FILM
Duitsland, 1912. De jonge Friedrich Zeitz wordt in dienst genomen door de zieke industrieel Karl Hoffmeister, die hem al na korte tijd promoveert tot zijn persoonlijke secretaris. Dat hoeft niet te verbazen, want de nieuwkomer blijkt heel wat in zijn mars te hebben waardoor de bedrijfsefficiëntie er aanzienlijk op vooruit gaat. Na een nieuwe hartaanval krijgt Hoffmeister van zijn arts het verbod om zich nog fulltime met de zaak bezig te houden. Uiteraard is Friedrich Zeitz dé man voor de dagelijkse beslommeringen en tijdens één van zijn werkbezoeken ten huize van zijn werkgever, maakt hij kennis met diens aantrekkelijke jonge vrouw Lotte. Friedrich is onder de indruk, maar hij respecteert de etikette, althans aanvankelijk, want hij kan niet voorkomen dat hij op de echtgenote van zijn werkgever verliefd wordt. En zij, zij suggereert afstandelijkheid en desinteresse, maar uit de manier waarop ze met de jonge secretaris omgaat, trek je als kijker andere conclusies. Dat Hoffmeister zijn jonge medewerker uiteindelijk uitnodigt om in hun zijn riante villa in te trekken, het is misschien zijn eigen idee, maar het is beslist Lotte die het heeft gesuggereerd.

Alhoewel. Al vanaf het prille begin heb je als kijker ook het gevoel dat Hoffmeister de aanwerving van Friedrich Zeitz minutieus heeft gepland, inclusief zijn snelle bevordering en zijn verhuis naar de villa. Wegens zijn hartkwaal doet de industrieel het rustig aan en verlaat nog nauwelijks zijn woning, maar hij heeft er schijnbaar geen probleem mee dat Friedrich zijn vrouw vergezelt naar het theater of met zijn gezinnetje verstoppertje speelt in de tuin. Van achter de vitrage op de eerste verdieping houdt hij een oogje in het zeil, doch hij grijpt nooit in of maakt opmerkingen, noch tegen Lotte, noch tegen Friedrich, alsof wat er gebeurt eveneens minutieus is gepland…

Als Friedrich op een keer een plan bedenkt over de aanvoer van grondstoffen uit Mexico om te voorkomen dat de staalfabriek in problemen komt, belooft Hoffmeister om met zijn bankiers te praten. Niet lang daarna deelt hij z’n secretaris mee dat het plan goedgekeurd is, maar hij staat erop dat Friedrich zelf naar Zuid-Amerika gaat om de nieuwe onderneming op poten te zetten. Friedrich vindt het niet meteen het beste idee, Lotte is gewoon radeloos: haar man stuurt Friedrich Zeisz voor twee jaar naar Mexico…
 

A Promise is de verfilming van de postume novelle Wiederstand der Wirklichkeit (1976) van de Oostenrijkse auteur Stefan Zweig over een bizarre driehoeksverhouding tussen mensen van een verschillende sociale klasse. Friedrich Zeisz (in de novelle heet hij Ludwig) stamt niet uit een rijk en burgerlijk milieu zoals de Hoffmeisters. Na de dood van zijn ouders is hij opgegroeid in een weeshuis en dat hij het ver heeft gebracht, heeft hij alleen aan zichzelf te danken. Hij schaamt zich over z’n afkomst en bijgevolg is het voor hem moeilijk om te aarden in het milieu van zijn werkgever, laat staan in zijn villa waar de burgerlijke traditie in ere wordt gehouden. Dat hij verliefd wordt op Lotte Hoffmeister is dus niet wat hij bewust nastreeft, hij heeft nl. een vriendinnetje in z’n eigen milieu; tegelijk schijnt hij niet te beseffen dat hij (én Lotte) wordt gemanipuleerd door Karl Hoffmeister. Het is materiaal voor een geheime love story, maar Stefan Zweig komt er niet helemaal uit en hij benut ook jammer genoeg niet de kansen die de verhaalstof biedt.
 

Patrice Leconte, regisseur van de zeer sterke productie La Veuve De Saint-Pierre (2000) heeft samen met scenarist Jérôme Tonnerre (Renoir, 2012) de novelle van Zweig flink onderhanden genomen. Van Friedrichs frustraties m.b.t. zijn lage afkomst blijft niet meer dan een vleugje ongemak over en de regisseur kiest voor een finale die in overeenstemming is met de rest van de film. Er is dus geen sprake van een grote verrassing, maar wel van een consequente en logische uitkomst. Voor de rest is het scenario van Leconte en Tonnerre ruimer bemeten qua karakterontwikkeling van de hoofdpersonages, wat jammer genoeg niet betekent dat de kijker zich ook nauwer betrokken voelt.
 

De Schotse acteur Richard Madden (Game Of Thrones, 2011-2013) is een zeer geloofwaardige Friedrich Zeitz en hij slaagt erin om zijn (beetje) ongemak met het burgerlijke milieu van de Hoffmeisters zichtbaar en voelbaar te maken. Maar die aanpak heeft ook nadelen, want van echte passie van zijn kant is er eigenlijk nooit sprake. Zijn tegenspeelster Rebecca Hall (Vicky, Cristina, Barcelona, 2008; Parade’s End, 2012) is beter op dreef. Zij maakt van Lotte Hoffmeister een aantrekkelijke en warme jonge vrouw die haar passie voor de secretaris van haar echtgenoot nauwelijks kan verbergen, maar dat wél doet, wellicht omdat ze zich een dergelijk gedrag niet kan permitteren en minstens een schandaal wil vermijden. Ze behandelt Friedrich met een koele vriendelijkheid en die ene keer dat hij alludeert op een wederzijdse genegenheid, snauwt ze hem gewoon af. De met zorg opgebouwde façade stort evenwel in op het moment dat ze verneemt dat de jonge secretaris voor minstens 2 jaar naar Mexico verkast (de scheiding zal uiteindelijk veel langer duren, want wegens WOI kan Friedrich niet naar Europa terugkeren). Het heuglijke en emotionele moment wordt meteen ook een afscheid, waarbij je het gevoel hebt dat de regisseur de verhaallijn te snel afwikkelt.
 

Karl Hoffmeister, het personage dat de handeling van de film stuurt, wordt gestalte gegeven door de Engelse acteur Alan Rickman, die je je beslist herinnert als professor Severus Snape uit de Harry Potter-franchise, maar die je ook aan het werk kon zien in Snow Cake (2006) en in Perfume,The Story Of A Murderer (2006) naar een roman van Patrick Süsskind. Leconte maakt van Karl Hoffmeister een charmante en intelligente heer van stand die op een subtiele manier onuitspreekbare dingen suggereert en die zich voor de rest van op een afstand met de gang van zaken bezighoudt, waardoor het voor de kijker heel lang onduidelijk is of er sprake is van gewilde blindheid of koele manipulatie. Alan Rickman is een geloofwaardige Karl Hoffmeister, innemende en tegelijk geheimzinnig, maar zijn personage krijgt te weinig ruimte om het verschil te maken, alsof Leconte bang is dat de plot van de film zou worden verraden mocht hij Hoffmeisters aandeel in het intrige ruimer in de verf zetten.
 

Misschien net iets te kunstzinnig qua stijl om de doorsnee kijker te overtuigen, en wellicht ook net iets te langdradig voor wie vooral wil weten hoe de film afloopt. Ons heeft dit kostuumdrama kunnen bekoren, want Patrice Leconte’s aanpak werkt spanning in de hand, terwijl het production design, de aankleding en de algemene sfeer zo goed als perfect zijn.