FILM
In september 2022 stierf Jean-Luc Godard op 91-jarige leeftijd. Een icoon waar iedere filmkenner weet van heeft, zelfs indien die nooit één film van hem zag. Godard begon zijn carrière als filmrecensent bij Les Cahiers Du Cinéma. Samen met mensen als Claude Chabrol, Jacques Rivette en François Truffaut zorgde hij door zijn schrijfsels voor een kentering in de filmwereld. Kort door de bocht waren het niet langer de acteurs meer die de sterren waren, maar wel de cineasten, waardoor plotseling het begrip auteurscinema was geboren. Kort na zijn carrière als recensent maakte Godard A Bout De Souffle, de film waarmee de Nouvelle Vague ontstond. Een meesterwerk waarover ondertussen alles al is geschreven met als voornaamste punt dat de film alle regels van de cinema aan zijn laars lapte waardoor de regisseur nog meer grip kreeg op zijn eigen creatie.




De films van Monsieur Cinema, zoals Godard door zijn fans genoemd wordt, hebben wel het etiket van moeilijk te zijn, maar dat zijn ze in feite niet. Wel zijn het titels waar je alsmaar nieuwe dingen in ontdekt, waardoor een Godard-film eigenlijk synoniem staat voor een speelse belevenis, weliswaar vaak beladen met een politieke boodschap. Ook het idee dat Godards film koud en onpersoonlijk zouden zijn, is larie, zeker niet wat zijn eerste werken betreft. Om dat volledig te begrijpen moet je er het personage van Anna Karina bij halen.




De Française werd ontdekt door Godard nadat hij haar zag in een televisiespotje voor zeep. Godard wist dat hij haar in een film wilde, en ze kreeg de hoofdrol aangeboden voor zijn tweede langspeler Le Petit Soldat. De muze werd al gauw zijn grote liefde, en kort daarna traden de twee met elkaar in het huwelijk. De eerste werken van Godard, op Le Mépris na, waren steeds met Anna Karina in de hoofdrol en de vele films (Une Femme Est Une Femme, Vivre Sa Vie) waren bijna dagboeken van hun relatie met als triest slot Pierrot Le Fou dat het einde van hun relatie aankondigde. De film eindigt waarmee A Bout De Souffle begon, en nog wel met dezelfde hoofdrolspeler (Jean-Paul Belmondo) waarmee de cirkel rond werd.

Godard, die zeker de meest eigenzinnige van alle Nouvelle Vague-artiesten was, ging in Pierrot Le Fou nog een stuk verder. Niet alleen door het gebruik van letters die lijken op die uit de speeldozen waarmee kleuters het alfabet aanleren, maar ook door de film een politieke boodschap te geven, en dan in bijzonder het imperialisme van de Verenigde Staten door de Vietnamoorlog. Mede door zijn stukgelopen relatie was Pierrot Le Fou, ondanks het gebruik van de bonte kleuren, een enorm donkere film. De scène waarin Jean-Paul Belmondo zichzelf opblies met dynamiet, deed Godards tweelingzus vermoeden dat haar broer met zelfmoordplannen rondliep.




Het verhaal is tegelijkertijd simpel, en door de verschillende stijlen en de gedachte dat een scenario best wel mag afwijken van het gewone ingewikkeld. Belmondo speelt Ferdinand, een middenklasser die zich weinig zorgen moet maken en zijn tijd doorbrengt met in bad boekjes te lezen over Velasquez. Wanneer zijn vrouw hem uitnodigt voor een etentje bij zijn schoonouders, krijgt Fernand een heel andere visie op het leven als hij er regisseur Samuel Fuller (één van de Amerikaanse lievelingen van Les Cahiers Du Cinéma), die zichzelf speelt, ontmoet en de beroemde zin "Film is like a battleground. There's love, hate, action, violence, death... in one word: emotion." uitspreekt. Fernand vlucht met de knappe babysitter Marianne (Anna Karina) van Parijs naar het Zuiden. Marianne, die Fernand steeds aanspreekt als Pierrot (vandaar de filmtitel), wordt achterna gezeten door Algerijnse huurmoordenaars, en ze komen van de ene absurde situatie in de andere terecht.




Als je het misdaadverhaal niet echt kan volgen bij een eerste viewing is dat geen gemis, want de film is in feite niet meer dan een kapstok die dient om de visuele kunst waar Godard een grootmeester in is, te etaleren. De pop art van Andy Warhol is steeds aanwezig, maar het voelt ook als de voorloper van Les Demoiselles De Rochefort, die Jacques Demy twee jaar later zou maken, al was het maar voor de bonte kleuren die bijna een personage op zich vormen.




Over deze film zijn al talrijke essays of boeken gewijd, en het is onmogelijk om iets te vertellen wat nog niet gezegd is. Feit is wel dat Jean-Luc Godard ook na zijn dood één van de meest unieke en originele filmmakers aller tijden is, en dat hij een kunstenaar is die door elke generatie omarmd moet worden.

BEELD EN GELUID
Pierrot Le Fou is op Blu-ray uitgebracht door Studio Canal. De maatschappij stond erop om het geluid niet te gaan upgraden en het te houden op een gerestaureerde mono-uitvoering. Dat heeft een sober, maar zeer accuraat beeld weer van wat Godard wilde. Het beeld is eveneens gerestaureerd, en dat was volgens de inleidende tekst best nodig omdat de originele print redelijk beschadigd was. Je ziet regelmatig wat filmgrain, en de detaillering is ook niet overweldigend, maar je moet er wel rekening mee houden dat deze prestigieuze film met beperkte middelen werd gemaakt. De kleuren zien er veel te fel en onnatuurlijk uit, maar dat is wat Godard wilde en heeft niks te maken met het technische aspect van het schijfje.




EXTRA’S
We geven een dikke negen op tien voor de extra’s en dat is omdat je hier alles hebt wat je nodig hebt. Er is een trailer en een korte introductie door Colin McCabe. Het meest interessante is echter de één uur durende documentaire Godard, Love And Poetry waarin je op een niet belerende wijze de filmstijl van Godard kan doorgronden. Fervente fans zullen het misschien “Godard voor dummies” noemen, maar deze documentaire is een echte must-see voor wie kennis wil maken met de regiestijl van Godard. De doorgewinterde Godard-freaks krijgen dan weer een filmanalyse door Jean-Bernard Pouy die de hele lengte van de film duurt.

CONCLUSIE
Pierrot Le Fou is één van de bekendste werken van Jean-Luc Godard waarin de regisseur volop experimenteert met kleuren, visuele gags en filmstijlen. Hoewel de film niet in één viewing gevat kan worden (waarschijnlijk ook niet na twintig) wordt alles verpakt in een charmant misdaadverhaal met een uiterst innemende Anna Karina en Belmondo zoals we die leerden kennen in A Bout De Souffle.