Het kereltje Jan – z’n omgeving noemt hem eerbiedig monseigneur – strijkt met z’n leraar Mr. Bonze neer in een hotel aan zee. Beiden reizen incognito en houden zich bezig met Jans lessen algebra en geschiedenis. Van het middagdutje van de oudere man maakt het jongetje gebruik om de duinen en het strand te verkennen en de vuurtoren te bewonderen. Daar maakt hij kennis met Karel, de vuurtorenwachter. Die toont hem de grote rode lamp in de koepel van het indrukwekkende bouwwerk en leidt hem binnen in de parallelle wereld van Taxandria.

 

 

Taxandria is na de grote ramp ontstaan. Alles staat er in het teken van het Eeuwige Heden. Het rampzalige verleden en de onzekere toekomst zijn er uit het geheugen gewist zodat iedereen gelukkig kan zijn in het Nu. Alles wat aan vroeger herinnert is taboe: machines, schilderijen, sculpturen, horloges, etc. Daar kijkt Virgilius, die Taxandria in naam van de Prinsen bestuurt, streng op toe. De tiener Aimé Parel wordt door Virgilius het einddiploma geweigerd omdat hij tekeningen heeft gemaakt, wat verboden is in Taxandria. Hij gaat dan maar aan de slag als drukker, maar door omstandigheden verknoeit hij het zetwerk voor een nieuw decreet, doet wanhopige pogingen om het opnieuw samen te stellen en komt tot een versie die Virgilius interpreteert als de clandestiene code van een verzetsgroep. Het wordt alleen maar erger als Aimé in een ondergrondse bergplaats ook nog een camera obscura vindt en zich voorneemt een foto te maken van de Prinsen, wat zowat de ergste overtreding is die men in Taxandria kan begaan.

 

 

Animatiefilmmaker Raoul Servais’ Taxandria is een film over een totalitaire wereld. De oude leider Virgilius is er de bewaarder van recht en orde. Om te vermijden dat de fouten van de voorouders opnieuw gemaakt worden, heeft hij een nieuwe wereld gecreëerd waar de tijd stilstaat. De kleine Jan is in de vuurtoren getuige van een bizar parallel universum dat ten onder gaat als gevolg van conservatisme en behoudgezindheid. Vuurtorenwachter Karel is Jans gids, maar hij is ook een actieve participant, want zijn alter ego is de Texandriaan Virgilius en het heeft er alle schijn van dat Karel de kleine jongen een heel belangrijke les wil leren die veel verder gaat dan wat Mr. Bronze hem probeert bij te brengen.  

 

Taxandria is voor de helft een normale film met acteurs (Jan, Mr. Bronze en vuurtorenwachter Karel) en voor de helft een animatiefilm met acteurs (Virgilius, de eerste minister, prinses Ailée), die qua decor geïnspireerd is op het werk van Paul Delvaux. Tekenaar François Schuiten werd in een vroeg stadium bij het project betrokken om de ideeën van Servais (Harpya, 1979) uit te werken. Hij creëerde een 3D-universum dat visueel veel interessanter is dan de eerder vlakke en steriele schilderijen van Delvaux, die veel minder mogelijkheden bieden. Z’n kikker- en vogelperspectieven zijn bij momenten adembenemend mooi en maken de sfeer spannend. Het zijn dan ook de vaak surrealistische en Monthy Pyton-achtige scènes die de aandacht trekken wegens een apart production design en een unieke toon. De geanimeerde politiemannen met hoge hoed behoren zonder twijfel tot het beste wat Taxandia te bieden heeft, maar eigenlijk is het hele animatiegedeelte zonder meer subliem. Jammer genoeg is het scenario (in samenwerking met Alain Robbe-Grillet) in geen van beide onderdelen echt sterk of origineel en geeft de film de indruk zich voornamelijk tot kinderen te richten. Dat heeft uiteraard alles te maken met de leeftijd van de jeugdige hoofdrolspelers en met het stripachtige aanpak die aan de productie ten grondslag ligt.

 

 

Over de acteerprestaties kunnen we kort zijn, want die zijn over het algemeen goed tot uitstekend. Rasacteur Armin Mueller-Stahl (Buddenbrooks, Die Manns, Angels & Demons), één van Duitslands grootste nog levende acteurs, is een goede keuze voor de rollen van de zachtmoedige Karel en een overtuigende Virgilius. De jonge debutant Richard Kattan (Jan) is spontaan en hij maakt een zeer geloofwaardig indruk. Julien Schoenaerts (Daens, Het Afscheid) heeft de kleinere rol van de wat stoffige Mr. Bronze, die hij zeer precies weet te karakteriseren. Daniel Emilfork lijkt zo weggelopen uit een vampierfilm van Roman Polanski en hij is de perfecte acteur voor de rol van de briesende eerste minister van Taxandria. De kort na de opnamen overleden Elliot Spiers (Aimé Parel) en de sproetige Katja Studt (prinses Ailée) hebben uiteindelijk te weinig schermtijd om hun talent te etaleren. Het sprookjesachtige karakter van hun personage beperkt ook hun mogelijkheden ter zake. Katja Studt is ondertussen wél een bekend gezicht in ontelbare Duitse tv-series.

 

Raoul Servais bedacht voor de productie van zijn film de zgn. Servaisgrafie om animatie te combineren met echte acteurs. Het resultaat is meer dan acceptabel en biedt zeker mogelijkheden, maar de animatiecomputertechnologie heeft zich in dezelfde periode dusdanig ontwikkeld dat gelijksoortige effecten sindsdien op een veel eenvoudigere manier tot stand komen. Servais was een pionier, maar aan de andere kant van de Atlantische Oceaan ging het op hetzelfde moment allemaal net iets sneller, efficiënter en met veel meer financiële middelen.

 

Nog iets over de naam Taxandria (ook wel Toxandrië of Texandrië gespeld): dat is de naam die de Romeinen aan een gebied gaven dat zich uitstrekte van de Kempen (zuiden) tot de Maas (noorden) en van de Maasgouw (oosten) tot de Schelde en de Dijle in het westen (ruwweg de driehoek tussen Gent, Maastricht en Breda) wegens de goede kwaliteit van de taxusbomen die er groeiden en die ze o.a. gebruiken voor het vervaardigen van bogen. Iets oostelijker, in het huidige Limburg, woonden in de eerste eeuw v. Chr. de Eburonen, wat taxusboeren betekent. De West-Germaanse stammen die zich vanaf de vierde eeuw in hetzelfde gebied vestigden, werden Toxandriërs genoemd. Het heeft met deze film uiteraard niets te maken, maar het is wel handig als u straks aan de Slimste Mens ter Wereld wil deelnemen.

 

De beeldkwaliteit is overwegend goed, met af en toe een wit puntje en een vlekje, maar het stoort niet. De buitenopnamen zijn mooi van kleur met een uitstekend zwartniveau en heel veel details. De animatiescènes zijn bruin en beige, technisch heel mooi afgewerkt, korrelig bij momenten (beslist een gewild effect) en uniek qua sfeer.
Het geluid staat in stereo en aangezien er geen sprake is van indrukwekkende effecten (in een wereld zonder machines), is dat ook geen enkel probleem. De stemmen klinken goed en de muziek van de hand van de Amerikaanse zanger-componist Kim Bullard onderlijnt perfect de dromerige sfeer van de productie.

 

In Taxandria door de Ogen van Raoul Servais en François Schuiten (30 min.) vertellen de regisseur-scenarist en de animator uitgebreid over hun samenwerking aan dit project en geeft Servais meer uitleg bij de keuze van het onderwerp van de film. In De Eerste Testen van de Servaisgrafie (5 min.) krijgen we een indruk van de experimenten en de evolutie van het naar Raoul Servais genoemde animatiesysteem.

 

Zoals wel vaker in films met een hoog stripgehalte is het scenario van Taxandria niet helemaal sterk of overtuigend. Dat maakt Raoul Servais evenwel goed in het animatiegedeelte waarin hij - in samenwerking met François Schuiten - verrassende effecten en bloedmooie scènes creëert. De acteerprestaties van de hoofdrolspelers zijn bovendien uitstekend. Liefhebbers van strips en animatie komen met deze Belgisch-Frans-Duitse productie beslist aan hun trekken.