FILM
Tien jaar na de spectaculaire ontsnapping van dr Hannibal Lecter (Anthony Hopkins) bevindt de carrière van FBI-agente Clarice Starling (Julianne Moore) zich op een dieptepunt zonder precedent: ze wordt geschoffeerd door haar medewerkers, seksueel geïntimideerd door haar baas Paul Krendler (Ray Liotta), en op de koop toe krijgt ze een nominatie van het Guinness Book of Records voor de twijfelachtige eer het meeste aantal doden gemaakt te hebben in diverse vuurgevechten. De vernieuwde media-aandacht voor haar komt ook onder de ogen van Mason Verger (Gary Oldman), een rijke beursmakelaar die het enige overlevende slachtoffer van Hannibal is. De brave dokter heeft de man onder invloed van drugs zijn eigen gezicht laten schillen en het schraapsel aan de hond laten voeren, zodat Verger er zowat uitziet als the Elephant Man in slechtere tijden. Verger wil wraak op Hannibal; hij wil zijn aartsvijand niet zomaar doden, maar eerst uitvoerig martelen, en meent Clarice, die net een brief heeft ontvangen van de uit zijn winterslaap ontwaakte kannibaal, als lokaas te kunnen gebruiken. Hannibal leeft intussen ondergedoken in Firenze onder het pseudoniem van dr Fell, en probeert een baantje te krijgen als museumconservator - we zullen het maar even niet hebben over wat er met de vorige conservator is gebeurd. Aangetrokken door de exuberante financiële beloning die Verger heeft uitgeloofd, komt een lokale agent, Pazzi (Giancarlo Giannini) Hannibal op het spoor. Hij beseft echter niet hoe gevaarlijk zijn tegenstander wel is, maar door Pazzi uit te schakelen is Hannibal wel zijn dekmantel kwijt, en vlucht terug naar de States, alwaar Verger hem met open armen opwacht. Vergers plannen met Hannibal zijn zo sadistisch, dat Clarice, intussen geschorst, moreel niet anders kan dan de dokter proberen te redden, alhoewel die nog wel een paar troeven achter de hand (of moet het zijn de tand?) heeft.

Het spijt ons, maar we kunnen niet om de vergelijking heen. Wie hoopt dat deze film van dezelfde inslag is als The Silence Of The Lambs zal waarschijnlijk bedrogen uitkomen. Hannibal heeft zeker niet de spirituele diepgang van zijn illustere voorganger, maar is, op de intussen beruchte eindscène met de hersentjes in eigen nat na, feitelijk minder gruwelijk en meer gestileerd, en moet het meer hebben van de suggestie en de illusie. Waar regisseur Jonathan Demme meer de gruwel onverbloemd in het gezicht van de kijker gooide (zoals de lijkschouwingsscène), gaat Ridley Scott in zijn grafische expliciteit meer subtiel te werk, maar tegelijk met een stuk minder diepgang. Neem nu bijvoorbeeld de scène waarin Hannibal in de ziekenboeg een verpleegster in het gezicht bijt; waar in The Silence Of The Lambs dit terloops ter sprake kwam wanneer Clarice een foto van haar te zien krijgt, wordt deze scène in deze film wel expliciet getoond - nu ja, feitelijk zie je nog niks - en vermits je weet aan wat je je kan verwachten, was in de eerste film het shock-effect groter. Psychologisch gezien is het scenario van Hannibal twee keer niks, maar de stijl en het achterliggende idee is dan ook compleet van een ander timbre. Hannibal is pure suspense, overgoten met een gothic sausje en dient vooral om Anthony Hopkins nog eens twee uur lang het scherm te laten teisteren in de rol van zijn leven. De film grijpt uiteraard graag en veelvuldig terug naar een reeks elementen van de eerste film, zoals Lecters fantastisch modieuze hockeymasker, het quid pro quo tussen Clarice en Hannibal en figuren zoals bewaker Barney (Frankie R. Faison) die op internet een handeltje is begonnen in Hannibal-memorabilia. Toch overtreffen de verschillen veruit de gelijkenissen: Julianne Moore heeft een veel groter sex-appeal dan Jodie Foster - probeer die laatste maar eens in te denken in een avondkleed van Gucci - het decor van het Amerikaanse platteland is ingeruild voor de prachtige Renaissance-architectuur van Firenze, en vooral het karakter van dr Lecter is flink veranderd. Naast de onovertrefbare sadist is de dokter kieskeuriger geworden en eet niet zomaar om het even wie meer; "alleen de saaie mensen", om hemzelf te citeren. Bovendien schijnt de dokter nog een grote dieren- en kindervriend te zijn, en zijn relatie tot Clarice is veel gepassioneerder, maar ook een stuk minder duidelijk; alleen wie "zijn" Clarice een kwaad hart toedraagt, past beter op zijn tellen! Vreemd is wel dat je hierdoor op de duur met Hannibal gaat sympathiseren, en de rol van antagonisten verschuift naar Verger (eeuwige slechterik Gary Oldman), de bijzonder onsympathieke Krendler en de door geld verblinde Pazzi.

BEELD EN GELUID
Acht jaar na de dvd-release brengt Universal Hannibal uit op Blu-ray, en heeft daarmee vreemd genoeg niet de première, want de Blu-ray werd reeds eerder uitgebracht voor het Duitstalige gebied. Het zou de film alleszins ook een beetje gesierd hebben als er van enige vorm van digitale opkuis sprake was geweest; de Blu-ray is helaas op beeldvlak niet heel veel beter dan de dvd. Qua detaillering is er nauwelijks verschil te merken, en mijn grootste klacht is dat de zwarttinten eerder neigen naar het donkergrijze, waardoor scènes zoals die waarin Hannibal met de bewusteloze Clarice op zijn achterbank naar het buitenverblijf van Krendler rijdt, niet helemaal goed uit de verf komen. De huidtinten zien er nogal aan de bleke kant uit, wat mogelijk een beetje de visuele stijl van de film accentueert, maar in een scène als die waarin Clarice in het hoofdkwartier van het FBI video's van parfumwinkels over de hele wereld zit te bekijken, krijg ik toch het gevoel dat de kleuren wat geprononceerder mochten zijn. Over de geluidstrack dan weer geen klachten: de surrounds klinken vol en ruimtelijk, zoals de shootout op de vismarkt in de eerste tien minuten, en de inspanning wordt volgehouden, onder meer in de scène in de opera, u weet wel, vooraleer Hannibal een welbepaalde medespeler aan den lijve laat voelen hoe Judas Iskariot zich moet gevoeld hebben. Geluidseffecten zijn in de film nogal aan de schaarse kant, maar aan onder meer de draaimolen te horen die in de cruciale achtervolgingsscène wordt getoond, is er wel de nodige aandacht aan besteed. In dezelfde scène kreeg ik overigens de indruk dat de track nogal luid geëncodeerd staat, maar ik heb nergens storende vervormingen of zo opgemerkt.

EXTRA'S
Niet al het bonusmateriaal van de dvd werd op deze disk gezet, wat een beetje jammer is. De disk bevat om te beginnen een commentaartrack van Ridley Scott, en de man heeft alleszins veel interessante achtergrondinformatie te bieden. De documentaire Breaking The Silence: The Making of Hannibal (75 min.) van de hand van Charles de Lauzirika is gelukkig niet onder het mes gegaan. Deze documentaire is nogal substantieel, bevat relatief veel interviews en relatief weinig filmfragmenten, en gaat nogal eerlijk in op de vraag waarom regisseur Jonathan Demme en actrice Jodie Foster niet voor het vervolg tekenden (Foster zag onder meer de hersentjes-in-eigen-nat-scène niet zitten). Een flink halfuur aan verwijderde scènes en een alternatief einde zijn ook nog terug te vinden, maar de omvangrijke multi angle-sectie, het interview met Scott, de storyboards en het promotiemateriaal is verdwenen.

CONCLUSIE
Hannibal is jammer genoeg een Blu-ray die geen substantiële meerwaarde biedt over de dvd. Wie gehecht is aan het bonusmateriaal, dat gehalveerd is voor deze release, houdt nog best even zijn dvd bij, want het verschil is niet gering.