FILM
Op de vlucht voor enkele nare, niet omschreven mannen met geweren is de Colombiaanse oma Alma Madrigal (María Cecilia Botero) haar man Pedro kwijtgeraakt, maar ze heeft een magische kaars gekregen waardoor de familie Madrigal van verder onheil gespaard is gebleven. Alle telgen van de familie hebben de één of andere magische kracht: shapeshifting, reuzenkracht, geneeskrachtige koeken kunnen bakken, bloemen laten groeien... rondom het magische huis van de familie Madrigal heeft er doorheen de jaren een levendige gemeenschap kunnen bloeien, die de vruchten plukt van de gaven van de familieleden. Als de kinderen of kleinkinderen op leeftijd zijn gekomen, volgt er een ceremonie waarbij het familielid een nieuwe gave krijgt; zo is de jonge Antonio (Ravi Cabot-Conyers) plots in staat om met dieren te praten, om maar iets te noemen.




Eén keer heeft de gave echter gefaald, en dat was bij de intussen volwassen Mirabel Madrigal (Stephanie Beatriz). Zij heeft dus als gave niks, nada, noppes, rien de knots. Het is zelfs nog erger dan dat, want haar neef Bruno (John Leguizamo), die uit de familie is gestoten omdat zijn gave het doen van akelige voorspellingen inhield, heeft in een visioen gezien dat Mirabel mogelijk de oorzaak zal zijn van de vernietiging van de familie. Wanneer op het gavefeest van Antonio ze plots barsten in het magische huis begint te zien, en ze vervolgens het verlovingsfeest van haar zuster Isabela (Diane Guerrero) doet uitdraaien op een nationale ramp, is Mirabel vastbesloten om de familie te redden, mét of zonder speciale gaven.




Encanto werd op de meest recente Oscarnominatie de winnaar van de beste animatiefilm, en liet daarmee het vele male superieure Luca van conculega Pixar achter zich. Alhoewel er op de levendige animatie van Encanto geen cent valt af te dingen, zitten er toch serieuze hiaten in het verhaal. Om te beginnen kreunt de film onder een overdaad aan personages, die weliswaar in de vorm van een liedje aan het begin van de film worden geïntroduceerd, maar de familie en de band tussen de verschillende leden is gewoon te uitgebreid. Disney trekt bovendien de woke-kaart en blijkbaar is het niet meer bon ton om uit te pakken met een slechterik van dienst, kennelijk omdat ze bij het Huis van de Muis geen énkele minderheid meer voor de schenen willen schoppen, maar het trucje met alleen maar goedbedoelende sukkels die als voornaamste handicap het gebrek aan goede communicatie met elkaar hebben, werkt maar tot op zekere hoogte. Bij Wreck-It Ralph 2 was dit nochtans geen probleem, ook al omdat de karakters beter waren uitgewerkt. Uiteindelijk ontbreekt het de film aan een flinke snuif peper in het achterwerk, en zeker het moraliserende en ronduit melige einde lijkt eerder op een pamfletje van de Bond Zonder Naam dan op een geniale inval van een scenarist die wist wat 'ie deed.




Met drie regisseurs is Encanto bij momenten een stuurloos vehikel, dat overladen zit met liedjes die niet blijven plakken; We Don't Talk About Bruno werd weliswaar een onverwachte sleeper hit in de Amerikaanse hitlijsten, maar de makers waren zodanig dom dat ze een ánder liedje uit de iets te overdadige selectie hebben genomineerd voor de Oscars (Dos Oruguitas), waardoor Billie Eilish met de nieuwste en compleet ongeïnspireerde Bond-song uiteindelijk nog beter bleek en met de prijzen ging lopen. Op John Leguziamo na, die de neurotische Bruno voor zijn rekening neemt, zijn er in de cast geen bekende namen te bespeuren, en het is te merken dat de castleden niet danig veel bezieling hebben om hun vertolking geïnspireerd te maken. De personages zijn allemaal weliswaar lief en aaibaar, maar op de keper beschouwd zeer inwisselbaar. Weliswaar is een verhaal situeren in een land als Colombia een niet alledaagse keuze die verdedigbaar is vanuit het standpunt van een zoektocht naar originaliteit, maar Encanto mist een stevige hand. De honderd minuten vliegen zó voorbij, maar proeven achteraf als een droge boterham. Of hoe politieke correctheid wurgend kan zijn...




BEELD EN GELUID
Disney vertikt het al sinds jaar en dag om hun films op 4K te voorzien van Nederlandse ondertiteling. Ik vertik het op mijn beurt dan weer om die 4K-schijven te kopen, en stel me dan maar tevreden met een Blu-ray, die, het moet gezegd, er weergaloos uitziet. Encanto is met overschot één van de kleurrijkste films die Disney de laatste jaren heeft uitgebracht, en het geheel, met bloemen die van alle kanten spontaan openbloeien, kleurrijke dieren die door het scherm heen wervelen en een vrolijk dansend huis dat in sommige aspecten méér karakter heeft dan sommige van haar bewoners, is een feest voor het oog. De kleuren zijn agressief en bont, maar zeer rijk geschakeerd, met veel gevoel voor nuance en detail. Tekortkomingen zijn er eenvoudigweg niét. Qua geluid hebben we echter meer opmerkingen: alhoewel op de aftiteling duidelijk een Dolby Atmos-logo staat, staat de geluidstrack 'slechts' in DTS-HD MA 7.1 op de schijf, en zoals Disney al wel eens meer doet, staat het geluid veel te stil, waardoor het geluidsbeeld veel te vlak wordt. Surrounds zijn weliswaar aanwezig, maar klinken allemaal even luid (of eerder: stil), en de subwoofer lijkt op vakantie te zijn. De dialogen zijn weliswaar netjes geprononceerd, maar het geheel ontbreekt het aan dynamiek.




EXTRA'S
De laatste jaren laten Disneyschijven zich niet onderscheiden door een rijke hoeveelheid bonusmateriaal, maar tenminste op dat vlak weet Encanto zich staande te houden. Om te beginnen is er een karaoke-modus "Sing along with the movie", die een beetje verloren staat, want de muzikale nummers zijn redelijk complex en bezwaarlijk meezingers. Disney aapt Pixar na door het toevoegen van een niet aan de film gerelateerde kortfilm "Far from the Tree" (7:21) over een moeder-en-kind-wasbeer die de wereld verkennen, en de film wordt ook nog eens ingeleid door auteur/regisseur Natalie Nourigat (2:09). In een drietal documentaires "Familia Lo Es Todo" (23:53) worden de thema's zoals familiedynamiek, voice casting en design van de personages tegen het licht gehouden. In de twee documentaires "Discover Colombia" (17:27) zien we hoe de animatoren hun inspiratie hebben gehaald uit de Colombiaanse cultuur. Drie documentaires "A Journey Through Music" (24:11) onderstrepen dan weer de muzikale pijler van de film, die meer aansluit bij bepaalde oudere Disneyfilms, waarbij elke tien minuten wel een liedje wordt gezongen. In Let's Talk About Bruno (8:18) worden de liedjes over John Leguziamo's personage nog eens in de verf gezet, en er is dan ook nog een tweedelige documentaire "Our Casita" (10:37) over het antropomorfe huis. Er zijn enkele outtakes (2:59) uit de stemopnamestudio. Wie bij Disney werkt aan een animatiefilm die zich in het buitenland afspeelt, mag een grabbel doen in het reisbudget, en in Journey to Colombia (2:24) krijgen we een korte reisimpressie, kennelijk een voorwaarde om achteraf de kosten te mogen declareren. Dan zijn er nog 4 verwijderde scènes met inleiding (20:34), en via Song Selection (30:21) krijg je onmiddellijke toegang tot de gezongen stukken. Een commentaartrack had het geheel afgemaakt. Een Disney-schijf is natuurlijk niet compleet zonder de vervelende rits cross-promotionele trailers.




CONCLUSIE
Esthetisch is er op Encanto niet veel te bedingen: het is een rijke animatiefilm met heerlijke decors en wervelende animatie. Inhoudelijk is Encanto echter een mager beestje dat vooral een gebrek aan durf etaleert; er zit roest op de toverspreuk. Toch mogen we goede punten uitdelen voor de uitgebreide bonussectie.