HEAVEN
Bespreking door: Werner - Geplaatst op: 2003-08-11
FILM
Minutieus knutselt de in Turijn wonende lerares Engels Philippa Paccard (Cate Blanchett) een tijdbom in elkaar, die ze zal laten afgaan in het gebouw van Ulcom Electronics. De bedoeling is dat ze de alom gerespecteerde zakenman en directeur, Vendice (Stefano Santospago), om zeep helpt, omdat door toedoen van zijn drugshandel zowel haar man als tal van haar leerlingen de dood hebben gevonden. Philippa laat zich gewillig arresteren, bereid om de gevolgen van haar daden te aanvaarden, maar tijdens het verhoor blijkt dat niet Vendice, maar vier toevallige passanten, waaronder twee kinderen, in de aanslag zijn omgekomen. Philippa stort in, en zo wekt ze het medelijden van agent Filippo (Giovanni Ribisi), die prompt verliefd op haar wordt. Bovendien blijkt dat Philippa's herhaalde brieven waarin ze Vendice als een crimineel bestempelde, spoorloos verdwenen zijn. Magistraat Maggiore Pini, die ook het huidige onderzoek leidt, heeft wat dat betreft boter op het hoofd, en ook dat heeft Filippo door. Filippo smeedt voor Philippa een ontsnappingsplan, maar zijn oversten hebben er lucht van gekregen. Toch wil Pini de zogenaamde "ontsnappigspoging" laten doorgaan, omdat ze dan een goed exuus hebben om Philippa "in de vlucht" neer te schieten. Op het laatste ogenblik gooit Filippo de plannen radicaal om, en ze weten zich op hoogst originele wijze uit de klauwen van de politie te houden. Filippo erkent zijn liefde voor Philippa, die nog altijd terecht wil staan voor de vier moorden die ze heeft gepleegd; eerst wil ze echter het werk afmaken, en de criminele Vendice alsnog laten boeten voor zijn wandaden. Filippo belooft haar te helpen, maar eens de klus geklaard is, zijn de twee voortvluchtig, met virtueel geen kans om het land uit te geraken.
Net zoals
A.I. feitelijk een dienstbetoon van Spielberg was om wijlen Stanley Kubricks laatste project af te maken, is deze
Heaven het testament van de Poolse regisseur Krzystof Kieslowski, hetgeen nu op de schouders van de uiterst getalenteerde Duitse regisseur Tom Tykwer (
Lola Rennt, Der Krieger Und Die Kaiserin) is terecht gekomen. Na Kieslowski's trilogie
Trois Couleurs over de idealen van de Franse revolutie, was het zijn oorspronkelijke bedoeling om een trilogie te maken over hemel, hel en vagevuur, en voor de eerste van de drie films was het scenario al nagenoeg geschreven. Tykwer heeft dan, uit respect voor de grootmeester, geprobeerd om zijn eigen, kenmerkende zwartgallige en totaal van humor ontdane stijl te mengen met het typisch magisch-realistische van Kieslowski. Interessant genoeg krijgen we daarom in deze film een duidelijke mengvorm van de beide: de film is qua karakteruitdieping en symboliek een stuk diepzinniger dan Tykwers ander werk, maar Kieslowski's handcamerawerk werd toch ingeruild voor een meer stilistisch afgewerkte stijl, met veel lange, visueel soms verbluffende shots, die al even veel draagkracht hebben als het verhaal zelf. En speaking of which, dit verhaal is het enige wat in de synergie tussen Kieslowski en Tykwer wat heeft moeten inboeten: het scenario is veel te rechttoe-rechtaan, toch als je vergelijkt met andere films van de beide heren, alsof Tykwer liever niet wilde experimenteren met de verhaalstructuur om de nalatenschap van Kieslowski geen geweld aan te willen doen.
Maar goed, laten we even de naam Kieslowski vergeten en de heer Tykwer op zijn eigen merites beoordelen. Artistieke duizendpoot (hij is regisseur, scenarist en componist) Tom Tykwer is en blijft voor ons één van de meest interessante regisseurs van de laatste jaren om te volgen, en alhoewel zijn films niet echt commerciële successen worden, is een film van hem op artistiek gebied meestal de moeite om te volgen. Van het hyperkinetische
Lola Rennt over het iets meer ingetogen
Der Krieger Und Die Kaiserin is deze
Heaven écht wat je noemt een trage film, met enerzijds veel oog voor detail, maar anderzijds een lang gesponnen setting. Af en toe werkt dat wel; de climax in het begin van de film, waarin Cate Blanchett voorbereidingen voor haar bomaanslag treft, duurt tien minuten, maar zijn werkelijk verbluffend spannend. Van de uiteindelijke vlucht van Philippa en Filippo (nee, die namen zijn niet bedacht door Urbanus van Anus) hadden we dan weer meer verwacht dan enkel scènes waarin ze als twee (kale) padvindertjes door bos en hei trekken. Cate Blanchett heeft aan deze prent in ieder geval de grootste merite overgehouden, niet alleen omdat ze zich voortreffelijk inleeft in de rol van Philippa, maar ook omdat - naar verluidt - de scène waarin ze wordt kaalgeschoren niet getruceerd was! Van
method acting gesproken. In tegenstelling tot Tykwers vorige films, waar die ook al de muziek deels zelf voor verzorgde, levert hij samen met Marius Ruhland deze keer een eerder minimalistische score af, die echter als een deksel op een potje bij de rest van de film past. De ontknoping is echter niet zo geniaal als bij zijn vorige twee films, en laat je wat op je honger zitten; maar desalniettemin is
Heaven een dijk van een film.
BEELD EN GELUID
Het beeld is van het oorspronkelijke 1.85:1-formaat teruggebracht naar 1.78:1, wat een kleine, haast onmerkbare ingreep was, die in sommige scènes, zoals die waar Philippa en Filippo over elkaar zitten aan tafel, toch een klein beetje de compositie schaadt. Maar voor de rest hebben we weinig reden tot klagen: een redelijke, maar niet altijd even scherpe transfer, uitgezonderd bij enkele vergezichten, een kleurenpalet dat iets tot het oververzadigde neigt, en af en toe een klein beetje colour bleeding veroorzaakt, maar voorts een redelijk contrastniveau, geen printbeschadigingen en een beperkt aantal compressie-artefacts. Ruis vormt af en toe wel een ernstig probleem, vooral in de donkerdere scènes. De Dolby Digital 5.1-track is voornamelijk in het Italiaans opgenomen, met enkel de conversaties van Philippa in het Engels, omdat ze erop staat om bij de politie haar verklaringen in haar moedertaal te geven. Het gebruik van de juiste talen op het juiste ogenblik draagt overigens flink bij tot de geloofwaardigheid van de film; Kieslowski (zie
Trois Couleurs: Blanc) zou het niet anders gewild hebben. Onze opmerking is wel dat de film redelijk stil is opgenomen, en de dialogen soms moeilijk te verstaan zijn (bovenop het feit dat ze grotendeels in het Italiaans zijn), waardoor de muziek er soms mee uit balans is. Er wordt zeer spaarzaam gebruik gemaakt van de surround-mogelijkheden, maar wanneer het gebeurt, wordt het ineens goed gedaan.
EXTRA'S
Alweer is het enige bonusmateriaal op deze disc een drietal cross-promotionele trailers, in dit geval
The Others, I Am Sam en een afschuwelijk Hollands overdubde
The Shipping News. Van de film zelf geen trailer te bekennen. Bovendien willen we onze gal nog eens spuwen over wat volgens ons het allerslechtste menuscherm van het jaar is, eerder horend bij een goedkope B-film release, waarbij je als enige twee opties hebt de film te starten of de trailers te bekijken. Scene selection? Vergeet het. Talen instellen? Vergeet het. Wel, dan kan er voor extra's wat ons betreft zelfs geen half puntje meer af. Voor een artistieke film als dit hadden we op zijn minst wat meer achtergrond verwacht.
CONCLUSIE
Films van Tom Tykwer zijn voor de cinefiele medemens altijd interessant om zien, en deze
Heaven, waarin hij zich bovendien ook nog eens kan beroepen op Cate Blanchett's uitzonderlijke acteertalent, is daar geen uitzondering op; het is een voortreffelijke en sfeervolle prent. De technische kwaliteit van deze disc flirt met de grens van het aanvaardbaare maar duikt er net niet onder, de extra's zijn een giller.