DOCUMENTAIRE
Sorry dat u dit keer een min of meer gekleurde review krijgt, iets waar ik normaal van huiver, maar als je een als documentaire vermomd politiek pamflet als dit krijgt in je pollen geduwd "ter bespreking", moet ik even in mijn pen kruipen om mijn rechtopstaand haar, dat ik na het bekijken van deze documentaire heb gekregen, terug in de plooi te krijgen. Eerst dit: feel free to differ, maar ik heb het persoonlijk nooit erg begrepen gehad op Greenpeaceactivisten. Je kan niet naar de éne kant kijken en bepaalde idealen verdedigen, en met één beweging het hoofd draaien en diezelfde idealen verloochenen, selectief in verontwaardiging wanneer het in hun politieke kraam past, waar achteraf de kern van de bedoeling blijkt om zoveel mogelijk ruckus maken om zelf in het middelpunt van de belangstelling te komen te staan. Je kan geen pacifist zijn en intussen met een knuppel op de barricaden gaan staan. Of om het bij de actualiteit te houden: je kan niet protesteren tegen olieboringen en intussen met een diesel zuipend lek vaartuig de zeeën gaan bevaren. Met het groene gedachtengoed tot extremen gedreven is het als een watermeloen: groen vanbuiten wordt al snel donkerrood gekleurd in de kern. Met hun eigen grote gelijk in het achterhoofd streden deze verlopen mei 68-hippies tegen al wat in hun ogen des duivels is, liefst multinationaal van karakter, en probeerden hun normen en waarden desnoods met geweld op te leggen aan de politiek weldenkende goegemeente. Mediageniek strijden tegen zeehondjesjacht en walvisvaart is makkelijk als je niet toevallig met een cultuur zoals de Japanse of de IJslandse geconfronteerd wordt waarin de jacht deel uitmaakt van een eeuwenoude traditie waar je gemakshalve even over stapt, en in de ogen van "onze" beschaving barbaars lijkt, waarbij we nog snel even het fascistoïde idee omarmen dat onze eigen reeks normen en waarden het ijkpunt is. Strijden tegen kerncentrales is ook makkelijk als je niet bereid bent om de opperste consequentie te aanvaarden, alle gemaksnormen van je af te leggen en terug in een hol of een boom te gaan wonen. De soms toch wel onverantwoorde acties, die vele malen het niveau van gewoon debatteren overstegen, van Greenpeace, intussen paradoxaal genoeg zélf uitgegroeid tot een multinational, zijn in de loop der jaren alleen maar grimmiger geworden, en ze hebben in een breed spectrum van anarchisten, die onder meer ook principieel tegen onder meer bijeenkomsten van rijke geïndustrialiseerde landen zijn, just for the sake of it, hun gelijken ontmoet. De vergoelijking van de toename aan gewelddadige activiteiten, waarbij geen enkele wereldstad meer durft een wereldtop te organiseren omdat geheid door de vredeslievenden de stadskern in scherven wordt geslagen, is terug te brengen tot een flater van de Franse geheime diensten, die het vlaggenschip van Greenpeace, de Rainbow Warrior, tot zinken hebben laten brengen, en daarmee sympathie voor de dubieuze zaken van Greenpeace nog hebben doen toenemen. Daarmee was de rede uitgestorven en haalde het emotionele het op het rationele. Geen betere reclame natuurlijk voor een actiegroepering die zichzelf graag in de slachtofferrol duwt. Het heeft, naar eigen zeggen, de beweging meer dan tien miljoen aan collectes opgebracht. De munteenheid durf ik niet vernoemen.

In deze documentaire volgt reportster Suzanne Raes een half dozijn vooral Nederlandse militanten van het eerste uur, die omwille van hun ouderdom zich hebben teruggetrokken op een eilandje in Nieuw-Zeeland, ver van de bewoonde wereld, waar ze hun dagen slijten met mijmeren over de goeie ouwe tijd, waarin ze zich nog konden onledig houden met het treiteren van boorplatformwerkers. Hun economische bijdrage aan de maatschappij was eertijds al niet om over naar huis te spreken - zo hebben ze het schip dat ze hebben omgebouwd tot de Rainbow Warrior gekregen van het Nederlandse WWF. Zich inpassen in het systeem was als vloeken in een kerk; hun minimalistische levensstijl - ze zitten voornamelijk naar eigen zeggen in de steuntrekkerij van Nieuw-Zeeland - laat het ruimschoots toe om, af en toe toch paradoxaal genoeg omringd door flink wat van het door hen bespuwe moderne levenscomfort, in een bejaardenkamp voor overjaarse hippies hun laatste dagen te vullen met narcistisch mijmeren over hun Grote Idealen. Veel zijn ze niet veranderd, de kapper verdient nog steeds geen geld aan hen, maar het zijn een stel lachwekkende bejaarden geworden die op de lokale variant van Radio Minerva verzoeknummertjes met jaren 60-muziek voor elkaar draaien. Rond de 25 minuten staat het hele gezelschap zelfs rond te draaien op een alternatieve kermis waarin één of andere Janis Joplin-wouldbe een heilsliedje afsteekt om te bezingen dat Waiheke Island het lichtende voorbeeld geeft wat betreft recycleren. Om het rijtje clichés nog wat levendiger te maken: één van de geïnterviewden laat zich ongegeneerd filmen terwijl hij de bakken in het containerpark afsnuffelt om te zien wat hij nog kan gebruiken. Ik laat u even extrapoleren hoe het interieur van zijn huis eruit ziet. Kinderen mogen intussen op een kermisattractie ballen gooien naar dé verderfelijkste uitvinding na de tweede wereldoorlog, namelijk een kartonnen televisie met daarop in koeien van letters "TURN ME OFF", nog zo'n werktuig des duivels dat Greenpeace in de geschiedenis nochtans rijkelijk zelf heeft bespeeld. Ook gênant is hoe één van de kinderen uit de memoires van zijn moeder aan het voorlezen is, waarin beschreven staat hoe het op de Rainbow Warrior blijkbaar één groot vrije liefde-sekskamp was, en dat in tegenstelling daarmee de opvarenden allemaal brave huisvaders en -moeders zijn geworden. Eén van de andere activisten noemt hun beweging meer een cultus, en de archiefbeelden laten inderdaad zien dat er best wel een aura van sektaire trekjes als een waas rond de hippiecommune hing en nog steeds hangt.

Van dit soort van hypocrisie hangt de levensethiek van de ex-wereldverbeteraars aan elkaar. Een paar van hen doen wel wat wetenschappelijk onderzoek of wat daarvoor moet doorgaan (feitelijk niet meer dan veredelde metingen), dat wat in het verlengde ligt van hun milieuactivisme. Jammer genoeg vereist de strijd tegen de klimaatveranderingen niet dat je op een zodiac kruipt, en beperken hun nieuwe campagnes zich tot het in het belachelijkte trekken van hun tegenstanders, zoals de Nieuwzeelandse eerste minister, die de pech heeft om hun nieuwe kop van jut te zijn. Met glinstering in hun ogen denken ze vol heimwee terug aan de manier waarbij ze telkens met de ordediensten geconfronteerd werden, telkens ze een voet aan wal zetten. "Nou, ik sjou het wel sjien sjitten om terug op so'n boot te gaan, maar ja, ik hep nou kinderen waar ik moet voor sjorgen"... Kortom: intussen zijn ze brave huisvaders geworden, moeten zich noodgedwongen schikken naar de normen van de maatschappij, rijden ze gewoon met de auto naar de supermarkt, waar ze een potje kankeren over het feit dat alles duurder aan het worden is, en dat er zoveel plastic verpakkingsmateriaal wordt gebruikt. Waar er op het schip streng macrobiotisch gekookt werd, zijn er nu zelfs een paar die varkens uit eigen kweek op hebben gezet. Niettegenstaande hun noodgedwongen aanpassingen naar wat ze zelf zo bespuwd hebben zien ze zichzelf nog steeds als soldaten voor de goede zaak, die alhoewel er "peace" in hun naamgeving zit, niet altijd even geweldloos zijn als ze willen prediken, en die zonder twijfel terug op de barricaden zouden springen, moest hun fysieke toestand het toelaten. Het actievoeren beperkt zich deze dagen tot het steunen van "ecovriendelijke" restaurants waar je ecologisch verantwoorde zeekost op je bord krijgt, zoals kwallenmousse.

BEELD EN GELUID
Deze documentaire bevat veel oud archiefmateriaal, waar de lijnen en de krassen veelvuldig op het bronmateriaal staan. De recentere interviews zijn van betere kwaliteit, maar voor een documentaire is sowieso niet veel nodig. Ook op gebied van geluid is deze gemend Engels/Nederlandse 2.0-track meer dan voldoende, zij het dat de Hollands gesproken stukken niet ondertiteld zijn en niet altijd even makkelijk begrijpbaar.

EXTRA'S
Als u het als een extra wilt bezien: de dvd zit in een gerecycleerd kartonnetje.

CONCLUSIE
Compleet misplaatste nostalgie zonder journalistische meerwaarde, alleen geschikt voor intern gebruik van het clubje moderne hippies die aan dit soort hagiografieën een boodschap heeft. Mogen ze gelukkig zijn op hun eiland, en vooral, mogen ze daar blijven!