Gilda maakt deel uit van de Classic Cuts Collection: Film Noir. De andere films in deze collectie zijn In A Lonely Place, Double Indemnity en The Killers.

FILM
Sensualiteit wordt naar nieuwe hoogten gestuwd in Gilda, een prent vol seksuele spanning, niet in het minst omwille van een onvergetelijke performance van Rita Hayworth. De actrice levert de ganse prent lang uitstekend werk, maar het is toch haar iconische verschijning in zwarte jurk en dito armlange handschoenen die een kwartier voor het einde - ook ruim zestig jaar na dato - nog het meest beklijft. Haar zwoele interpretatie van Put The Blame On Mame is namelijk een showstopper zoals die zelden gezien is: de registratie van een vrouw die perfect weet wat ze wil bereiken en daarvoor tot alles in staat is. Klinkt als het archetype van de femme fatale - en ja, Gilda valt zeker als een film noir te klasseren - maar toch is het titelpersonage mijlenver verwijderd van het gekonkel van een Phyllis Dietrichson of Kathie Moffat. Voor Gilda zijn moord en misdaad immers slechts bijzaak: seks is haar favoriete zonde.

Niettemin is zij niet eens de protagonist van de film. Die rol is weggelegd voor Johnny Farrell (Glenn Ford), een jonge oplichter die door de Argentijnse casino-eigenaar Ballin Mundson (George Macready) ingehuurd wordt als zijn rechterhand. Langzaam wint Johnny het onvoorwaardelijke vertrouwen van zijn baas. Hun relatie wordt echter een stuk gecompliceerder wanneer Mundson van een zakenreis terugkeert als echtgenoot van een ex-liefje van Farrell: Gilda. De oplichter wordt zo gedwongen te kiezen tussen loyaliteit aan de man die hem een kans gaf toen hij er geen verdiende en de vrouw die zijn hart brak, maar van wie hij nog steeds houdt. De rol van Gilda zelf in dit alles is trouwens ook ambigu, want haar opportunisme schijnt groter te zijn dan haar loyaliteit.

Gilda grijpt je meteen bij je nekvel, zowel qua scenario als visueel. Wanneer in de openingsscène grote dobbelstenen in close-up in de richting van de lens rollen, is het duidelijk dat het (nood)lot een grote rol zal spelen in de prent. Regisseur Charles Vidor zet zo meteen de toon voor een duistere vertelling die kracht put uit de geheimen van de protagonisten. Puur op het niveau van de plot is Gilda dus al een topper. Maar het is de onderdrukte seksualiteit die de film nog een niveau hoger stuwt. Nu ja, telkens Rita Hayworth op het scherm verschijnt, is dat van dat onderdrukte niet echt waar. Maar het tegendeel is een feit in de scènes tussen Ford en Macready. Hier speelt immers voortdurend een subtiele homo-erotisch ondertoon. Wat bijv. te denken van een wandelstok annex zwaard die liefkozend door Macready 'my little friend' wordt genoemd en die symbool staat voor de band tussen Farrell en Mundson? Geen film uit 1946 zou daarenboven compleet zijn zonder de obligatoire verwijzing naar nazi's, wat de duistere subversiviteit van Gilda nog meer de hoogte in stuwt.

Toch komt de prent lang niet zo donker over als hij is. Een cruciale sequentie speelt zich bijv. af tijdens een exotisch en uitbundig carnavalsfeest. Ook de gastrol voor een adremme toiletbediende draagt bij tot de komische kwaliteit die ontegensprekelijk aanwezig is in Gilda. Maar eens te meer is het Rita Hayworth die de belangrijkste bijdrage levert in een performance vol vuur en joie de vivre, die verrassend lang de schijn hoog weet te houden voor een personage dat in realiteit gebukt gaat onder een niet verwerkt emotioneel trauma. Glenn Ford is heel wat klassieker in zijn vertolking van de antiheld, maar daarom niet minder overtuigend. Als de derde poot van het explosieve trio blijkt het karakter van George Macready lang in nevelen gehuld, waardoor hij de kijker mateloos fascineert.

Gilda is kortom kwaliteit van begin tot einde: een film die het warm water niet tracht uit te vinden, maar evenmin zijn publiek onderschat. Het laatste halfuur is niettemin dramatisch onderontwikkeld en te voorspelbaar om de aandacht continu vast te houden. Zelfs de bijna-striptease van Rita Hayworth kan dat niet verbloemen. Maar dat de prent een certitude is geworden in vele 'best of'-lijstjes van film-noirliefhebbers zegt genoeg over de kracht die anno 2010 nog steeds uitgaat van een intrigerend verhaal dat goed verteld wordt.

BEELD EN GELUID
Hoewel de print wordt voorafgegaan door een titelkaart die de recente restauratie van de film in de verf zet, is ze zeker niet perfect. Printbeschadigingen duiken namelijk sporadisch op en ook grain is bij momenten in stevige mate aanwezig. Daar staat tegenover dat contrast en scherpte er prima uitzien in een film die het toch grotendeels moet hebben van sfeerschepping. De soundtrack bestaat uit een monospoor dat de dialogen en muziek helder weergeeft maar geen aha-erlebnis teweegbrengt.

EXTRA'S
Naast een Trailer (2 min.)  voor de film en Biografieën van cast en crew, bevat de disk een achttal minuten uit de langere documentaire Rita Hayworth: The Lady With The Torch. Waarom de volledige docu niet is opgenomen in de bonussectie is een jammerlijk raadsel.

CONCLUSIE
Gilda is een sensuele film noir met als hoogtepunt de onvergetelijke scène die Rita Hayworth naar het supersterrendom katapulteerde. In vergelijking met andere films uit de periode is de prent zeker de betere subtop, maar net niet die geniale klassieker. Beeld en geluid halen een goed niveau, maar de bonussectie stelt licht teleur.