TOY STORY
Bespreking door: Werner - Geplaatst op: 2005-12-14
FILMS
In
Toy Story maken we kennis met Woody de Cow-boy (Tom Hanks), het favoriete speeltje van een
all-average-American jongetje, Andy. Wanneer Andy als geschenk voor zijn verjaardag het laatste nieuwe speeltje krijgt, een pop van de ruimtevaar-der Buzz Lightyear (Tim Allen), voelt Woody dat zijn plaats als favoriete speelgoed in het gedrang komt. De rivaliteit tussen de twee speeltjes om de gunst van Andy breekt los, en in een moment van zwakte ziet Woody de kans om zijn concurrent het raam uit te duwen. De wroeging én het feit dat zijn collega-speeltjes hem met de nek aankijken, maken dat Woody zijn aartsrivaal toch gaat redden. Ze zijn op elkaar aangewezen om diverse gevaren het hoofd te bieden, zoals het vernielzuchtige buurjongetje Sid en zijn bloeddorstige hond. Buzz weet echter niet van zichzelf (of wil het niet weten) dat hij maar een stuk speelgoed is, en denkt tot overmaat van ramp dat hij echt kan vliegen. De confrontatie met de werkelijkheid zal hard aankomen. Maar veel tijd om te treuren hebben ze niet, want ze moeten terug bij Andy zien te geraken vòòr de verhuiswagen...
Toy Story, tien jaar geleden de eerste volledig digitaal geanimeerde film, werd eerder al eens, apart én in een
duopack met zijn sequel,
Toy Story 2, uitgebracht, maar
the powers that be hebben besloten dat voor de tiende verjaardag een nieuwe
special edition aan de orde was. Het animatiebedrijf Pixar, die in eerste instantie hun filmpjes niet aan de straatstenen kwijtraakten, vonden na lang leuren eindelijk gehoor bij Disney, die vooral dachten dat een film over speelgoed automatisch de merchandising-winkel zou kunnen doen draaien. De uitkomst van het succesverhaal is bekend: na Toy Story volgden achtereenvolgens
A Bug's Life, Toy Story 2, Monsters Inc., Finding Nemo en
The Incredibles - en dan hebben we het nog niet gehad over de ontelbare klonen die door de concurrentie de wereld werden ingestuurd, waar ook best te genieten prenten tussen zitten. John Lasseter trok zich na een paar films terug als regisseur ten voordele van enkele jongere krachten zoals Brad Bird, en kijkt tegenwoordig toe vanop de zijlijn als uitvoerend producent naar zijn geesteskindje Pixar, dat intussen nog niet één minderwaardige film heeft afgeleverd, en zo invloedrijk was dat ze bepaalde conventies van het genre hebben bepaald: een ris bijkomende grappen tijdens de aftiteling, het herwaarderen van het voorfilmpje (waar alleen al enkele pareltjes te zien zijn, zoals
Bouncin', Geri's Game en
Luxo Jr.)
Disney heeft intussen zelf ook brood gezien in het CGI-genre, in die mate zelfs dat ze de traditionele animatieafdeling gesloten heeft - uiteraard draait het direct-to-dvd
crapquel-fabriekje intussen nog op volle toeren - en rolt deze mand de eerst Disney nieuwe stijl,
Chicken Little, van de band. De meningen over de kwaliteit van deze laatste zijn verdeeld, en de reden is duidelijk: Disney is Pixar niet, met wie ze overigens nog maar voor één film,
Cars, contractueel verbonden zijn vooraleer Pixar eindelijk de deur achter zich dicht mag trekken. Naast verbluffende technische hoogstandjes die tien jaar geleden nog eigenlijk pionierswerk waren, levert Pixar levert daarnaast nog inhoudelijk kwaliteit af ook. De humor bevat naast de klassieke hoeveelheid slapstick ook nog een behoorlijke dosis zelfrelative-ring. En de klassieke boodschap, in dit geval hoe vriendschap iets absoluuts is, wordt er een stuk minder zedenprekend ingegoten en lijkt welbeschouwd de evidentie zelve. Het wantrouwen tussen Woody en Buzz slaat pas om wanneer ze uiteindelijk gedwongen worden om op elkaar te rekenen, maar eer het zover is hebben ze op elkaar - en indirect op ons - al een spervuur van snedige oneliners afgevuurd. En daar is het ons als kijker natuurlijk om te doen. De nevenpersonages, de decors, de settings... bij deze film is werkelijk overal aan gedacht; enige minpuntje is dat de textuur van de menselijke personages nog niet zo fijn was uitgetekend als bij, zeg maar
Toy Story 2. Het moeten natuurlijk ook geen
Polar Express-toestanden worden: speelgoed is net cartoonesk genoeg om met simpele vormen en kleuren te renderen.
Toy Story was een gok, want niemand kon inschatten wat de impact op het grote publiek zou zijn, maar het bleek een solide gok geweest te zijn. Tien jaar na uitgave moeten we echter besluiten dat het niet de verbluffende en voor die tijd revolutionaire, maar intussen weer achterhaalde animatietechnieken zijn die
Toy Story zo aanstekelijk maken, maar de zorg die aan het verhaal werd besteed.
BEELD EN GELUID
Voor deze
10th Anniversary Edition heeft men nog maar eens een complete remastering gedaan van de oude versie. Een CGI-film betekent natuurlijk een haarscherp beeld met een goed contrast en een kleurenpalet waar niet het minste storing op zit; de transfer is rechtstreeks digitaal uitgevoerd, uiteraard anamorfisch in 1.78:1, en is mogelijk nog een klein beetje aangescherpt ten opzichte van de vorige release. De Engelse Dolby Digital 5.1-geluidstrack is een toonbeeld van optimaal gebruik van de spreidingskanalen, alhoewel dat vaak heel subtiel gebeurt. Vooral de scène waarin Woody en Buzz opgesloten zitten in Sids kamer, en buiten een onweer losbarst, benadert op auditief vlak de realiteit. Naast de originele Engelse versie - we prefereren toch nog altijd Randy Newmans muziek - is het wél de moeite waard om op te merken dat de Vlaamse soundtrack ten opzichte van de vorige versie is opgewaardeerd van een slappe Dolby Surround 2.0 naar een volwaardige Dolby Digital 5.1. Bij Buena Vista maken ze het verschil tussen Nederlands en Vlaams, iets wat niet van alle maatschappijen kan gezegd worden, en daar mogen we ook wel eens een pluim voor uitdelen.
EXTRA'S
En dan nu het dilemma: is deze versie zodanig beter dat je je oude versie moet inruilen? Bij de vorige release was het een teleurstelling dat we de speciale 3-disc edition,
The Ultimate Toy Box, hier niet te zien kregen. De versie die we hier wél te zien kregen, bevatte naast een redelijk uitgebreide documentaire van bijna een uur over het maken van de film ook nog de Pixar-short "Tin Toy".
Het is jammer dat we moeten vaststellen dat deze extra's op deze versie helaas verdwenen zijn, en vervangen door andere, die in onze ogen iets minder goed scoren. Wél van de partij is de immer aanwezige parade van verplicht te bekijken trailers, of wat dacht U? De menu's zijn ditmaal niet meer statisch zoals de eerste versie, en we worden door de vreemde drie-ogige groene mannetjes verwelkomd. Maar ook hier weer moeten we vaststellen dat we in vergelijking tot pakweg de regio 1-versie het met een single disc moeten stellen in plaats van met een dubbeldiscversie, en dat niet echt de interessantste extra's zijn weerhouden. Van een
10th Anniversary Edition hadden we eerlijk gezegd toch méér verwacht.
In het hoofdmenu worden we eerst en vooral verwelkomd dolor regisseur John Lasseter (1 min.). Onvermijdelijk is er in het hoofdmenu ook plaats gelaten voor een sneak peek voor Pixars nieuwste,
Cars (2 min.). Het échte bonusmenu bevat eerst en vooral een documentaire "The Legacy" (12 min.), waarin cast en crew, maar ook mensen als George Lucas en Leonard Maltin, terugblikken op de film. Wat de meerwaarde is van een parade bekende koppen die allemaal komen zeggen hoe "extremely funny" de film wel was, laat ik aan uw eigen wijsheid over. In "Filmmakers reflect" (16 min.) volgen we een rondetafelgesprek tussen Lasseter en drie van zijn medewerkers, en alhoewel deze feature inhoudelijk iets beter gestoffeerd is, blijft het bij een vrij ongestructureerde serie anekdotes. De volgende sectie bevat 2 verwijderde scènes, nog niet helemaal in finale animatie gegoten, samen goed voor 4 minuten, samen met een intro van editor Lee Unkrich. Dé meest waardevolle toevoeging is echter het audiocommentaar van co-auteur/regisseur John Lasseter, die samen met screenwriter/storyboard-artists Andrew Stanton, supervisor animatie Pete Docter, art director Ralph Eggleston, technical director Bill Reeves, producenten Ralph Guggenheim en Bonnie Arnold een breedspectrale, interessante en afwisselende bron van informatie bieden. Een Disneydvd is natuurlijk niet af zonder één of ander dom spelletje, en ziedaar, onder de hoofding "The claw" vinden we inderdaad... een spelletje waarin je met een grijparm een grabbel mag doen in de bak met drie-ogige groene mannetjes. Als afsluiter bevat de disc ook nog een hele resem
easter eggs.
CONCLUSIE
Zonder afbreuk te willen doen aan de kwaliteit van de film of aan de transfer, hadden we voor een
10th Anniversary Edition toch wel méér verwacht, en blijven we met vragen zitten. Waarom er in regio 1 een 2-discversie is uitgekomen en hier niet, bijvoorbeeld. Wat het bonusmateriaal betreft, is het weglaten van extra's die op de eerdere versie terug te vinden waren, zoals het filmpje
Tin Toy en de making of-documentaire feitelijk onvergeeflijk; het nochtans goede audiocommentaar kan die leemte niet opvullen. We verkiezen toch de oude
duopack versie.