FILM
"In case I don’t see you anymore today, good afternoon, good evening and good night!", met deze woorden laat Truman Burbanks (Jim Carrey) elke ochtend goedgeluimd de voordeur achter zich dichtvallen op weg naar kantoor. Hij heeft een prachtig huis, een mooie vrouw, een leuke auto en vriendelijke buren die van Seahaven, het 'paradijselijk eiland', een blije en gelukkige samenleving maken. Het weer is er altijd uitstekend, de zon schijnt elke dag, inbraken en misdaden zijn er onbekend. Om kort te gaan: het leven is een droom in Seahaven en perfect geregeld... zoals in soaps op televisie.

Maar af en toe gebeuren er vreemde dingen, zoals die keer dat Truman op een feestje een meisje ontmoet waarmee hij wegglipt naar het strand en dat hem in een wartaaltje waarschuwt zijn leven in eigen handen te nemen; of die keer dat het regende, alleen voor hem. Hij wordt pas goed achterdochtig wanneer een stem op z’n autoradio vertelt wat hij aan het doen is wat hij zo meteen zal gaan doen. Er gaat bij onze hoofdfiguur een lichtje branden en vanaf dat moment tast hij de grenzen van zijn wereld en zijn bestaan voorzichtig af.

The Truman Show gaat over de macht van de media en meer bepaald over de invloed van televisiemakers, bedenkers van succesformules en productiehuizen op de televisiekijkende massa’s. Terwijl de kritiek op de sector van jaar tot jaar toeneemt en er vanuit het milieu zelf mediakritische films worden gemaakt, blijft het publiek in hoge mate apatisch en weinig sceptisch. The Truman Show is een metafoor voor het verzonnen wereldje van glamour en glans dat 24 uur per etmaal de huiskamer binnendringt en voor de gebondenheid van het publiek aan de sector. De onzekerheid van Truman over het afbreken van de muur en zijn angst voor wat de toekomst te bieden heeft als hij op eigen benen gaat staan, is op dezelfde manier een metafoor voor de liefde-haat-verhouding van het grote publiek met de mediasector: men betwist zijn recht om autonoom keuzes te maken, men verwijt de sector een monopolie te vestigen op de werkelijkheid en de waarheid; langs de andere kant is datzelfde publiek mateloos verslaafd aan de oneindige stroom van infotainment en vrijetijdsspelletjes van die media-industrie. Deze dubbelzinnigheid van werkelijkheid en irrealiteit geeft aanleiding tot situaties waarbij echt en onecht nog moeilijk van elkaar te scheiden zijn. Soapfiguren worden het onderwerp van gesprekken op tram en trein, cruciale afleveringen jagen de kijkcijfers naar ongeziene hoogten, live-acts brengen ware volksverhuizingen op gang. Tijdens de aftiteling van The Truman Show slaakt de kijker een zucht van opluchting, maar is hij er echt van overtuigd dat het nu goed komt met Truman ?

BEELD EN GELUID
Het beeld in 1.85/1 anamorfisch is scherp en zonder kwaliteitsverlies naar dvd overgeschreven. De kleuren zijn onecht en de zon te fel, de schaduwen weinig realistisch, de figuren te strak zoals in reclamespots, de straten te netjes als in een Lego-stadje, maar dat heeft Peter Weir allemaal zo gewild en op een keer vallen de stukjes als een puzzel in elkaar en is de bedoeling duidelijk. Opgenomen in Dolby Digital 5.1 met muziek van Burkhard Dallwitz krijgen we kamerbrede muziektapijten zoals in de beste soaps. Bijna clichématig klinkt het bij momenten, met een vette knipoog naar wie niet veel woorden nodig heeft. In 1998 kreeg de componist de Golden Globe voor Best Original Score.

EXTRA'S
Bioscooptrailer en teasertrailer.

CONCLUSIE
The Truman Show is een goeie film. Hij boeit van begin tot ongeveer op het einde en het verhaal ontvouwt zich als een voorzichtig openbloeiende roos die maar langzaam haar bedwelmende geur afgeeft. De film is onderhoudend voor een zeer ruim publiek en biedt tegelijk de meer cinefiele kijkers stof tot nadenken. De ontknoping is niet echt verrassend en misschien is het happy end nét iets te gemakkelijk, nét iets te voorspelbaar, iets te eenvoudig voor een man wiens hele leven uiteindelijk fake blijkt te zijn. Daar hapert het heel even. Voor de rest was deze film een verdiende Golden Globe in 1998 met prijzen voor beste regie, beste hoofdrol en beste ondersteunende rol.