SERIE
Alhoewel Battlestar Galactica: Razor werd uitgebracht tussen het derde en het vierde seizoen, als min of meer op zichzelf staande aflevering, gaan we in dit deel terug naar het midden van seizoen 2. Wanneer Kendra Shaw (Stephanie Chaves Jacobsen) zich meldt voor dienst op Battletar Pegasus, onder het commando van admiraal Helena Cain (Michelle Forbes), wijst er nog niets op dat de Cylons op het punt staan hun jarenlange bestand aan flarden te schieten en een nieuwe fase in hun oorlog tegen de mensheid te starten. De bemanning van Pegasus meent in eerste instantie dat ze de enige overlevenden zijn. Cain wil Shaw alvast tot een keiharde marinier kneden. Wanneer een burgerkonvooi nog over significante hulpbronnen schijnt te beschikken, beveelt ze zonder boe of ba om op burgers te schieten. Befehl ist Befehl; Shaw weet verder nog het Cains vertrouwen te winnen door haar lesbische vriendin, Gina Invière (Tricia Helfer), te ontmaskeren als een kopie van de Cylon Number Six.

Een tweede, hier doorheen lopende verhaallijn speelt zich af nadat commandant Cain uit haar functie is gezet en geëxecuteerd. Admiraal Adama (Edward James Olmos) heeft het commando van de Pegasus overgedragen aan zijn zoon Lee (Jamie Bamber). Voor de misdaden gepleegd onder commando van Cain wordt er amnestie verleend, en ondanks het feit dat de executie van burgers zwaar weegt in Shaws dossier, wordt ze toegevoegd aan een eenheid die naar een verdwenen verkenningsschip moet zoeken. Het botert echter niet lekker tussen Shaw en Starbuck (Katee Sackhoff). In het schip treffen ze de restanten van een gruwelijk experiment aan waarbij de Cylons door medische tests op hun gevangenen hebben getracht hun soort met de mensheid te kruisen. Het resultaat is een hybride wezen (Campbell Lane) dat enkele grimmige toekomstvoorspellingen in petto heeft voor de bemanning van Galactica in het algemeen, en voor Kara Thrace in het bijzonder.

Razor, een uitgebreide smaakmaker voor het finale seizoen 4, is niet dadelijk het meest doorzichtige deel uit de Galactica-mythologie, maar bewijst wel dat de scenaristen hun kunde nog niet verleerd hebben, en ook na drie seizoenen een intelligent drama met meerdere fascinerende plottwists kunnen afleveren. Doordat er meerdere verhalen parallel lopen - naast de voornoemde twee is er ook nog een uitgebreide flashback waarin we een jonge commandant Adama (Nico Cortez) zien die tijdens de finale slag van de Eerste Cylonoorlog gestrand is in een geheim laboratorium van de Cylons, en de zich quasi gelijktijdig afspelende belevenissen van de jonge Helena (Kyra Scott) die met haar zus op de vlucht moet voor een Cylon-moordcommando - kan het zijn dat bij het bekijken van deze special zonder voorkennis van het Galacticaverse de kijker meer dan één keer vertwijfeld in zijn haar zal moeten krabben. De niet-lineariteit van de verhaallijnen is overigens een constante in de reeks. De verhalen zijn eerder qua inhoudelijke volgorde na elkaar gemonteerd dan in chronologische volgorde, waardoor de film eigenlijk niet thuishoort op het einde van seizoen 3; tot laten we zeggen de slotscène, waarin de puzzelstukken op hun plaats behoren te vallen. De aflevering heeft dus meer weg van drie losse afleveringen waarvan de scènes in willekeurige volgorde door elkaar zijn gemonteerd. Toch is de filmervaring meer dan de moeite waard. Enkele van de nog vele loshangende verhaallijnen worden aan elkaar vastgeknoopt, het conflict tussen de twee bevelhebbers Adama en Cain op één vloot wordt uitgediept, en met de flashbacks uit deze film hebben de fans gelijk toch hetgeen het dichtst bij een film over het begin van de Cylonoorlog gaat, een natte droom van elke rechtgeaarde Galactica-fan. De scènes met de jonge Adama zijn ook een geweldige toegift aan de franchise, en opent mogelijkheden voor een nieuwe spin-off die ongetwijfeld weer op het scherp van de snede van de morele ambiguïteit kan gesitueerd worden. Bijvoorbeeld zogenaamde helden als admiraal Cain draaien er hun hand niet voor om om te bevelen dat hun gevangene zo creatief mogelijk moet gemarteld worden.

Toch verdrinkt de reeks soms in zijn eigen logica. Aangezien de Cylons zich slechts aan de mensheid hebben geopenbaard na de verwoestende aanval, is het met kunst-en vliegwerk dat de aanwezigheid van Gina Invière, feitelijk een Number Six-Cylon, op Pegasus moet worden verklaard. Dat er toch nog een mogelijkheid bestaat om de boel consistent in het geheel te puzzelen, bewijst dat de makers toch een zekere visie in gedachten hebben bij het totaalconcept waarbij ze het achterste van hun tong nog niet hebben laten zien. Flarden zien we, en de Galactica-kijker, die tenminste nooit voor dom wordt versleten, kan er zijn conclusies over trekken. Zo is het bijvoorbeeld verhelderend dat Cain lesbisch blijkt te zijn én dan nog eens een verhouding schijnt te hebben met een Cylonagente, alweer wordt er een morele grens overschreden waarbij het gaat over het feit dat ze in haar intieme leven persoonlijke details heeft laten uitlekken over haar werk, een professionele fout eerste klas. De reeks afdoen als een allegaartje aan ter plekke bijbedachte nevenplots is een brug te ver: de makers weten verdorie goed waar ze mee bezig zijn en waar ze met hun mythology naartoe willen.

BEELD EN GELUID
De beeldkwaliteit van Razor lijkt in alle opzichten op die van de losse seizoenen van Battlestar Galactica: een scherp maar groezelig beeld in onderdrukte kleuren waarin iedereen er ongezond bleek in uitziet, en een cameravoering met een losse handcamera in documentairestijl kenmerken de reeks. De korreligheid van de scènes is dus intentioneel. Echt veel fouten als edge enhancement of compressieproblemen zijn er niet te bespeuren, maar wie het donkere timbre van deze reeks niet gewoon is zal even moeten wennen aan de stijl. De Engelse Dolby Digital 5.1-geluidstrack heeft een mooie ruimtelijke spreiding, en pakt uit met veel ambiënte geluidseffecten, waarbij de nucleaire aanval van de Cylons en Adama's parachutesprong maar een paar van de hoogtepunten zijn. De achterste kanalen worden subtiel benut en creëren een goeie en geloofwaardige, claustrofobische atmosfeer.

EXTRA'S
In tegenstelling tot de redelijk kaal uitgebrachte seizoenen heeft deze release een redelijke selectie extra's aan boord, alhoewel we in tegenstelling tot bijvoorbeeld de UK-release nogal benadeeld worden. Ook hebben we hier niet de keuze tussen de airing-versie en de extended cut, het is sowieso de laatste die we te zien krijgen. De hoofdbrok wordt geserveerd in het audiocommentaar van regisseur Ronald D. Moore en scenarist Michael Taylor, die vertellen hoe ze de ideeën voor deze minispecial hebben samengebracht, waarom ze de actie precies op Pegasus laten plaatsvinden, en wat er bij het draaien allemaal achter de camera is gebeurd. Twee verwijderde scènes (3 min.) staan broederlijk naast zeven zogenaamde Minisodes (18 min.), waarvan het leeuwendeel ook in de extended cut is opgenomen. Een trailer en een sneak peek voor seizoen 4 vervolledigen het rijtje.

CONCLUSIE
Deze two-parter van Battlestar Galactica is zeker aan te raden als uitdieping, en biedt zowel wat aan de die-hardfans als aan de occasionele kijker.