FILM
Kapitein Ben Marco (Denzel Washington) beveelt na de Eerste Golfoorlog zijn sergeant Raymond Shaw (Liev Schreiber) aan voor een Medal of Honor omdat hij hun peleton uit een Iraakse hinderlaag heeft gered. Bij die schermutseling raakte Marco bewusteloos en kwamen uiteindelijk twee soldaten om. Shaw krijgt de medaille en gaat in de politiek. Als zoon van senator Eleanor Printess Shaw (Meryl Streep), een machtige vrouw die meent Amerika op haar eentje te kunnen redden, wordt hij voorgedragen als kandidaat vice-president in de komende Amerikaanse Verkiezingen. Ben Marco wordt ondertussen benaderd door een soldaat uit zijn peleton die hem over zijn dromen vertelt. Al Melvin (Jeffrey Wright) wordt al 13 jaar geplaagd door nachtmerries over mishandelingen, folterpraktijken en hersenspoelingen en hij is ervan overtuigd dat Raymond Shaw nooit de heldendaad heeft verricht waarvoor hij is geëerd. Marco twijfelt aan de geestelijke gesteldheid van zijn voormalige collega, maar moet bij zichzelf bekennen gelijkaardige nachtmerries te hebben. Wanneer tegenstanders van Shaw in verdachte omstandigheden vermoord worden, begint ook Ben Marco zich vragen te stellen over wat er 13 jaar geleden in Irak echt is gebeurd. Hij gaat op onderzoek uit en stoot op hard verzet vanwege de entourage van Shaw én het militair apparaat. Wanneer hij bij zichzelf een ingebouwde chip vindt, is Ben Marco ervan overtuigd dat er hier sprake is van een precies uitgewerkte en uitgevoerde samenzwering tegen de belangen van de staat.

George Axelrod en John Frankenheimer kopen – met het oog op de eerste verfilming - begin jaren '60 de rechten van The Manchurian Candidate op. Deze bestseller van de Amerikaanse schrijver Richard Condon, door de pers unaniem als gedurfd en buitengewoon spannend genoemd, speelt zich af in de Koude Oorlog, een periode waarin de contacten tussen Amerika en Rusland op z’n slechtst zijn en een derde wereldoorlog tot de mogelijkheden gaat behoren. Regisseur Frankenheims The Manchurian Candidate wordt door de linkse pers verweten "...de laagste poging (te zijn) om geld te verdienen aan de spanningen tussen de Sovjetunie en Amerika". Frank Sinatra, de hoofdacteur uit die film, wil een voortzetting van de controverse over de productie vermijden, koopt de rechten ervan op en haalt de film voor een kwarteeuw uit roulatie. Pas eind jaren’90 komt Sinatra op zijn besluit terug.

Jonathan Demme’s versie van The Manchurian Candidate is mee geproduceerd door Tina, de jongste dochter van Frank Sinatra. Daniel Pyne, de scenarist, heeft het verhaal van Richard Condon flink door de mangel gehaald om het voor een hedendaags publiek aantrekkelijk, interessant en boeiend te maken. De anti-communisten-propaganda heeft hij compleet weggesneden en de handeling overgeplaatst van Mantsjoerije (Rusland) naar Irak/Kuwait in het begin van de jaren’90. De Oost-West-problematiek is ingeruild voor een probleemstelling over de machtsinvloed van het multinationale bedrijfsleven op de Amerikaanse politiek. De boodschap is duidelijk: via hun financiële macht slagen ze erin om hun invloed te laten gelden op alle niveaus van het overheidsapparaat. De belangenvermenging waaraan vice-president Dick Cheney zich schuldig maakte tijdens de heropbouw van Irak, is maar één van de vele effectieve voorbeelden van de gevaren die uitgaan van een oppermachtig bedrijfsleven dat zich toegang verschaft of toegang krijgt tot de beslissingscentra. In Jonathan Demme’s productie is Manchurian Global (specialist in beleggingsfondsen) de boosdoener, maar als puntje bij paaltje komt is het Shaws tirannieke en machtswellustige moeder die de macht van het bedrijf voor haar eigen plannen misbruikt.

De cast van The Manchurian Candidate is indrukwekkend niet alleen qua namen, maar ook qua prestaties. Frank Sinatra, de Ben Marco uit de 1962-versie is uiteraard moeilijk te overtreffen en Denzel Washington doet dan ook geen enkele moeite om de tour de force van zijn voorganger over te doen. Hij zet daarentegen een twijfelende Ben Marco neer, een man die de afstand tussen nachtmerrie en realiteit beetje bij beetje verliest, in paniek raakt onder het niets verhullende oog van de camera die elk beweging van zijn gezicht registreert, close ups maakt van zijn mond, zijn ogen, en op die manier zijn woede, onzekerheid, vastberadenheid en verbittering toont. Denzel Washington is minder heroïsch dan Frank Sinatra, maar kwetsbaarder, menselijker. Liev Schreiber is een veelzijdig en onderschat acteur. Zijn Richard Shaw is een sterke persoonlijkheid voor de microfoon van de networks, maar vertwijfeld en manipuleerbaar wanneer zijn moeder in de buurt is met haar duivelse intriges. In tegenstelling tot zijn voorganger in de 1962-versie is hij meer het slachtoffer van de situatie, bereid om Ben Marcos reconstructie van het Kuwait-incident in overweging te nemen. In zijn ogen ziet de toeschouwer als het ware voortdurend de vraagtekens schitteren. Meryl Streep, altijd goed voor een rondje verwondering, beleeft haar beste rol sinds The Hours: ze is de zelfzekere en overtuigende politica die met een speech van 4 pagina’s de partijtop tot het besluit dwingt om haar zoon tot kandidaat vice-president te verkiezen. Ze overtuigt niet alleen met woorden, maar gebruikt haar lichaam, haar ogen en armen, draait rondjes om haar prooi, gaat zitten, veert weer op en zet op het moment suprême haar orgelpunt in de wetenschap dat ze heeft overwonnen, dat niemand nog zal tegenspreken. Ze houdt van haar zoon Raymond, ze aanbidt hem als het ware, misschien wel tot in het incestueuze toe, maar ze deinst er ook niet voor terug om hem met machiavellistische methoden onder controle te houden voor haar eigen aanzien, haar eigen prestige, haar eigen machtspositie. Kleine en mooie rollen zijn er ook voor Jon Voight en Bruno Ganz (Hitler in Der Untergang).

BEELD EN GELUID
The Manchurian Candidate heeft een zeer divers en prachtig kleurenpalet meegekregen dat op elk moment de sfeer en de stemming van de film onderstreept. Momenten van grote spanning baden in donkere tinten van zwart, bruin en metaalblauw met traag wisselende pastelkleuren van computerschermen, reclameborden en straatverlichting in de achtergrond. In combinatie met een voortdurend bewegende camera en dus verschuivende schakeringen van donker naar minder donker en retour, aflopend zweet waarin het tegenlicht reflecteert en mist over angstaanjagend water, wordt een onheilspellend en dramatisch klimaat opgewerkt dat Jonathan Demme meer dan 2 uur volhoudt. Belangrijk in dat alles is de muziek die vaak heel luid en agressief onder de beelden is geschoven en in 5.1-opstelling langs alle kanten door de kamer rolt. De stemmen zitten in het midden vooraan, de bijgeluiden vertrekken van links en rechts vooraan, in de richting van het centrum en verlaten stuiterend via de achterste boxen het gehoorveld. Sinds Gegen die Wand is dit voor deze recensent de indrukwekkendste geluidsproductie van de laatste tijd.

EXTRA'S
De extra's op deze dvd zijn zeer uitgebreid, maar daarom niet altijd even interessant. De commentaarband van regisseur Jonathan Demme en scenarist Daniel Pyne biedt in elk geval een aantal leuke anekdotes en is zonder meer interessant vanwege de kleine details. In The Enemy Within: Inside The Manchurian Candidate vertelt Tina Sinatra over de betrokkenheid van haar vader bij de eerste versie van deze film, Jonathan Demme over de moeilijke totstandkoming van de nieuwe productie en Daniel Pyne over zijn forse aanpassing van het originele script aan de eisen van deze tijd. In The Cast worden de hoofdpersonen voorgesteld en vergeleken met hun collega’s uit de 1962-versie. De 5 verwijderde scènes zijn anekdotisch, maar bieden niet veel meer informatie. De 2 outtakes zijn fictieve interviews van Meryl Streep met bekende Amerikaanse journalisten. De screentest van Leiv Schreiber is leuk, Political Pundits bevat gesprekken van bekende Amerikanen over politiek. Allemaal van aanvaardbaar niveau, maar met net iets te weinig vlees op de botten.

CONCLUSIE
The Manchurian Candidate is een goeie film. Het onderwerp is – ondanks het high-tech-aspect – geloofwaardig gepresenteerd, de acteerprestaties zijn van zeer hoog niveau en het scenario bruist van originele en fantasierijke ideeën. Jonathan Lemme weet de spanning bijna tot op het einde hoog te houden en bombardeert de kijker met een orgie van beelden en geluiden. Misschien had hij de epiloog nog een keer door de mangel moeten halen of gewoon weglaten om de spanning tot tegen de eindgeneriek vol te houden. Denzel Washington, Meryl Streep én Liev Schreiber vormen een prachtig driespan en zijn de aanschaf van deze dvd meer dan waard.