DOCUMENTAIRE
Bij dvd-leverancier House Of Knowledge is een tweede dubbele dvd verschenen over de geheimen in Adolf Hitlers Derde Rijk. Dit tweede volume bestaat uit 5 documentaires die speciaal voor The History Channel zijn samengesteld. Ze bevatten bekende en minder bekende aspecten van de Duitse oorlogsmachine en geven inzicht in het functioneren van het nazi-bewind tussen 1933 en 1945. Achtereenvolgens komen aan bod: de vluchtroutes die nazi-kopstukken in de nadagen van de oorlog gebruiken om te ontkomen aan de Geallieerden, de geheimzinnige solovlucht van Rudolf Hess naar Glasgow in het voorjaar van 1941, de ontwikkeling van de V1- en de V2-raketten, de Hitler-mythe en de zgn. geheime dagboeken van de man wiens naam voor altijd verbonden zal zijn met de grootste misdaden tegen de menselijkheid in de 20ste eeuw.

1. Hunting Nazi Fugitives
In de eindfase van de Tweede Wereldoorlog, terwijl in het westen Amerikanen en Britten oprukken naar de Duitse grenzen en in het oosten de Russen al voor de poorten van Berlijn staan, proberen nazi-kopstukken in de anonimiteit te verdwijnen en hun straf te ontlopen. In de loop van april 1945 pleegt Adolf Hitler zelfmoord in de zgn. Führerbunker en luttele dagen later geeft Duitsland zich officieel over. Een massa nazi-misdadigers wordt opgepakt en gevangengezet in afwachting van de Nurenbergprocessen, een aantal onder hen vermomt zich als burger of lagere officier en verdwijnen in de anonimiteit, anderen proberen met U-boten uit de handen van de oprukkende Geallieerden te blijven. Nog anderen volgen wel een heel bijzonder traject, nl. via het Vatikaan of de CIA, waar ze welwillende handlangers vinden die voor een ontsnappingsroute via Syrië willen zorgen. In het Vatikaan richt de paus een organisatie op om ontheemden en joden aan een toevluchtsoord te helpen na de gruwelen van de kampen. Geestelijken van Duitse afkomst die voor de paspoorten, uitreisvisa en verblijfsvergunningen moeten zorgen, misbruiken hun functies om nazi-misdadigers een vrijgeleide van het Rode Kruis te bezorgen voor het Midden-Oosten. Later zullen de meesten van daaruit de oversteek maken naar Brazilië en Argentinië. Vooral Buenos Aires is een ideale schuilplaats tegen nazi-speurders à la Simon Wiesenthal. De Argentijnse president Peron en zijn echtgenote Evita sympathiseren openlijk met de nazi-beulen en aarzelen niet om zich in het openbaar in hun gezelschap te vertonen. Deze zgn. Odessa-route werd gefinancierd met nagemaakte Amerikaanse dollars en Britse ponden die nazi-kopstukken nog net vóór het einde van de oorlog bij de Duitse staatsbank wisten in te ruilen voor onverdachte buitenlandse valuta. Grote oorlogsmisdadigers, zoals de chef van het grootste Poolse vernietigingskamp, werden door de CIA op de rooster gelegd over de communistische activiteiten in Polen en later vrijgelaten voor bewezen diensten.



2. The Strange Quest Of Rudolph Hess
Eén van de meest bizarre anekdotes uit de Tweede Wereldoorlog gaat over de solovlucht van Rudolf Hess in het voorjaar van 1941 naar Engeland, op dat moment vijandelijk gebied wegens de oorlogsverklaring van Londen aan Berlijn ten gevolge van Hitlers agressie ten opzichte van de buurlanden. Het waarom van het initiatief van Hess, algemeen bekend als officiële plaatsvervanger van Adolf Hitler en dus tweede man van het nazi-regime, is lange tijd onduidelijk gebleven, mede omdat er ook van Engelse kant nooit belangrijke uitspraken over zijn gedaan. Winston Churchill, nochtans een grote tegenstander van het regime in Berlijn, vond het zelfs niet nodig om de gevangenneming van Hess officieel bekend te maken, een element dat ook in de Duitse hoofdstad met verbazing werd geregistreerd. De geheime solovlucht van Hess – niet zonder risico want ze liep 1300 km door eigen en vijandelijk gebied – eindigde met een parachute-sprong, want Hess kon de landingsplaats niet bijtijds vinden en door gebrek aan brandstof kon z'n vliegtuigje elk moment neerstorten. Wél bekend is het feit dat de Engelse radar het onbekende vliegtuig opmerkte en vervolgens het bevel kreeg om het vooral niet neer te schieten. Iemand wist dus wie de piloot was. Na meer dan 50 jaar is het geheim opgelost en blijkt alles te draaien om een poging van Hess om met de tegenstanders van Churchill in Engeland tot een vergelijk te komen: Engeland mocht z'n kolonies behouden en Duitsland kreeg het voor het zeggen in Europa. Niet alleen in Churchills eigen kabinet, maar ook in kringen van de koninklijke familie en de Britse adel bleken er lieden te zitten die voorstander waren van een vredesverdrag met Duitsland. Had Engeland uiteindelijk niet ruim 900.000 soldaten verloren in WOI, een fiasco dat niemand wilde overdoen? Alleen Churchill, in eigen land even veel geliefd als gehaat, de Britse bulldog zoals hij werd genoemd, hield het been stijf en wist met een perverse strategie zijn binnenlandse tegenstanders in dit dossier helemaal te ontwapenen en monddood te maken.

3. Hitler's Vengeance Weapons
Al sinds het Verdrag van Versailles na WOI probeerde het Duitse militaire establishment activiteiten te ontwikkelen die én de Duitse slagkracht opnieuw lieten toenemen én die niet in strijd waren met de harde voorwaarden van de Geallieerden. Raketten boden een uitweg, want daarvan was geen sprake in de teksten die de verliezers in Parijs hadden moeten slikken. Sinds de jaren '20 experimenteerden Duitse amateurs met zelfgemaakte raketten en één man, een zekere Werner von Braun, net 20 geworden, kon de Duitse Wehrmacht ervan overtuigen geld te stoppen in één van zijn speeltjes. Na het aantreden van de nazi's in 1933 en hun massale investeringen in de uitbouw van een modern leger, begint het kappen van bomen in Peenemünde, een klein eilandje in het noorden van Duitsland aan de Baltische kust. In een mum van tijd verrijst er een researchcentrum en een zelfbedruipende leefgemeenschap met duizenden wetenschappers en technici voor de bouw van raketten. Hoofdingenieur Werner von Braun heeft een reis naar de maan voor ogen, maar het militaire apparaat geeft al na een paar maanden instructies om een raket te ontwerpen met een actieradius van 320 km die men van op mobiele platforms kan lanceren. Het A-model waar Von Braun en zijn team aan werken wordt het prototype van de latere V1 en bij uitbreiding de V2. Een paar mislukte tests doen Hitler besluiten om de investeringen terug te schroeven ten voordele van de luchtmacht en het landleger, maar na het fiasco in de Battle of Britain (de luchtaanvallen waarmee de nazi's Engeland op de knieën probeerden te dwingen) groeit het idee om het Britse eiland met raketten te bestoken. Peenemünde wordt het zenuwcentrum van Hitlers laatste hoop op een zege tegen aartsvijand Engeland: meer dan 11.000 hooggeschoolde specialisten werken er de klok rond om een raket te ontwikkelen die vanaf de Atlantische kust Londen kan bereiken en verwoesten. De Britse Intelligence slaagt er in te achterhalen wat er in Peenemünde gaande is en Churchill laat de site door 500 bommenwerpers verwoesten. Meer dan 700 specialisten en hun familie komen om en de Duitsers ontmantelen de basis voor een SS-kamp in Polen, onbereikbaar voor de Britse luchtmacht. Toch slaagt Hitler erin om een paar duizend bommen op Londen te droppen en een enorme schade aan te richten waarbij meer dan 500.000 huizen in de Britse hoofdstad beschadigd en meer dan 60.000 burgers gedood worden. Na de oorlog – de Koude Oorlog is dan al uitgebroken – nodigen de Amerikanen Werner von Braun en zijn 118-man sterke equipe uit om in de V.S. hun onderzoek voort te zetten. Duizenden tonnen Duitse raketten en onderdelen worden naar Amerika verscheept. 25 jaar na de eerste V1 op Londen slaagt Von Braun erin om de eerste mens op de maan te laten wandelen: geen Duitser, maar een Amerikaan.

4. Hitler Man & Myth
De vierde documentaire op deze dubbele dvd gaat niet over een geheim, maar is een portret van Adolf Hitler. De makers onderzoeken waarom een Oostenrijker van kleine komaf er uiteindelijk in slaagt om een jongensdroom waar te maken en een gans volk op zijn hand te krijgen. Het onderwerp is al vaker aan de orde geweest en niet echt verrassend. Niettemin slaagt men erin om met sterke en exclusieve interviews en bij momenten onbekend en dus nieuw en oorspronkelijk beeldmateriaal een interessant documentaire te maken. David Irving, de historicus, zorgt voor de te verwachten controversiële noot; toenmalige directe medewerkers van Hitler – die nog nooit elders aan het woord kwamen – praten over zijn karakter en zijn persoonlijkheid, waarbij sommigen onder hen duidelijk het oude gedachtegoed trouw zijn gebleven en dat niet onder stoelen of banken stoppen. Jammer van de presentator die voortdurend in beeld loopt om het verhaal van Adolf Hitler aan elkaar te praten. Zijn belerend toontje en de warroom-achtige setting waarin zijn optreden is gesitueerd, ze doen afbreuk aan de algemene kwaliteit van deze documentaire.



5. Hitler's Secret Diaries
Deze documentaire staat niét op de dvd. De titel wordt zelfs niet vermeld op het selectiescherm van disc 2.

BEELD EN GELUID
Beide dvd's zijn samengesteld met bijna uitsluitend archiefmateriaal en dat is uiteraard geen garantie voor uitstekende beeldkwaliteit. Het nieuwe materiaal is okay met donkere kleuren en een gepatineerd randje. Verrassend zijn de fragmenten in kleur over Eva Braun en gelijkaardig materiaal over de ontmoeting van Hitler en Mussolini. Het is bekend in zwart/wit, maar nooit eerder in kleur aangeboden. Het materiaal is bij momenten zo exclusief en zeldzaam dat de aanschaf – voor kenners en geïnteresseerden – gewoon een must is. Het zeldzame originele geluid is niet van de beste kwaliteit, maar de nagespeelde scènes voldoen aan alle gangbare normen. De ondertiteling is netjes, mooi qua lettertype en goed geplaatst.

EXTRA'S
De dvd bevat geen extra's.

CONCLUSIE
Geheimen Van Het Derde Rijk, Volume 2 is net zoals zijn voorganger interessant genoeg om u te bekoren. De invalshoeken zijn origineel en de informatie is relevant. De opgenomen resultaten uit recent onderzoek en teruggevonden documenten vormen een belangrijke meerwaarde. Jammer van die ene documentaire die wél op de hoes staat, maar niét op de dvd.