MY BEAUTIFUL LAUNDRETTE
Bespreking door: William - Geplaatst op: 2007-01-25
FILM
Omar (Gordon Warnecke) zoekt werk, dringend, nadat hij om onbekende reden van school is gegaan. Thuis zit hij met een chagrijnige oude vader (Roshan Seth) die nog nauwelijks uit bed komt. Z'n oom Nasser (Saeed Jaffrey), net zoals de rest van de familie van Pakistaanse origine, is bereid om te helpen: waar dient familie anders voor? Nasser leidt een succesvolle keten van kleine garages en wassalons in de verpauperde buitenwijken van Londen tijdens de regering van
ijzeren dame Margaret Thatcher, de conservatieve Eerste Minister van Groot-Brittannië in de jaren '80 van de vorige eeuw. Als de film begint wordt Omar autowasser in Nassers garage. Maar Omars ambities reiken verder dan een slecht betaald baantje als arbeider. Wanneer z'n oom hem de kans biedt om een ranzige wasserette onder handen te nemen, grijpt Omar die met beide handen en stelt zelf één voorwaarde: dat hij de zaak mag leiden en voor eigen rekening winstgevend maken. Z'n oom, vader van drie huwbare dochters maar niet één zoon, gaat op het voorstel in. Hij gelooft in Omar en misschien wil z'n neefje straks ook nog met zijn dochter Tania (Rita Wolf) trouwen?
Ondertussen loopt Omar z'n oude schoolvriend Johnny (Daniel Day-Lewis) tegen het lijf, een blanke stadsgenoot die lid is van het
National Front, optrekt met een stel racistische en nutteloze jongeren en in een kraakpand woont wegens geen werk. Hun hernieuwde ontmoeting verloopt rustig en vriendschappelijk, ondanks de vijandige houding van Johnnny’s vrienden: vroeger – voor ras en afkomst een rol speelden– waren ze onafscheidelijke maatjes. Omar neemt Johnny in dienst om de wasserette op te knappen. Niet lang daarna worden ze geliefden. Regisseur Stephen Frears laat de jongens bijna terloops in elkaars armen vallen en geeft ook geen uitleg, want wellicht hadden Omar en Johnny ook al een dergelijke relatie toen ze nog samen op school zaten.
My Beautiful Laundrette is een lappendeken van verschillende verhalen en verhaaltjes uit de Britse samenleving tegen de achtergrond van Margaret Thatchers asociale shocktherapie om de economie opnieuw op de sporen te krijgen. De werkloosheidsgraad ligt hoog en dat toont Stephen Frears via de werkloze jongeren die overal op straat rondhangen, laaggeschoolden die in mensonwaardige omstandigheden overleven in smerige kraakpanden en met drugshandel en inbraken hun dagelijkse kostje verdienen. Tegelijk toont hij de grote groep Pakistaanse inwijkelingen die het kind van de rekening dreigen te worden:
waarom werk je voor die smerige Paki's, krijgt Johnny van één van zijn voormalige bendeleden te horen,
ze pakken toch alleen maar de jobs af van onze Engelse werkloze jongeren? Vooral buitenlanders die het gemaakt hebben, moeten het ontgelden. Via Nasser en Omar leidt Frears ons binnen in een typische Pakistaanse familie in Londen, met enerzijds de verwesterde kinderen en aan de andere kant een oudere generatie die met heimwee terugdenkt aan thuis, aan Karachi. Alleen Nasser voelt zich goed in zijn vel, verdient geld als slijk met z'n autohandel en misschien zelfs drugshandel, maar hij zorgt als een goed huisvader voor zijn kroost en houdt er voor de fysieke pleziertjes een Engelse maîtresse op na. Hij vindt al dat gemor over Margaret Thatcher geouwehoer, want wie wil werken wordt rijk op dit klote eiland, wat men ook moge beweren. Nasser kijkt neer op zijn blanke medeburgers en Omar, beïnvloed door zijn oom, denkt er eigenlijk precies hetzelfde over. Johnny laat het allemaal over zich heen gaan. Hij heeft een vriend en hij heeft werk, wat kan een mens meer verlangen in het leven?
BEELD EN GELUID
My Beautiful Laundrette heeft een zware digitale behandeling ondergaan voor deze release. Het kleurenpalet is onder handen genomen en de film oogt opnieuw aantrekkelijk in vergelijking met de harde en oververzadigde kleuren van de niet schoongemaakte
Originele Bioscooptrailer die als extra is toegevoegd. Af en toe is er sprake van vertroebeling, van gebrekkige detaillering in de donkere fragmenten en er hangt een blauwe waas in nogal wat heldere en kleurrijke scènes. Vooral storend zijn de witte stippen die te pas en te onpas verschijnen. Het gaat hier uiteraard om een oude film, eentje waarvan de mastertapes en de kopieën duidelijk niet onder de beste omstandigheden zijn bewaard in de kluizen van de producent, maar waarvan we ondertussen weten dat via digitale restauratie een beter resultaat kan worden bereikt. Het geluid is eenvoudig en efficiënt zonder meteen denderend te zijn. Als er werkelijk sprake is van een 5.1-versie zoals de hoes aangeeft, dan is het resultaat povertjes. Wetende dat het origineel destijds een stereo-track meekreeg, kan er dus alleen maar sprake zijn van een opgeblazen 2.0-track. Maar ook dat lijkt overdreven. De soundtrack passeert eerder onopvallend, ook al tekende ene Ludus Tonalis - schuilnaam van Stanley Myers (
The Singing Detective) en Hans Zimmer (
Gladiator) - voor de muziek.
EXTRA'S
De dvd bevat ook nog de
Originele Bioscooptrailer
CONCLUSIE
My Beautiful Laundrette van regisseur Stephen Frears is een schets uit het leven van een aantal Engelse en Pakistaanse mensen over een periode van een paar weken, ergens in een Londense achterbuurt waar iedereen vecht voor zijn bestaan. De economische toestand is er weinig hoopgevend en de vooruitzichten zijn er bijzonder slecht. De opgekropte frustraties zoeken een uitweg in racisme en geweld. De problematiek heeft 20 jaar later nauwelijks ingeboet qua relevantie. Het zal evenwel niemand verbazen dat
My Beautiful Laundrette desondanks min of meer gedateerd overkomt. Het gore politieke en economische klimaat van het Thatchertijdperk is in geen enkel opzicht vergelijkbaar met de realiteit van vandaag. Toch blijft de film een machtig pleidooi tegen onderdrukking, nationalisme, fascisme en racisme en vóór maatschappelijke en seksuele verdraagzaamheid.