FILM
Voor sommigen mag de fysieke media dan wel morsdood zijn, nooit werden er zo veel releases uitgebracht als vandaag. 2023 wordt zelfs ingezet met een gloednieuw label: Radiance. De oprichter ervan is Francesco Simeoni, die 12 jaar actief was bij Arrow, maar nu dus voor zijn eigen boutiquelabel gaat, met als doel iedere maand twee obscure titels uit te brengen. Deze maand viel de keuze op het Italiaanse The Working Class Goes To Heaven en deze yakuza-film Big Time Gambling Boss. Dat is meteen een titel om u tegen te zeggen, want volgens Paul Schrader is het de beste in zijn soort.

Het was niet alleen Hollywood dat viel voor het concept van de maffiafilms, ook in het Verre Oosten waren de verhalen van meedogenloze gangsters gedroomd voer om er films van te maken. De laatste jaren zagen we vooral werk van Takashi Miike en Takeshi Kitano, maar het concept van de yakuza-film bestaat al sinds de jaren '40. Algemeen wordt aangenomen dat Akira Kurosawa in 1948 met Drunken Angel de eerste maakte. De bekendste titels zijn Branded To Kill van Seijun Suzuki en Battles Without Honor and Humanity van Kinji Fukasaku, maar dat is niet meer dan het topje van de ijsberg. In de jaren zestig werden er massa's van dit soort films gemaakt, die uitblonken in geweld en die een sterke invloed zouden hebben op mensen als Sam Peckinpah en Francis Ford Coppola.

Big Time Gambling Boss is de vierde film uit de Bakuchi-uchi-serie die bestond uit een reeks van tien. Ze werden gemaakt tussen 1967 en 1972 en ze werden uitgebracht door Toei Studios. Het zijn films die buiten het cinefiele milieu nauwelijks bekend zijn, maar één voor één een cultstatus hebben.

De film speelt zich af in Tokio in 1934. De maffiabaas Arakawa is zwaar ziek geworden, en daarom moet een opvolger gevonden worden. Iedereen vindt dat Nakai (Kôji Tsuruta) de geschikte persoon is, maar die weigert het aanbod omdat hij niet van Tokyo is maar van Osaka, en daarom een buitenstaander is. De tweede optie is Matsuda (Tomisaburô Wakayama), maar die zit nog twee jaar vast in de gevangenis en de oudere gangsters willen niet wachten op zijn vrijlating, en dus kiezen ze maar voor de onervaren Ishido (Hiroshi Nawa). De loyaliteit van de clan wordt zwaar op de proef gesteld wanneer Matsuda wordt vrijgelaten, want die vindt dat Ishido onmiddellijk ontslagen moet worden omdat hij van een veel lagere klasse is dan zichzelf. Wat daarna volgt is een interne strijd over wie de macht over de yakuza-clan krijgt.

Deze release van Radiance Films toont duidelijk waar Coppola de mosterd haalde voor The Godfather. De kijker wordt een voyeur binnenin een organisatie waarbij de eer en de code het belangrijkste is. Wie denkt daar een loopje mee te kunnen nemen moet het bekopen met een dolk in de buik.

De naam van regisseur Kôsaku Yamashita is in onze contreien wat onbekend, maar de man heeft wel bijna 70 genrefilms op zijn naam staan. Big Time Gambling Boss is wellicht zijn beste, en ook al zitten er een paar vrij gewelddadige scènes in de film, zijn het vooral de discussies over wie nu op de yakuza-troon mag gaan zitten die deze misdaadfilm zo intrigerend maken. Big Time Gambling Boss mag dan wel klinken als een martial arts-film, maar daar heeft de film dus niks mee te maken, wel is dit een maffiafilm waarin je niemand kan vertrouwen. Een film om te koesteren, ook al zal je niet te lang mogen wachten, want het gaat om een gelimiteerde uitgave van 2000 exemplaren, en naar alle waarschijnlijkheid zal dat voor alle Radiance-titels zo zijn.

BEELD EN GELUID
Zoals gezegd is dit dus de eerste release Blu-ray op Radiance, en het ziet ernaar uit dat we hiermee een label bij hebben om alles van te verzamelen. De transfer is tot in de puntjes perfect, ook al moet je rekening houden dat hier typische jaren '60-kleuren gebruikt worden. De detaillering is niet meteen haarscherp, maar het zou ons verwonderen mocht er ooit nog een betere versie uitkomen van deze Japanse obscure film. De geluidsband is een Japanse LPCM Mono 1.0 met af en toe een kraakje, maar voor de rest meer dan perfect opgepoetst. De film heeft Engelse ondertiteling.

EXTRA'S
Deze gelimiteerde uitgave komt met een dik boekje waarin je uitvoering de geschiedenis van de Toei Studios kan lezen, maar ook alles bevat over de achtergrond van de film en de acteurs die erin mee spelen. Visueel is er een trailer en twee video essays van elk een half uurtje. Het gaat om Serial Gambling, dat verteld wordt door Chris D., een man die het boek Gun and Sword: An Encyclopedia of Japanese Gangster Films 1955-1980 schreef, en vertelt waarom Big Time Gambling Boss zo'n belangrijke film is. Een tweede essay komt van Mark Schilling, ook hij schreef met The Yakuza Movie Book een literair werk over de Japanse cinema, en in Ninkyo 101 heeft hij het over de geschiedenis van de ninkyo eiga, wat zoveel betekent als yakuza-films.

CONCLUSIE
Big Time Gambling Boss is een vrij fantastische film uit de jaren '60 waarin we de strijd om de yakuza-troon zien. Het is een bij momenten vrij gewelddadige film, die volgens Paul Schrader de beste uit het genre is. Je moest hem al aan het bestellen zijn!