FILM
De IJslandse broers Gummi en Kiddi zijn schapenboeren. Ze wonen naast elkaar in een eindeloze vlakte en ze hebben al 40 jaar niet meer tegen elkaar gesproken. Het conflict gaat terug tot de tijd toen hun ouders nog leefden en er werd besloten om de jongste (Gummi) als erfopvolger aan te duiden. Dat hij levenslang in het ouderlijke huis mocht blijven wonen, dat vond Kiddi toen, en dat vindt hij nog steeds, een onrecht. Sindsdien negeren ze elkaar en gebruiken Kiddi’s hond als eventuele postbode voor dringende mededelingen, waarschuwingen en bedreigingen…

Tijdens de jaarlijkse schapenshow wordt Kiddi’s ram tot de beste van de vallei uitgeroepen en moet Gimmi zich tevreden stellen met de tweede plaats. Later diezelfde dag constateert hij dat er iets mis is met de ram van zijn broer. Hij heeft nog nooit een geval van schapenziekte gezien, maar Gimmi is ervan overtuigd dat het prijsbeest besmet is. De dag nadien verwittigt hij de autoriteiten, maar de schapenboeren uit de omgeving reageren afwijzend: is Gimmi een slechte verliezer? Zijn broer Kiddi is razend, pakt z’n geweer en schiet de ruiten van Gimmi’s woonhuis kapot. Maar het oordeel van de veearts is eenduidig: nog twee andere  schapenboerderijen zijn besmet. Om de schade te beperken moeten alle bedrijven in de vallei worden geruimd…
 

Uiteraard krijgen de schapentelers een vergoeding voor de dieren die worden afgemaakt. Als tegensprestatie moeten ze hun stallen opruimen (hokken, mest, voer). De overheid zorgt voor het ontsmetten van de boerderijen en er wordt een invoerverbod van 2 jaar opgelegd. Voor jonge schapenboeren met hoge schulden is er maar één oplossing: het bedrijf opdoeken, want niemand garandeert dat er – zoals in andere valleien – over een paar jaar niet opnieuw moet worden geruimd. Gimmi en Kiddi denken er evenwel niet aan om de schapenteelt op te geven. Ze zijn erin geboren; ze hebben geen andere vaardigheden. De crisis dwingt de broers evenwel om samen te werken, want Gimmi heeft een vermetel plan uitgewerkt en zonder hulp kan hij dat niet realiseren…
 

Rams is de tweede film van de IJslandse regisseur Grímpur Hákonarson en deze keer zoekt hij het onderwerp heel dicht bij huis. De oneindige lege ruimte, de indrukwekkende besneeuwde hellingen en de totale verlatenheid dienen als achtergrond voor een bij momenten haast surrealistisch portret van twee broers die schijnbaar een godsgrondige hekel aan elkaar hebben. Ze zijn niet on speaking terms, zoals men dat zo mooi in het Engels formuleert, maar ze bespioneren elkaar wel, ze sturen elkaar boodschappen en als Kiddi op een keer op straat ten val komt, neemt Gimmi hem noodgedwongen in huis, zij het dat hij geen vinger uitsteekt en de zieke aan z’n lot overlaat. Het zijn koppige en geharde mannen zonder vrouw of kinderen, die leven voor hun schapen.  Ze zijn ook elkaars tegenbeeld: Kiddi is opvliegend en soms gewoon agressief, Gimmi is de schrikhaas, degene die nauwelijks praat, ook niet in gezelschap, en die zich schikt naar de wet, terwijl Kiddi lange tijd weigert om z’n schapen op te ruimen. Maar het is Gimmi die vooruitkijkt, die een manier zoekt om hun unieke schapenras te laten overleven, tot grote verrassing van zijn broer, die blijkbaar nooit op het idee zou komen.
 

In de loop van de film nuanceert de regisseur de vijandschap tussen beide broers, want die maskeert eerder koppigheid. Gimmi en Kiddi zijn zoals het land waarop ze leven: stug en weinig buigzaam, maar heel diep vanbinnen kunnen ze elkaar niet missen, net zoals ze hun schapen niet kunnen missen. Er is echter een crisis nodig om hun ware aard zichtbaar te maken en de scrapie of schuurziekte – die het centraal zenuwstelsel van hun schapen aantast - is de noodzakelijke trigger, al lijkt die tegenslag ze aanvankelijk nog meer uit elkaar te drijven.
 

Sigurður Sigurjónsson (Gimmi) en Theodór Júlíusson (Kiddi) zijn perfecte schapenboeren. Verwacht geen karakteruitdieping, want geen van beide heeft het hart op de tong, maar dat is niet nodig, want regisseur Grímpur Hákonarson zit ze heel dicht op de huid en laat hun gezichten spreken, terwijl hij Gimmi soms een weemoedige blik in de ogen legt als hij z’n broer vanop een afstand gadeslaat. En soms leidt hun manier van doen ook tot humoristische situaties, zoals in de scène waarin Kiddi hun gemeenschappelijke hek opent en Gimmi hem gewoon passeert zonder om te kijken. Het is een hilarische en tegelijk nuancerende scène: ze mijden elkaar, maar ze staan elkaar niet naar het leven.

Grímpur Hákonarson filmt zo goed als alle scènes vanuit het standpunt van Gimmi, terwijl Kiddi bijna voortdurend op een afstand wordt gehouden. Het is een beetje een vreemde manier van doen, maar achteraf zal blijken dat de regisseur dat welbewust doet en een verrassingseffect in petto heeft waarop je als kijker niet hebt gerekend.