FILM
Charlie Babbitt (Tom Cruise) is een eersteklas klootzakje dat op een niet al te legale manier dure Europese auto's verpatst. Net op het moment dat hij in een ingewikkelde deal zit omdat een deel van zijn Lamborghini's door de milieuinspectie wordt afgekeurd, krijgt hij een telefoontje dat zijn vader overleden is. Hij was nooit dik met de man, maar máákt zich wel dik als blijkt dat hij geen cent zal zien van zijn vermogen van drie miljoen dollar, en dat hij zich met een oude auto moet tevreden stellen die hij ooit eens had gestolen om te gaan joyriden. Vader was dus al een even groot klootzakje als zijn zoon. Maar de verbazing wordt nóg groter als hij verneemt wie dan wel het deel van de erfenis krijgt: zijn broer Raymond Babbitt (Dustin Hoffman), een "autistische savant" die in een instelling in Cincinnatti verblijft. Charlie besluit om zijn broer te "ontvoeren" en hem niet naar het tehuis terug te brengen vooraleer hij zijn erfdeel, anderhalf miljoen dollar, mag komen incasseren. Maar Charlie weet niet wat voor een onheil hij zich op de hals gehaald heeft. Raymond wordt namelijk oncontroleerbaar als (1) hij niet zijn favoriete tv-programma's op tijd mag zien; (2) het verkeerde merk onderbroek moet dragen; (3) zijn bed niet voor het raam staat; (4) hij van zijn strikte voedingsschema (maandag pepperoni-dag) wordt afgehaald; (5) hij er nog maar aan denkt om te moeten vliegen of (6) de autosnelweg te nemen, en (7) het buiten regent. Er zit dus Charlie niets anders op dan over provinciale baantjes van Cincinatti naar Los Angeles te rijden, terwijl hij onderweg (deze film dateert van het goeie ouwe non-gsm-tijdperk) telefoontjes pleegt en stukje bij beetje hoort hoe de éne schuldeiser na de andere zijn bedrijfje aan het kaalplukken is. Nog vreemder is dat hij tijdens de rit van één week affectie begint te voelen voor zijn broer, alhoewel hij de week daarvoor nog niet eens wist dat hij nog familie had. Het gevecht om zijn erfdeel wordt al snel een gevecht om het hoederecht over Raymond. Maar daarop is Charlie veel minder voorbereid.

Rain Man heeft, volgens één van de professoren die in de documentaires aan het woord komen, meer gedaan voor het kweken van begrip voor mensen met een autistische handicap dan vijfentwintig jaar intensieve research. Na vier regisseurs kwam het script uiteindelijk in handen van Barry Levinson, die met dit werkstuk mijlenver wegblijft van zijn clowneske Men In Black. Op dat ogenblik waren Tom Cruise en Dustin Hoffman echter al gecontracteerd voor de hoofdrol, en vooral Hoffman nam zijn rol zeer ernstig. Hij legde contacten met experts op het gebied van autisme, en heeft ook lange tijd met een paar minder contactschuwe autisten doorgebracht om hun "trekjes" te leren overnemen. De autist die Hoffman in deze film neerzet is dus een synthese van verschillende "idiots savants", geen van de mensen die bij de voorbereiding Hoffman hebben gecoached hebben alle eigenschappen die Hoffman in de film toont, maar alle trekjes, zoals het vermenigvuldigen van grote getallen, het memoriseren van hopen data en telefoonnummers, het tellen van tandenstokers, de manier waarop elke dag zich volgens een vast ritueel moet afspelen, zijn authentiek bij verschillende autisten waargenomen. De film heeft daarmee erg zijn doel bereikt en een lans gebroken voor wat meer begrip, en dat is iets waar iedereen die eraan heeft meegewerkt, trots kan zijn. De grootste verdienste gaat uiteraard naar de met een oscar bekroonde Dustin Hoffman zelf, die van alle mogelijke geestelijk gehandicapten van pakweg de laatste twintig jaar in films ongetwijfeld de meest geloofwaardige vertolking heeft gebracht, met zijn onderkoelde schild van opgekropte gevoelens die af en toe eens tot uitbarsting komen, tot en met het subtielste zenuwtrekje. Daartegenover is Cruise die een arrogante zak moet spelen uiteraard perfect gecast, alhoewel die tijdens het tweede deel van de film, wanneer hij echt iets begint te geven om Raymond, en ideale tegenpool. Het verhaal wil dat de beide mannen zó wilden dat deze film zou slagen, dat ze in nagenoeg elke vrije minuut extra repetities inlasten, en daarbij al eens van rol wisselden, en zo. Hoe dan ook, Rain Man is beslist inhoudelijk een topfilm, één van de belangrijkste van de jaren 80 (inclusief de soms cheesy muziek). De film bracht ook Hans Zimmer met zijn originele score ruim onder de aandacht, wat de man geen windeieren heeft gelegd. Levinsons verdienste was dat hij de film heeft weten te maken én de integriteit van de handicap en haar slachtoffers heeft weten te vrijwaren. Als het is om een potje gehandicapten uit te lachen met stommiteiten die ze aanvangen, bent u bij deze Rain Man absoluut aan het verkeerde adres.

BEELD EN GELUID
Klagen is makkelijk, maar de beeldkwaliteit van Rain Man tast - en dan druk ik me voorzichtig uit - niet echt de grenzen van wat mogelijk is in high definition af. Tegenover de dvd zijn weliswaar een paar verbeteringen te merken, maar echt schitterend is er niet. De openingsscène bevat veel telecine-wobble, de scène waarin Babbitts Lamborghini's worden uitgeladen zelfs af en toe een printbeschadiging, en door de iets te grainy achtergrond kan je toch echt niet zeggen dat de overweldigende landschappen die de Babbitts doorkruisen je mond zouden doen openvallen van verbazing. Zaken als edge enhancement worden dan weer pijnlijk duidelijk in de alomtegenwoordige neonverlichting van Las Vegas. De kleurpaletten zijn erg verzadigd, en bij close-ups blijft er van details in de textuur niet veel meer over. Een beetje een afknapper. De DTS-HD MA 5.1-geluidstrack heeft wel het voordeel dat ik voor de eerste keer in mijn leven de muziek van Hans Zimmer, en dan vooral die in de casino-scène in de juiste pitch kan horen - dat van die eerste keer is niet helemaal waar, ik heb de soundtrack cd, maar als we de eerste keer tijdens het afspelen van de film tellen, dan wel. De geluidsafwerking is niet baanbrekend maar toch aardig, alhoewel een deel van Dustin Hoffmans teksten niet even goed begrijpbaar zijn, maar dat is wellicht een keuze van de makers - het al dan niet correct uitspreken van de voornaam van zijn personage is zelfs een voornaam thema dat regelmatig in de film terugkeert. De film bevat niet dadelijk veel actie, maar weet toch een aardig soundscape te definiëren. Eén scène waarin alle middelen worden aangewend is de hectische Las Vegas-scene waarin de Babbitts hun intrede maken in het casino, dat gepaard gaat met het geroezemoes van een mierenhoop van mensen die 360 graden in het rond zich overgeven aan allerlei piepende en rammelende gokspelen. Ook de songs die wellicht voor mensen van mijn generatie wat nostalgische herinneringen oproept zoals Scatterlings of Africa van Johnny Clegg & Savuka, Iko Iko van The Belle Stars en vooral Nathan Jones van Bananarama klinken nu eindelijk zoals ze zouden moeten klinken.

EXTRA'S
Werden alle extra's van de dvd-versie overgedragen? Nee, maar het gemis is minimaal. Nederlandse ondertiteling ontbreekt. Eerst en vooral worden we verwend met drie audiocommentaren, ééntje met regisseur Barry Levinson, ééntje met auteur Barry Morrow en ééntje met scriptschrijver Ronald Bass. Alledrie de tracks lijden onder lange periodes van stiltes, en alhoewel ze alledrie wel wat te zeggen hebben, had het ons beter geleken om de drie in één commentaar te duwen, zodanig dat er misschien nog wat interessante details zouden komen opborrelen bij de samenwerking. De documentaire The Journey of Rain Man (21 min.) is speciaal voor deze dvd opgesteld, en is een retrospectieve met onder meer Barry Levinson en de cast, die vooral de veranderingen tijdens de realisatie bespreken. De beste documentaire Lifting The Fog: A Look At The Mysteries Of Autism (19 min.) kan misschien bekend overkomen, want die is al op tv uitgezonden geweest. Aan het woord komen verschillende dokters die zich in de materie van autisme hebben verdiept, en we ontmoeten ook de twee acteurs die door Dustin Hoffman een tijdje bestudeerd zijn geweest ter instuderen van zijn rol. Het hoogtepunt van hun leven was duidelijk dat ze tijdens de rechtstreekse oscaruitreiking door Dustin Hoffman persoonlijk bedankt werden voor hun bijdrage. Met overschot de interessantste documentaire. Een derde featurette, meer promotioneel van aard, daterend van de periode van de release van de film, is weggelaten. In 1988 was er van dvd geen sprake, en al zeker niet dat verwijderde scènes gewoonlijk nog eens geweldig aanvullend materiaal voor een dvd zijn. Voor deze film hebben ze volgens ons eens héél diep in de kast gekeken en toch nog een extra ongepolijste scène van ongeveer 2 minuten teruggevonden, die zich in de film situeert vooraleer Raymond demonsteert hoe de verkeerslichten moeten geïnterpreteerd worden. Ook de bioscooptrailer van 2 min. is niet ondertiteld, de fotogalerij is verdwenen.

CONCLUSIE
Als deze Blu-rayuitgave van Rain Man de SE op dvd overtreft, dan zal het toch maar na een beslissing van de jury zijn. Voor hetzelfde geld houdt u lekker uw twee-disk dvd en bent u weeral enkele euro's rijker (die u, uzelf kennende, toch weer aan een andere release gaat spenderen). De vraag is: is deze release een upgrade waard voor een nauwelijks betere beeld-en geluidskwaliteit?