OPERA
The Gift Of The Magi is een operafilm die perfect past in de kerstsfeer. Het is de vrij eenvoudige navertelling van een short story van de Amerikaanse schrijver O. Henry, ook bekend onder de naam W.S.Porter (1862-1910). De operabewerking is van de hand van de wereldberoemde hedendaagse Finse componist Einojuhani Rautavaara en gaat over een jonggehuwd stelletje ergens in de jaren 20 van de vorige eeuw in een verarmde buurt in Helsinki, hij employé, zij huisvrouw, met weinig bestaansmiddelen en een achterstallige huur van een maand. Hun enig echt waardevolle bezit is een zakhorloge, een erfstuk van Joels grootvader, dat hij weigert te verpanden om zijn schulden te betalen. Maar het is de dag voor kerstmis, de sneeuw ligt als een dik deken over de wereld, het is koud, de zon hangt laag boven de horizon en Minna telt thuis haar spaargeld. Ze heeft nog geen kerstcadeau voor Joel, maar met 19 Mark en wat kleingeld zal ze niet ver komen. Ze besluit haar lange mooie gouden haren dan maar aan een pruikenmaker te verkopen. Die geeft er haar 800 mark voor, de prijs van een platinaketting voor Joels horloge. Joel op zijn beurt loopt na kantoor nog even bij de pandjesman naar binnen om zijn horloge in te ruilen voor drie prachtige haarspelden waarvan Minna al maanden droomt. Ze kosten 800 Mark.

Einojuhani Rautavaara heeft zijn muzikale gave met de moedermelk meegekregen. Zijn vader was cantor in de kerk en zijn moeder was een succesvolle operazangeres. Zijn oeuvre omvat ruim tien opera's, kameropera's en een aantal tv-opera's (waaronder The Gift Of The Magi). Hij werd geboren in de hoofdstad Helsink in 1928 en als student door zijn landgenoot Sibelius aanbevolen voor een studiebeurs aan de beroemde New Yorkse Juilliard School. In de loop van zijn carrière kreeg Rautavaara in eigen land de titel "master of colour" achter zijn naam wegens zijn zeer persoonlijke stijl en het tot stand brengen van nieuwe ontwikkelingen binnen de klassieke muziek. The Gift Of The Magi begint met een sfeerschepping die mysterieus en een beetje dreigend klinkt, zeer herkenbaar in de hedendaagse Finse muziek als een evolutie van de neo-romantische richting waarmee hij als jonge musicus is geconfronteerd. Lagen van strijkers en cello's worden op de toehoorder losgelaten en toveren een veelheid van steeds wisselende beelden en kleuren te voorschijn, mythisch van conceptie, vol passie en fantasie.

In The Gift Of The Magi draait de dramatische ontwikkeling om de figuren van Pia Freund (rol van Minna) en Jaakko Kortekangas (Joel) met een korte interventie van hun huisbaas Mr Salomon (Marttí Wallén) die maar al te graag Joels horloge in zijn bezit zou krijgen. Hun muzikale interventies zijn van goede kwaliteit, zij het dat Fins niet meteen een taal is die aangenaam in onze West-Europese oren klinkt. Het is dus even wennen aan de ongewone klankpatronen. De enscenering zit in een sfeervolle kerstverpakking met een romantische strik bovenop. The Gift Of The Magi is een partituur vol expressionistische toetsen, romantische intervallen en felle extatische uithalen, waardoor de meligheid van het kerstverhaal ten dele wordt goedgemaakt door muziek en zang.

BEELD EN GELUID
The Gift Of The Magi is televisiekwaliteit. De opera staat in 4:3 (1.33:1), de documentaire in 16:9. Het beeld van de operafilm is van goede kwaliteit met een licht patiné. Een palet van alle mogelijke soorten bruin in de binnenopnamen contrasteert fel met de blauw-witte sneeuwsequenties buiten. Van beschadigingen of vuil is geen sprake. Het geluid staat in stereo en het is goed van kwaliteit. Er is weinig waarneembare ruis en het euvel beperkt zich tot de stille passages. Het is een typisch probleem voor klassiekemuziekuitvoeringen op dvd.

EXTRA'S
Deze dvd bevat als extra de documentaire Gift Of Dreams. Die bestrijkt de carrière van de Finse componist. Maker Aarno Cronvall concentreert zich op de elementen die Rautavaara beïnvloed hebben vanaf zijn jeugd. Streng Lutheraans opgevoed, zegt de componist zelf als kind sterk onder indruk te zijn geweest van de orthodoxe kerken en erediensten (naar Russisch model) in Helsinki. Vooral de iconen in de orthodoxe gebedshuizen zijn van cruciaal belang geweest voor zijn ontwikkeling als componist en hebben invloed gehad op zijn minutieus uitgewerkte partituren. Deze documentaire maakt gebruik van footage uit het begin van de eeuw, beelden van Finland en van de Finse cultuur toen Rautavaara nog een kind was. Het portret dat Aarno Cronvall van hem maakt is interessant van inhoud en aantrekkelijk van vorm.

CONCLUSIE
The Gift Of The Magi is een prima kerst-dvd voor wie van het genre houdt. Het verhaal is wat melig, maar goed in beeld gebracht. De muziek van Rautavaara klinkt bijzonder mooi, de uitvoeringen van koor, orkest en solopartijen zijn boeiend en interessant. De muziek van Rautavaara ligt niet voor de hand en eist de status 'gevorderd' van de kijker/luisteraar. De documentaire is zeer toegankelijk voor alle soorten publiek met interesse voor de achtergronden en de biografie van klassieke componisten. Prettig kerstfeest!