FILM
In Prins staat de camera van Sam de Jong in een woonwijk in Amsterdam Noord. Het is niet de fraaiste buurt en wie er woont is op geen enkele manier door het leven bevoordeeld: er valt weinig te beleven, de jongeren op straat zijn een mengeling van in- en heel veel uitheems, er drijft afval op straat, er wordt al eens een vuilnisbak vernield of omgekieperd en luidruchtige quads scheren er over straat en creëren een gevoel van onveiligheid. Op een afbraakterrein zitten Yacoub, z’n twee Marokkaanse vrienden en de blonde Nederlander Franky zich te vervelen. Ze hebben net een vuilnisbak met een bommetje tot verwrongen metaal gereduceerd en ze worden afgeleid door de komst van de bende van Kalpa, drie oudere jongens die de controle over de buurt opeisen en daarover geen misverstand laten bestaan. Yacoub is de zoon van een Nederlandse en een Marokkaan, maar het stel leeft gescheiden, want z’n vader is een drugsverslaafde die op z’n laatste benen loopt. Vader en zoon ontmoeten elkaar vaak op straat voor steeds dezelfde inhoudsloze conversatie en dan kan je het medelijden, maar ook de onmacht van Yacoubs gezicht aflezen…

Met z’n zus Saskia heeft Yacoub afgesproken dat ze niet op het slechte pad van Kalpa en z’n maten willen terechtkomen, maar het komt tot een conflict tussen broer en zus als hij Saskia op een keer toch in Kalpa’s gezelschap aantreft. Bovendien blijkt hun buurmeisje Laura, op wie Yacoub stilletjes verliefd is, het liefje te zijn van Kalpa, wat uiteraard tot een conflict moet leiden, maar gezien de overmacht van de criminelen, die ondertussen Franky hebben gerekruteerd, zit er niets anders op dan zich bij de gang van zaken (voorlopig) neer te leggen. Maar Yacoub staat ook voor een andere keuze, want af en toe knapt hij verdachte zaakjes op voor Jamie, een wat oudere man met een sportwagen, die hem daarvoor flink wat euro’s in de hand stopt, waarmee Yacoub dan drugs koopt voor z’n vader… is dat de richting die hij in wil gaan of gaat hij toch maar liever als een brave jongen naar school, die tevens probeert om z’n moeder niet te ontgoochelen?
 

Prins is het filmdebuut van de jonge Nederlandse cineast Sam de Jong, die meteen op lovende commentaren kon rekenen in de vaderlandse pers en dat is niet zonder reden, want wat hij met weinig financiële middelen tevoorschijn tovert in z’n eersteling, het is inderdaad indrukwekkend. Dat heeft meer te maken met de sfeer die hij oproept dan met het verhaal zelf, want dat heeft uiteindelijk niet zo heel veel om het lijf. De Jong slaagt er echter wel in om een uniek beeld op te hangen van de leefomstandigheden van jongeren in een achtergestelde buurt. Daarmee komt hij heel dicht in de buurt van wat de Engelse cineaste Andrea Arnold deed in Red Road (2006) en Fish Tank (2009), want Prins straalt dezelfde desolaatheid, uitzichtloosheid en troosteloosheid uit, waaruit ontsnappen een moeilijke oefening is. En net zoals Arnold destijds, doet ook De Jong een beroep op jonge amateurs die in een dergelijke omgeving zijn opgegroeid om z’n verhaal geloofwaardig te maken. In de Making-of zegt actrice Sigrid ten Napel dat de samenwerking met niet-professionelen geen gemakkelijke opgave is, maar ze geeft toe dat professionele acteurs nooit een dergelijke geloofwaardigheid zouden bereiken, en dat is precies de kracht van de film, want Ayoub Elasri (Yacoub) en Freddy Tratlehner (Kapla in de film, maar beter bekend als rapper en zanger Vjèze Fur van De jeugd Van Tegenwoordig) en hun kompanen spelen de sterren van de hemel, recht toe en recht aan en zonder franje, en daarbij krijgen ze de steun van de regisseur, want die creëert een zo goed als leeg decor (nooit zie je figuranten op de achtergrond), waardoor het unheimische karakter van de film alleen maar wordt versterkt.

Wie van mening was dat we in Vlaanderen en Nederland nooit een film in de stijl van Jean-Pierre en Luc Dardenne konden maken, die moet z’n mening bij deze herzien, want dat is precies wat Sam de Jong in z’n debuutfilm Prins doet. Liefhebbers weten wat ze op hun verlanglijstje mogen zetten.