TAKEN
Bespreking door: Werner - Geplaatst op: 2005-07-13
REEKS
Bij televisiereeksen geven we hier bij DVD Info gewoonlijk een synopsis per aflevering. Maar net als bij
24 gaan we dat hier uitzonderlijk niet doen, omdat we anders te veel details over de plot weggeven.
Taken is het fel bejubelde geesteskind van Leslie Bohem, auteur van onder meer het script van Roger Donaldson's kaskraker
Dante's Peak, waarin de auteur een amalgaam maakt van allerlei ontvoeringsverhalen, gaande van de crash in Roswell tot en met
X-Files-achtige overheidssamenzweringen, die de media en dan vooral het segment van de goedgelovige kijker de laatste vijftig jaar hebben beroerd, en kneedt het mengsel tot een verteerbaar, verhaalsgewijs erg boeiend geheel.
Taken vertelt, verspreid over vijf decennia en vier generaties, de lotgevallen van drie families die allemaal betrokken zijn bij
alien abductions, ontvoeringen door buitenaardse wezens, en waarvan de familiegeschiedenis ons verteld wordt door de laatste telg in de familie, Allie Clarke/Keys (Dakota Fanning). Hierbij willen we al dadelijk opmerken dat Fanning niet alleen net zoals recent in
Man On Fire maar weer eens een kans krijgt in een rol die ver boven haar leeftijdsgrens ligt, maar ook nog eens een enorme indruk maakt met haar vertelstem die emotioneel diepte vertoont, maar anderzijds ook een enorme mature rust uitstraalt. De ervaringen die de families hebben met de buitenaardse bezoekers zijn van heel uiteenlopende aard; de éne ziet ze als een bedreiging voor zijn familie, voor de ander zijn het vriendelijke bezoekers, en voor nog een andere familie zijn ze een bron van obsessie, waarnaar generatie na generatie vruchteloos wordt gejaagd.
Het verhaal begint tijdens de Tweede Wereldoorlog, wanneer kapitein Russell Keys (Steve Burton) tijdens een luchtgevecht door een blauw licht omhuld wordt. Kort daarop sterven één voor één zijn bemanningsleden. Russell zelf wordt geplaagd door nachtmerries, waarin hij steeds opnieuw voor onderzoek wordt meegenomen door buitenaardse wezens. Als hij een paar jaar later trouwt met Kate (Julie Benz), blijkt ook zijn zoon Jesse (Conner Widdows, James Kirk, Desmond Harrington) het slachtoffer te zijn van soortgelijke ontvoeringen. Anderzijds is de meedogenloze majoor Owen Crawford (Joel Gretsch) belast met de berging van een neergestorte UFO in Roswell. Eén van de wezens, John (Eric Close) heeft een menselijke gedaante aangenomen, en verwekt bij een lokale alleenstaande moeder, Sally Clarke (Catherine Dent), een kind, Jacob (Anton Yelchin, Chad Donella). De twee kinderen kennen elkaar niet, maar worden elk afzonderlijk doelwit van majoor Crawford, die meent met de kinderen de sleutel in handen te hebben om de geheimen van de geavanceerde technologie van de buitenaardsen te kunnen ontsluiten.
Wanneer hun respectievelijke familie hen niet kunnen beschermen, worden de Keys en de Clarkes meer dan eens ontzet door de aliens, die hen opnieuw meenemen voor hun testen, waardoor Crawford en zijn mannen de zoektocht noodgedwongen moeten staken. De kinderen - of meer bepaald hun afstammelingen - zijn echter voorbestemd om elkaars genetisch pad te kruisen, wat telkens meer en meer resulteert in een nageslacht dat over een hoop soms oncontroleerbare buitenaardse gaven beschikt.
Jesses zoon Charlie (Devin Douglas Drewitz, Adam Kaufman) en Jacobs dochter Lisa (Taylor-Anne Reid, Alexandra Purvis, Emily Bergl) zijn zo twee proefkonijnen. Hun dochter Allie bevat bloed van de twee lijnen van de familie, en is een veel sterker medium dan al haar voorouders. Spijtig genoeg is Eric Crawford (Nolan Funk, Andy Powers) vastbesloten om het werk waar zijn vader heeft in gefaald, af te maken, met behulp van zijn nog veel ambitieuzere dochter Mary (Anysha Berthot, Heather Donahue) en de sinistere geleerde doctor Chet Wakeman (Matt Frewer). Als bovendien ook nog het leger lucht krijgt van het bestaan van het meisje, menen ze haar als lokaas te kunnen gebruiken om de aliens in de val te laten lopen. Anderen zien echter in Allie een langverwachte messias, die hen eindelijk de rol van de mens in het universum zal kunnen verklaren. Allie wil zelf echter maar een gewoon meisje als alle anderen zijn, maar dat wordt haar niet gegund.
Taken werd als origineel idee van Steven Spielberg verkocht, die er eigenlijk niet méér aan heeft gedaan dan zich met het project verbinden als executive producer. Een naam als de zijne opent namelijk deuren, zeker als er buitenaardse wezens aan te pas komen. (Beeld U nu het geluid van een rinkelende kassa in!) Net als in zijn laatste über-kalkoen, de afschuwelijk slechte versie van
War Of The Worlds waarvoor H.G. Wells hoogstpersoonlijk tot op heden nog altijd niet gestopt is met in zijn graf rond te draaien, krijgt de Aarde weer eens bezoek van buitenaardse bezoekers, en loopt Spielbergs nieuwste poulain, Dakota Fanning, een potje met een buitenaards verdwaasde blik rond te lopen. Daar houdt de vergelijking echter op; waar
War Of The Worlds een visueel spektakel is met de herseninhoud van een debiele garnaal, gaat het bij
Taken vooral om de inhoud, netjes vertolkt door een schare goeie acteurs en actrices, veelal jong talent die ongetwijfeld dankzij
Taken enorm veel deuren zullen zien opengaan. Naast Dakota Fanning herkennen we onder meer Catherine Dent (
The Shield), Heather Donahue (
The Blair Witch Project), Roger Cross (
24), Anton Yelchin (
Hearts In Atlantis), Julie Benz (
Angel), Eric Close (
Dark Skies), ... het rijtje houdt gewoon niet op. De mooiste rollen zijn in dit geval echter weggelegd voor de schurken van dienst: zowel Joel Gretsch als Matt Frewer zetten schitterende slechte karakters neer; vooral Frewer glanst in zijn rol als de half getikte doctor Wakeman.
Met
Taken trachtte Spielberg het minireeks-genre nieuw leven in te blazen. Nadat dit tijdens zijn samenwerking met Tom Hanks in
Band Of Brothers reeds aardig gelukt was voor een historische reeks, vond de sci-figrootmeester het tijd om ook zijn favoriete genre aan deze behandeling te onderwerpen. Het resultaat waren deze tien afleveringen van elk bijna anderhalf uur, feitelijk tien mini-films, die oorspronkelijk geproduceerd was voor Sci-Fi Channel. Er is voor deze reeks enorm veel moeite gestoken in de
art direction de afleveringen spelen zich allemaal af in een verschillend tijdvak tussen 1945 en nu, en elk van de regisseurs, die elk slechts 1 aflevering hebben geregisseerd, heeft zich danig de moeite getroost om het tijdvak in kwestie op de goeie manier in beeld te brengen. Zo werd er niet alleen aandacht besteed aan de kledij en de voertuigen uit het decennium in kwestie, maar werden bijvoorbeeld voor de afleveringen die zich in de fifties en sixties afspelen ook belichtingstechnieken en kleurfilters gebruikt die eigen waren aan de periode. Zo ziet aflevering 2,
Jacob And Jesse, er werkelijk uit alsof ze in authentieke Technicolor geschoten is, terwijl de stukken die zich in ons eigen tijdvak afspelen gekenmerkt worden door koele blauwe en groene ondertonen.
Een sterk punt is dat het geheel van folklore dat rond UFO's bestaat, zoals de vermeende crash in Roswell, op handige wijze wordt vermengd met historische gebeurtenissen, zoals de Cubacrisis of de gijzeling van Amerikaans ambassadepersoneel in Iran, hetgeen president Carter zijn herverkiezing heeft gekost. Soms wordt daarbij iets té veel op die folklore gesteund, en zien we bijvoorbeeld qua aliens of vliegende schotels niets vernieuwends wat we al bijvoorbeeld niet in
The X-Files hebben gezien. Grijze mannetjes met een hoofd alsof ze slechte mosselen hebben gegeten, samenzweringen binnen de overheid, vreemde vermeende kankergezwellen na ontvoeringen, het verlies van het besef van tijd door de ontvoerden... de revolutionaire nieuwe look van de aliens die in de bijhorende sneak peek documentaire angstvallig wordt verborgen, blijken ongeveer de meest
crappy CGI-creaturen te zijn van hun soort.
Omdat het verhaal zeker in de eerste paar afleveringen van de hak op de tak springt, en dan ook nog eens gedurende de reeks dezelfde personages op verschillende leeftijden door andere acteurs worden vertolkt, is het in het begin zeker wat doorbijten geblazen. Maar gelooft U ons alstublieft op ons woord dat de moeite rijkelijk beloond zal worden. Het is vooral het menselijk perspectief dat
Taken doet uitstijgen boven de zovele van clichés vergeven alienfilms. En dat is op het einde van de rit wat telt, want het geheel blijft ondanks de hersenschimmen die een stelletje labiele nieuwlichters graag zélf zouden geloven, pure fictie.
BEELD EN GELUID
We hebben in dit geval voor de Franse versie geopteerd, omdat deze, in tegenstelling tot de UK-versie, vreemd genoeg over Nederlandse ondertiteling beschikt, wat in onze ogen altijd mooi meegenomen is. Keerzijde van de medaille is dat U erbij moet nemen dat al het artwork op de boxset in het Frans is. De Dolby Digital 5.1-track maakt een grootse indruk, die al begint bij het luchtgevecht in de openingsscène van de eerste aflevering, maar aflevering na aflevering indrukwekkend blijft. Zowel de vele paranormale scènes als de pure actue (neerstortende schotels, explosies, branden) zijn geknipt voer voor de surroundkanalen, maar ook de meer subtiele scènes hebben allemaal een zeer goed gevoel voor richting. Er wordt zeer dynamisch gebruik gemaakt van de subwoofer. De muziekscore van Laura Karpman ondersteunt het geheel goed, maar is soms iets te sentimenteel.
Jammer genoeg is de beeldkwaliteit van deze reeks niet optimaal; de compressie is niet altijd even goed, en bij diverse panbewegingen ontstaat er een vervelend ghosting-effect dat op nagenoeg alle afleveringen wel ergens te merken is. De kleuren zijn wel erg sfeervol, maar er is af en toe sprake van een milde colour bleeding, bijvoorbeeld in de verlichting van de UFO's. Naarmate de scènes donkerder worden is er ook relatief veel grain te zien, en aangezien dit zich niet voordoet in de scènes overdag, denken we niet dat de filmmakers bijvoorbeeld intentioneel met een grovere korrel hebben geschoten. Dit is bijvoorbeeld goed te merken in aflevering 4,
Acid Tests, die zich zo goed als helemaal 's nachts afspeelt, waarbij in verschillende scènes het detail wordt vertroebeld door de ruis.
EXTRA'S
De enige extra, die we op de zesde disc terugvinden, is de 43 minuten durende documentaire "Inside
Taken", die spijtig genoeg iets te weinig inkijk achter de schermen biedt en iets te promotioneel getint is. We hebben proberen te tellen hoeveel keer het woord "episch" werd gebruikt, maar we zijn halverwege maar gestopt. Ook wordt de waarheid soms geweld aangedaan: als blijkt dat dé ideale lokatie om 50 jaar Amerikaanse geschiedenis te filmen, Vancouver in Canada blijkt te zijn, moeten ze ons niet trachten wijs te maken dat dat is omdat het daar een ideale omgeving is, en zou men eerlijker zijn om niet zedig te zwijgen over het feit dat zowat alles daar de helft goedkoper is dan in Amerika, en dát waarschijnlijk de reden is om er te gaan filmen. Ook wordt er wat flauwe humor verkocht over de sterrenallures van de (geheel uit CGI bestaande) aliens. En als de documentaire ons één ding leert, dan is het wel dat de Amerikanen misschien wel de beste verhalenvertellers van de wereld zijn, maar onze maag draait als we zien hoeveel van de makers op de duur werkelijk hun eigen
cock and bull-stories geloven.
CONCLUSIE
Taken is een interessante miniserie die de kijker goed weet te laten uitkijken naar elke volgende aflevering. Aan de productie werd aandacht besteed, het acteerwerk is okee, en ondanks de matige beeldkwaliteit is deze reeks wat geluid betreft piekfijn in orde.