TEMPS DU LOUP, LE
Bespreking door: William - Geplaatst op: 2004-10-28
FILM
Anna (Isabelle Huppert), haar echtgenoot en hun kinderen Ben (Lucas Biscombe) en Eva (Anaïs Demoustier) rijden met een koffer vol mondvoorraad voor het weekend naar hun buitenhuisje op een onbepaalde plaats in een onbepaalde tijd. In de stad (Parijs) blijkt een tijdelijk bevoorradingsprobleem te zijn. In hun blokhut treffen ze een vreemde familie aan, verwilderd en met twee uitgehongerde kinderen. Anna’s echtgenoot probeert met de vreemdeling te praten, maar wordt zonder pardon doodgeschoten. Anne en de kinderen moeten zonder auto en zonder eten op de vlucht. Ze kloppen aan bij bevriende huizen, maar niemand geeft thuis. Dus trekken ze langs de spoorweg op in de hoop ergens hulp te vinden.
Le Temps Du Loup is een rampenfilm zonder ramp, een spektakelfilm zonder spektakel, een avonturenfilm zonder avontuur. Wie een film à la
The Day after Tomorrow verwacht (en dat waren er nogal wat bij de bioscooprelease), komt bedrogen uit. Michael Haneke heeft een rampenfilm willen maken die in niets lijkt op de Hollywood-producten in dat genre. We komen nauwelijks iets te weten over wat er is gebeurd: was het een ecologische ramp, een biologische, een kernramp, iets dat vanuit de ruimte is gekomen? Waarom hebben de mensen de steden verlaten en zijn ze als nomaden door het onherbergzame landschap gaan trekken? Haneke schildert een dozijn situaties van steeds andere mensen in de positie van de underdog, mensen die hun opvoeding, hun waardigheid en hun beschaving in meer of mindere mate opofferen om te overleven of om hun beminden te laten overleven in een maatschappij die geen regels meer heeft, waar de sterkste het voor het zeggen krijgt, waar logica en dialoog van de ene dag op de andere nutteloze bijproducten zijn uit een andere wereld. Dié wereld, onze wereld, is ingestort in
Le Temps Du Loup en op compromisloze en strakke wijze vertelt Hanecke over het overleven van individuen en kleine groepen mensen in de eerste week na de grote ramp.
Hanecke laat geen held op het doek verschijnen die tegen het einde van de film alles weer in orde brengt. Er is namelijk geen held. En ook de kinderen die hij opvoert zijn geen wonderkinderen zoals in Hollywood. Het zijn louter sukkelaars en slachtoffers, de ene aan de goede, de andere aan de slechte kant. Het is de regisseur niet om helden en een happy end te doen. Hij wil via een humanistische benadering de kijker een idee geven van wat er zou kunnen gebeuren mocht onze technische en maatschappelijk ingewikkelde leefwereld morgen plotseling desintegreren, uit elkaar vallen, verdwijnen.
Le Temps du Loup heeft thematische overeenkomsten met
Underground (Emir Kustarica, 1995), qua sfeer met
Elephant (Gus van Sant, 2003) wat de koele benadering van thema en mensen betreft, met het werk van Lars von Trier (
The Idiots, 1998) qua algemene aanpak, acteren en belichting. Toch is de film van Hanecke een productie die voor het overige totaal los staat van de voornoemde producties. De afwezigheid van enig compromis blijkt uit het totaal ontbreken van een muziekscore (behalve de muziek op de set) en het feit dat driekwart van de film zich in het duister afspeelt met als enige lichtbron toortsen, aanstekers, brandend stro en olielampen.
Le Temps du Loup is een zeer donkere film, waarin de donkerte de uitzichtloosheid van de situatie onderstreept. Sommige fragmenten zijn secondenlang helemaal zwart, in andere hangt er veel mist of passeren er donkere regenbuien. Van extra belichting is er geen of nauwelijks sprake.
Bij de voorstelling van de film waren de kritieken in Frankrijk overwegend negatief. De soberheid en het totale gebrek aan duidelijkheid zetten de pers én de kijkers op het verkeerde been. Toch levert bijv. Isabelle Huppert (
La Pianiste, 2001) een sterke dragende rol, terwijl ook op de andere rollen (de kinderen, de andere vrouwen en mannen in het pakhuis, de dolende jongen) een pakkende bezetting prijkt.
BEELD EN GELUID
De originele pelicule is niet zo heel goed naar dvd getransfereerd. Hier en daar bibbert de rand van een raamkozijn, elders is er sprake van onscherpe beelden, maar door de bijna voortdurende duisterheid van de film is het moeilijk uit te maken wat gewild is en wat te wijten is aan een slechte conversie. Het geluid stelt niet veel voor, het is op locatie opgenomen en de kwaliteit is dus laag met ruis tijdens de stiltes. Het ontbreken van muziek maakt van deze film een koude en afstandelijke ervaring voor elke kijker, een dialoogfilm met toch maar weinig woorden en lange stiltes.
EXTRA’S
Er is een
originele bioscooptrailer en de
Making-of (24') is een interessant supplement dat informeert over de manier van werken van de regisseur, maar niets over zijn bedoelingen. Als kijker blijf je zitten met dezelfde vragen, want Michael Haneke voelt zich niet geroepen om opheldering te brengen.
CONCLUSIE
Le Temps Du Loup is een auteursfilm waarvan je niet vrolijker wordt. Grootse middelen en effecten zijn geschuwd. Dit is de meest minimalistische rampenfilm die ooit is gedraaid en dat zal vele geïnteresseerden ontgoochelen. Fans van commerciële en groots aangepakte filmprojecten in dit genre laten de dvd beter in de rekken staan. Dit is een film voor de alternatieve filmliefhebber en wellicht moet ook hij na het bekijken even slikken over de rudimentaire en eigenzinnige aanpak van dit project.