craven op de hoogte te brengen over de omstandigheden die geleid hebben tot de dood van zijn dochter? Schijnbaar groeit de zaak hun boven het hoofd of hebben ze iemand nodige om een vuil werkje op te knappen zonder dat hun naam in opspraak komt. Gaandeweg blijkt evenwel dat verschillende partners belangen te verdedigen hebben. De verkoop van Northmoor aan een Texaans bedrijf brengt in Londen een onderzoekscommissie op de been om na te gaan of de transactie legaal is. De actie van Emma en haar milieugroep Gaia zorgt in de commissie voor kritische vragen vanwege de minister van milieu. Dat er in Northmoor activiteiten ontwikkeld worden die in strijd zijn met de internationale richtlijnen omtrent de productie van radioactief materiaal, dat is voor Ronald Craven en Darius Jedburg zondermeer duidelijk. Wat er echt aan de hand is, is moeilijk na te gaan zonder grondige inspectie van de mijn en dus nemen beide mannen die zware taak voor hun rekening. Maar zoals dat gaat in thrillers, staan hun tegenstanders hun diezelfde ochtend gewoon op te wachten terwijl in Londen de commissie op het punt staat om de eventuele overname van Northmoor door de Amerikanen goed te keuren.
Edge Of Darkness speelt zich af tijdens de regeerperiode van Ronald Reagan in de States en Margaret Thatcher in Engeland. In beide landen worden nieuwe nucleaire plannen ontwikkeld en daarvoor is uiteraard radioactief materiaal, met name plutonium nodig. De productie daarvan is evenwel streng geregeld en vooral de Amerikanen zijn altijd al zeer gevoelig geweest voor het niet geregistreerd opwekken van splijtstof. Anderzijds is de voorraad plutonium beperkt en eindig en het is dus strategisch interessant om er een aanzienlijke voorraad van aan te leggen met het oog op de toekomst. In Engeland groeide het verzet van milieuactivisten en extreemlinkse groeperingen naar aanleiding van een reeks ongeluk in de Westscale-kerncentrale aan de Ierse Zee, waar in 1978 een opwekkingsfabriek voor kernafval wordt gebouwd (Sellafield). Edge Of Darkness speelt in op die destijds zeer actuele problematiek en oppert nieuwe illegale mogelijkheden voor de nucleaire sector, al dan niet met goedkeuring van de diverse autoriteiten met het oog op het verhogen van hun nucleaire capaciteit. In Engeland kon de serie anno 1985 op een grote publieke belangstelling rekenen en regisseur Martin Campell mocht niet minder dan 6 Bafta Awards in ontvangst nemen (o.a. voor beste drama, beste acteur en beste originele tv-muziek).
Dat deze cultecothriller ook vandaag nog tot de verbeelding spreekt, mag blijken uit het feit dat Martin Campell in 2010 een filmversie van de zesdelige serie heeft gemaakt die het publiek opnieuw kan bekoren. Het origineel uit 1985 heeft evenwel niets van zijn aantrekkelijkheid en suspense verloren. Vanaf het geweerschot op de trappen van Ronald Cravens villa in de eerste aflevering, houdt Edge Of Darkness de kijker in de ban als een stomende whodunit. Bovendien dankt de serie haar charme mede aan de grote menselijkheid die de personages uitstalen, hun betrokkenheid bij elkaar en bij hun moeilijke opdracht. Daarvoor rekent de regisseur niet alleen op het overtuigende acteertalent van zijn hoofdacteurs Bob Peck (Roland Craven) en Joe Don Baker (Darius Jedburgh), maar ook op Joanne Whalley (Emma Craven) die - hoe ongelooflijk het ook moge klinken - regelmatig aan haar vader verschijnt. Het is een ongebruikelijke techniek in dergelijke producties, maar regisseur Martin Campbell slaagt erin om het allemaal op en acceptabele en geloofwaardige manier te integreren.
De Britse acteur Bob Peck (
Lord Of The Flies, 1990 en
Jurassic Park, 1993) neemt de belangrijkste rol in
Edge Of Darkness voor zijn rekening. Hij maakt van Roland Craven een politie-inspecteur die z’n taak serieus neemt en hoewel hij nooit om een grapje verlegen zit, is het toch vooral zijn ernstige kant die z’n karakter structuur geeft en z’n handelingen stuurt. Z’n tegenspeler, de Amerikaan Joe Don Baker (
The Dukes Of Hazzard, 2005 en
Walking Tall, 2004), is eerder het type van de maffe Texaanse sheriff, de schietgrage cowboy, de gevaarlijke hitman. Hij speelt z’n rol met een brede glimlach, hij is de
all American boy, de goedzak, de zwelger en de grappenmaker, maar zijn blik is scherp en z’n pistool mist zelden doel. Het contrast tussen beide mannen - op het terrein even efficiënt ondanks hun tegengestelde aard – werkt perfect en zorgt in
Edge Of Darkness bij momenten voor een grappig en luchtig sfeertje tussen de harde actie en de spanning door.
Martin Campell houdt van uitvergrotingen en felle close-ups en z’n camera zoekt vaak hoge en lage standpunten om een scène in te leiden en de kijker in het ongewisse te laten omtrent de contouren van een situatie. Het werkt soms vervreemding in de hand, maar meer nog is het een geslaagde manier om de broeierige en beangstigende sfeer van zijn verhaallijnen intact te houden. Het resultaat is een volume suspense die bijna zes afleveringen lang ononderbroken op niveau gehouden wordt en die af en toe uitmondt in bloedstollende momenten.
BEELD EN GELUID
Gezien het onderwerp en de sfeer die wordt opgeroepen, is Edge Of Darkness overwegend een iets donkerdere serie. Regisseur Campbell heeft een voorliefde voor zwart en alle tinten van grijs en blauw, met accenten van bruin en donkergroen. De opname is ondertussen 25 jaar oud en dat heeft sporen nagelaten: de buitenopnamen zijn een beetje flets van kleur en bijgevolg ogen ze ook wat onscherp. De iets donkerdere opnamen zijn beter van kwaliteit en blijven ook na de dvd-transfer overeind, waarmee de Nederlandse uitgever Just Entertainment z’n goede naam in ere houdt. Af en toe wat ruis en edge enhancement moet u erbij nemen, maar het blijft allemaal binnen acceptabele grenzen. De beschadigingen op deze oorspronkelijk 16 mm-filmkopie zijn goed weggewerkt, maar het resultaat is een milde vorm van korrelvorming, vooral zichtbaar in de close-ups. De muziek van Edge Of Darkness werd vereerd met een Bafta Award. Die mocht Eric Clapton destijds meenemen en terecht, want de typische tune die in alle afleveringen wordt gebruikt is meteen herkenbaar en catchy. De grote kracht gaat evenwel uit van de perfecte convergentie tussen de typisch slepende Clapton-gitaar en het minutieuze palet van randinstrumenten. De soundtrack moet het doen met een 2.0-versie, maar die is voldoende krachtig en veelzijdig om het gewenste effect te bereiken.
EXTRA’S
Geen
CONCLUSIE
De zesdelige BBC-serie Edge Of Darkness van de Engelse regisseur Martin Campell is ook na 25 jaar nog een spannende en overtuigende productie die niets van haar glans heeft verloren. De kwaliteit van het materiaal heeft een beetje geleden als gevolg van de tand des tijds, maar de acteerprestaties en het gemoedelijke tempo kunnen er nog helemaal mee door. Bob Peck en Joe Don Baker leveren een indrukwekkende prestatie die tot de laatste minuut van deze 330 minuten durende serie overeind blijft.