De blonde en goed uitziende Tom rijdt van Montréal naar een dorpje op het platteland voor de begrafenis van z’n vriend en minnaar Guillaume. De Longchamps zijn veeboeren en sinds de dood van z’n vader, runt Francis, de oudste zoon, het bedrijf voor z’n moeder Agathe. Tom wordt welkom geheten door de treurende moeder, maar die blijkt boos en vooral teleurgesteld te zijn omdat Guillaume’s vriendin Sarah geen tijd heeft vrijgemaakt voor de plechtigheid. Wat Agathe niet weet is dat Sarah een verzinsel is van Francis, want die heeft er alles aan gedaan om te voorkomen dat zijn moeder zou vernemen dat haar jongste het met mannen doet, m.n. met Tom. En om te voorkomen dat Tom de waarheid aan het licht brengt, wordt hij ’s nachts door Francis in bed bedreigd met fysiek geweld.

Je zou verwachten dat Tom meteen na de plechtigheid naar z’n eigen leven terugkeert, maar de vrouw des huizes gaat er schijnbaar vanuit dat hij nog een paar dagen in de buurt blijft, en Francis, van wie je verwacht dat hij Tom zo snel mogelijk wegstuurt, blijkt – ondanks z’n vijandige houding – niet geneigd te zijn om die stap te zetten. Misschien wil hij z’n moeder ontzien, maar als Tom toch besluit om te vertrekken, wordt hij door Francis ingehaald en flink toegetakeld. Jij moet m’n moeder over Sarah vertellen, zegt hij terwijl hij Tom bijna wurgt, dat zal haar troosten en je vertrekt niet vooraleer je met haar het graf hebt bezocht. Voor Tom zit er niets anders op, want Francis heeft ondertussen z’n auto op een paar sinaasappelkisten gezet en de banden verwijderd…

Xavier Dolan maakt van Tom À La Ferme een indringende psychologisch drama waarin het hoofdpersonage beetje bij beetje wordt meegezogen in een schimmige wereld van geheimen en frustraties. Dat ontsnappen wel degelijk mogelijk is, blijkt uit een scène waarin Tom – wellicht in de hoop Agathe te troosten – Sarah te voorschijn tovert, het kopieermeisje van het ontwerpbureau waar hij en Guillaume al die tijd hebben gewerkt, die er wél in slaagt om aan de greep van Francis te ontsnappen en na naar Montréal terug te keren. Op dat punt ligt het probleem bij Tom zelf, want Francis lijkt niet alleen op z’n overleden broer, hij praat ook zoals Guillaume, en dus voelt hij zich tot de veeboer aangetrokken, ook al beseft hij dat Francis homofoob én heteroseksueel is. Maar op dat punt voegt Dolan een nieuwe laag toe, want het gedrag van Francis is op z’n minst verwarrend voor Tom: is er toch sprake van seksuele aantrekking, of herkent Francis in Tom een beetje z’n jongere broertje en is er louter sprake van fysieke herkenning en vertrouwdheid, want is de tangoscène in de schuur niet een poging van Francis om de goede oude tijd op te roepen?]

Xavier Dolan gaat heel diep in de psychische analyse van z’n personages en als hij uiteindelijk zelf niet verder komt dan gissingen en veronderstellingen, dan is dat zijn manier om de onpeilbare menselijke geest zichtbaar te maken.

BEELD EN GELUID
Xavier Dolan is niet geïnteresseerd in mooie films, maar kiest resoluut voor een realistische aanpak en dat betekent dat de kleuren zeer natuurlijk ogen, zonder geforceerde effecten. Om de sfeer te ondersteunen zijn de opnamen bij miezerig weer gemaakt, met veel mist tussen de bomen en een nat erf. Donkere tinten met veel grijs en grauw overheersen het palet, terwijl het ongezellige interieur van de boerderij in bruin en bijna zwart is gehuld. De soundtrack van Gabriel Yared (Das Leben Der Anderen, 2006; Cold Mountain, 2003) klinkt goed, maar heeft ook niet meer dan een ondersteunende functie.