De tweeling Jeanne en Simon Marwan is verbijsterd als ie bij de notaris twee brieven ontvangt van hun overleden moeder Nawal. Eén brief is gericht aan hun vader, van wie ze dachten dat hij overleden was en één is voor hun broer, van wiens bestaan ze nooit gehoord hebben. Deze raadselachtige brieven verklaren voor Jeanne de ongrijpbare stilte van haar moeder in de laatste weken van haar leven. Jeanne besluit naar het Midden-Oosten te vertrekken om meer te weten te komen over haar familiegeschiedenis. Haar broer Simon wordt niet geraakt door de hersenspinsels van zijn moeder, die voor hem altijd koud en afstandelijk was. Toch is de liefde voor zijn zus zo sterk dat hij zich aansluit bij de zoektocht naar hun familiegeschiedenis. Samen met de notaris ontdekken ze het tragische lot van hun moeder, dat zowel getekend is door oorlog en haat als door de moed van een uitzonderlijke vrouw.
 

Incendies is naast Lebanon en Waltz With Bashir één van de beste - en naar onze bescheiden mening de allerbeste - films die het thema van het aanhoudende conflict tussen christenen en moslims in het Midden-Oosten aankaart, met name de tragische civiele oorlog in Libanon. In feite wordt er in de film geen enkele melding gemaakt van het land in kwestie, maar de oplettende kijker zal snel de link leggen met Libanon (hoewel de film grotendeels in Jordanië is gedraaid waar ook The Hurt Locker is opgenomen). Tijdens de magistrale openingsscène waarin een jongetje met Arabische looks wordt kaalgeschoren op de tonen van You And Whose Army? van Radiohead zaten we al onmiddellijk aan ons scherm gekluisterd. Op dat ogenblik besef je als kijker nog niet de ware toedracht van deze sleutelscène maar 130 minuten later zal alles duidelijk zijn, alsook de andere emotioneel geladen twists die tijdens de film de revue passeren en de spanningsboog constant hoog houden. Incendies is dan ook een zeer geslaagde interactie tussen een politiek/religieus getint familiedrama en een bloedstollende thriller. De film is in 2011 meer dan terecht genomineerd voor een Oscar in de categorie Beste Buitenlandse Film, maar moest nipt de duimen leggen voor het drama In A Better World van de Deense cineaste Susanne Bier.
 

De laatste keer dat we emotioneel verscheurd en totaal verweesd naar het scherm bleven staren tijdens  de end credits was tijdens het meesterlijke Die Fremde uit 2010 waarin een geweldig acterende Sibel Kekilli (ook bekend van de kopstoot getiteld Gegen Die Wand) de rol van een Turkse vrouw vertolkt die vastzit in een gedwongen huwelijk. Wat emotionele impact betreft moet Incendies daar beslist niet voor onderdoen. Ook daar volgen we de tragische levensloop van een dappere, strijdvaardige vrouw die zich uit meerdere hachelijke situaties weet te redden, maar die steeds opnieuw achtervolgd wordt door het noodlot wat al van bij haar geboorte lijkt vast te liggen. De Belgische actrice Lubna Azabal (uit Paradise Now en Body Of Lies) levert een tour de force met haar intense vertolking als Nawal wier leven een constante aaneenschakeling is van gruwelijke ontberingen. Een film met een dergelijke delicate thematiek had makkelijk tenonder kunnen gaan aan oversentimenteel gepreek of een overdadige dramatische soundtrack, maar die valkuilen worden op vakkundige wijze vermeden door de Canadese regisseur Denis Villeneuve. Hij maakt een perfect gedoseerde film die zich onderscheidt door zijn subtiele doch zeer effectieve vertelstijl en dito acteerprestaties. Ondanks het feit dat het toeval een belangrijk aandeel heeft in het verloop van de gebeurtenissen komt het nergens ongeloofwaardig over. De film is de beste hedendaagse benadering van een Griekse tragedie: de misdrijven zijn universeel en tijdloos en er wordt ons een spiegel voorgehouden om te tonen tot welke barbaarse praktijken de mens in staat is.
 

We worden getrakteerd op een loepzuivere beeldtransfer met een originele beeldverhouding van 1.85:1. Het detail is adembenemend scherp waarbij de stoffige dorpen en onherbergzame zanderige landschappen van het Midden-Oosten en de texturen van de afgedragen kleren en door oorlog getormenteerde gezichten perfect tot hun recht komen. Het gevarieerde kleurenpalet wordt op zeer vakkundige wijze aangewend, waarbij sommige scènes in eerder fletse kleuren baden terwijl andere scènes dan weer opvallen door hun levendige tinten. Daardoor word je als kijker nog meer emotioneel betrokken bij de film. De straten in Montréal en de dorre woestijnlandschappen van Jordanië waar de film is opgenomen komen zeer authentiek over en de beelden zijn contrastrijk. Klein minpuntje is dat de zwartwaarden een beetje van hun impact verliezen in sommige binnenscènes.

 

De meegeleverde losless DTS-HD Master Audio 5.1-geluidstrack is verrassend sterk voor een emotioneel drama en van absolute referentiekwaliteit. Het overgrote deel van de film bestaat uit dialogen die op treffende wijze door de centrale speaker worden weergegeven en te allen tijde helder klinken. De omgevingsgeluiden worden op natuurlijke wijze over de speakers verspreid, wat zorgt voor een bijzonder immersieve totaalervaring van de film. Ook de vele oorlogsgerelateerde geluiden zoals overvliegende gevechtsvliegtuigen, ratelende oorlogstanks, verwoestende explosies en oorverdovende geweerschoten creëren een uiterst realistische auditieve ervaring van een door oorlog verscheurd land en worden zeer goed verspreid over de achterste speakers. In deze scènes worden de baskanalen ook regelmatig op zeer actieve wijze aangesproken. De regisseur maakt ook gebruik van enkele geslaagde extended zoom shots die de lange, ongemakkelijke stiltes perfect ondersteunen tijdens enkele hartverscheurende taferelen.

De in Londen gevestigde uitgeversmaatschappij Trinity heeft zich helaas niet de moeite getroost om de mooie en tevens onderhoudende extra's van de Amerikaanse uitgave - een boeiende audiocommentaartrack en een drie kwartier durende making-of - over te nemen. We vinden op het schijfje helaas maar een handvol extra's terug die nauwelijks iets toevoegen aan de film. In de featurette Q&A with Director Denis Villeneuve (11 min.) komt de regisseur aan het woord en beantwoordt hij enkele vragen van de moderator en het publiek die wat meer duiding geven bij de artistieke keuzes in de film. Maar de korte duur kunnen we maar matig op prijs stellen en beeld en geluid zijn van een zeer bedenkelijk kwaliteit. Interview with Director Denis Villeneuve blijkt niks meer te zijn dan uitgetypte vragen en antwoorden die verspreid over vier navigatieschermen worden weergegeven. Ten slotte kunnen we ook de UK Theatrical Trailer nog eens bekijken.

Incendies is een hartverscheurend meesterwerk dat de kijker al van bij het begin bij het nekvel grijpt en gedurende 130 minuten geen moment meer loslaat. Het kan beschouwd worden als een aanklacht tegen politiek en religieus radicalisme gezien door de ogen van een strijdlustige vrouw, een personage dat met Oscar-waardige bravoure wordt vertolkt door de Belgische actrice Lubna Azabal. De film slaagt er meermaals in om op subtiele wijze een gevoelige snaar te raken zonder melodramatisch te worden en het emotioneel verwoestende slotstuk zal bij de meeste kijkers ook nog dagenlang blijven nazinderen. Die onthutsende finale is even aangrijpend als die in The Pianist en even verrassend als die in The Usual Suspects. U bent bij deze dus gewaarschuwd. Incendies was één van de eerste films die we in 2011 in de bioscoop zagen en waarvan we al onmiddellijk wisten dat hij in ons eindejaarslijstje van favoriete films zou prijken. Ook op Blu-ray laat deze parel een diepe indruk na dankzij een voortreffelijke audiovisuele overdracht. De bonussectie is een regelrechte desillusie in vergelijking met de veel beter uitgeruste Amerikaanse uitgave.