FILM
Naar verluidt boert de Vlaamse film goed. Johan Heldenbergh is een ster, Felix Van Groeningen mag zich een bekende Vlaming noemen en zelfs voor de eigenzinnige Gentse cineaste Patrice Toye wordt tegenwoordig de rode loper uitgerold. Haar laatste film Little Black Spiders is (weliswaar volgens Vlaamse normen) een succes. Dat was voor Lumière een gegronde reden om haar twee vorige langspeelfilms in één box te verzamelen. Terecht, want Patrice is een kunstenares die cinema met een eigen gezicht maakt en dat is nu net waar de Vlaamse film nood aan heeft: cineasten met een eigen visie! Ondanks de lovende woorden van enkele critici is de Vlaamse film vandaag in verval. Vlaamse filmmakers apen dure Hollywoodproducties na of men laat klasbakken als Peter Van Den Begin (de Al Pacino van Vlaanderen!) in een gedrocht als Allez,Eddy! opdraven. Neen, op The Broken Circle Breakdown na, gaat het helemaal niet goed met de Vlaamse cinema. Maar gelukkig is er nog Patrice Toye die prenten maakt die je je de dag nadien wel nog herinnert. Films die indruk maken, zoals Rosie en Nowhere Man bijvoorbeeld.


Rosie (1998) (7,5/10)
Antwerpen, eind jaren 70. Rosie (Aranka Coppens) is een dertienjarig meisje dat in een sociale woonwijk woont. Ze heeft geen vrienden, kent de naam van haar vader niet en haar moeder moet ze "zus" noemen. Nooit is er iemand die haar wat vraagt. En toch hoe eenzaam ze ook is, voelt Rosie zich best gelukkig in haar wereldje. Het liefst van al leest ze stationsromannetjes, want volgens het tienermeisjes vertellen die boekjes veel over de realiteit. Net zoals de meisjes uit haar verhaaltjes wacht ook Rosie vol ongeduld op haar prins. In haar fantasie is dat Jimmy (Joost Wijnant), een blonde god die ze op de bus heeft gezien. Ze is zelfs zo verliefd dat ze met de jongen wil trouwen. Er is geen mens die zich zorgen maakt over Rosie, tot op het moment dat haar fantasiewereld de realiteit overstijgt en ze een baby steelt.

Patrice Toye wordt vaak de Vlaamse Ken Loach genoemd. Alhoewel de cineaste dat een te grote eer vindt, geeft ze toch toe dat de Brit één van haar leermeesters is. Misschien is ze gewoon te bescheiden, want haar debuut is minstens even mooi als de Loach-klassieker Kes. Patrice schetst op prachtige wijze het relaas van een meisje dat anders denkt. Haar andere kijk op het leven wordt door de bekrompenheid van haar omgeving tegengehouden. Wie buiten de lijntjes loopt, is een rare snuiter en iemand die je maar beter vermijdt. De rol van het onzekere tienermeisje wordt op imponerende wijze vertolkt door Aranka Coppens. Het is een raadsel waarom Rosie haar enige rol is gebleven. Ook de buitenlandse pers was vol lof over dit debuut. In eigen land veroverde ze de regieprijs op het Filmfestival van Gent en ook in Seattle en Noorwegen won ze belangrijke filmprijzen.


Nowhere Man (2008) (7/10)
Tomas (Frank Vercruyssen) wordt door zijn omgeving een ware geluksvogel genoemd. Hij heeft een droomjob en zijn vrouwtje Sara (Sara De Roo) is er eentje uit de duizend. Maar het gaat helemaal niet goed met deze jongeman. Hij heeft zelfmoordneigingen en hij droomt ervan om iemand anders te zijn. Wie hij wil zijn, weet hij niet. Op een dag verdwijnt Tomas met de noorderzon. Zijn vrouw denkt dat hij in een brand is omgekomen, maar in werkelijkheid slijt de kerel zijn dagen op een exotisch eiland. Het decor is misschien wel een droom, maar het leven aldaar is dat niet. Na vijf jaar keert de man terug naar Brussel, doch daar is alles verandert. Niemand weet waar zijn echtgenote woont. De iemand wordt een niemand, de succesvolle praatjesmaker van vroeger wordt een dakloze sukkelaar.

Tien jaar na Rosie draaide Patrice haar tweede langspeelfilm. Zij vroeg daarvoor opnieuw Frank Vercruyssen. Net zoals in haar debuut volgen we de lotgevallen van iemand die op zoek is naar zichzelf, ook al vindt hij dat nooit. Een gemakkelijke film is Nowhere Man niet, ofschoon iedereen in zijn leven met deze demonen wordt geconfronteerd. Ondanks de lovende kritieken werd Nowhere Man geen succes. Misschien wordt deze prent vandaag wel herontdekt, want hij verdient het.


BEELD EN GELUID
Technisch bekeken is Rosie wel geen hoogvlieger, maar dat heeft alles te maken met de eigen stijl van Patrices vaste cameraman (en partner) Richard van Oosterhout. Rosie is geen film die de kijker gelukkig maakt en daarom koos Patrice bewust voor een bijna kleurloze prent. Het kleurenpalet van Nowhere Man is iets gevarieerder. De soundtrack van Rosie is er eentje om te koesteren, want hij werd gecomponeerd door John Parish. Muziekfanaten weten natuurlijk dat Parish de rechterhand is van PJ Harvey.

EXTRA'S
Er staan geen extra's op deze dvd's.


CONCLUSIE
Door het succes van Little Black Spiders besloot Lumière om de twee eerste langspeelfilms van Patrice Toye in een box uit te brengen. Een meer dan terechte beslissing, want zij is het levende bewijs dat er in Vlaanderen plaats is voor kwalitatieve auteurscinema. Is Patrice Toye nu de Vlaamse Ken Loach? Neen, Patrice Toye is Patrice Toye. Een mooier compliment kan ik niet bedenken.