In Monty Python – Almost The Truth vertellen de Pythons hun levensverhaal en de manier waarop hun gezelschap tot stand kwam. Uiteraard onthullen ze ook diepere waarheden en serveren ze tal van sketches die Monty Python in de loop der jaren onsterfelijk maakten, waardoor hun aanvankelijk niet zo erg op prijs gestelde shows uitgroeiden tot mijlpalen in het genre. Dit is de documentaire waarop ik altijd heb gehoopt, aldus Terry Jones bij de release van deze drievoudige dvd-uitgave, hij is zo compleet en waarheidsgetrouw dat ik hem niet meer hoef te zien. Kan het typischer Python?  

 

In het naoorlogse Engeland groeiden de jonge Pythons op met de grappige en satirische radioshows op de Britse radio. Aan de universiteiten van Oxford en Cambridge hielden ze zich elk op hun manier bezig met theater en comedy. Net zoals bij unieke combinaties zoals The Beatles of the Rolling Stones was het een kwestie van tijd vooraleer ze elkaar tegen het lijf liepen en besloten om samen teksten te maken en acts te bedenken, eerst aan de universiteit, later in kleine zaaltjes, nog later via kleine projecten op BBC-radio. Na vele, haast onopvallend experimenten en een paar interessante meevallers, zaten de heren op een keer bij elkaar om de jonge BBC-televisie een voorstel te doen. Van geld en middelen hadden ze hoegenaamd geen pap gegeten en bij de BBC werden er gelukkig niet te veel voorwaarden gesteld. Toekijken op wat het jonge grut uit z’n mouw schudde was er al evenmin bij en dus lag de weg open voor Monty Python’s Flying Circus, waarvoor de heren schreven en acteerden en waarvoor de uit Amerika overgewaaide Terry Gilliam de animaties verzon.

 

 

De start was moeizaam en reacties kwamen er nauwelijks, ondanks de vrij kritische kijk op politiek en maatschappij. Maar verpakt in grappige en komische sketches, leek het allemaal onschuldig, terwijl het vooral surrealistisch en absurd en meer dan eens subversief was. De Britten van dié generatie waren niet klaar voor Monty Python. De reacties kwamen evenwel uit een onverwachte hoek: jonge mensen stuurden brieven naar de BBC met de vraag om het programma – weggestopt in de zeer late avonduren – op een aantrekkelijker tijdstip uit te zenden en Michael Palin herinnert zich dat een jonge Paul McCartney de opnamen bij EMI liet stilleggen zodat hij met de crew naar de uitzendingen van de Pythons kon kijken. Het tij leek te keren en net zoals tijdens een tsunami kwam de golf onverwacht aangerold en zorgde ze voor meer dan een beetje deining. Plots leek men ook bij de BBC te beseffen dat er wat aan de hand was en dus kwamen de bazen met opmerkingen, met klachten en dreigden ze delen van het programma te bannen wegens te grof, te schunnig, te politiek incorrect, etc.

 

 

Na twee seizoenen was Monty Pythons Flying Circus het middelpunt van de belangstelling en van een niet aflatende controverse. Het programma, dat tot dan toe een vrijhaven voor opborrelend talent was geweest, kwam in de vuurlinie te liggen. De BBC pakte uit met censuurmaatregelen, want nu het programma wegens algemeen succes naar een vroeger uitzenduur was verschoven, bleek de inhoud te explosief en te aangebrand en niet alleen wegens het vele naakt en de ontelbare blote borsten die beslist een onderdeel waren van de bijval bij goedopgeleide jonge mannen. John Cleese - de onbetwiste ster van het programma – zag het na twee seizoenen niet meer zitten. Hij vond dat de ploeg op routine draaide en het materiaal recyclede. De BBC liet weten dat er zonder Cleese geen sprake kon zijn van een derde seizoen. Om z’n collega’s een teleurstelling te besparen – die vonden dat ze net wél goed bezig waren – draaide hij uiteindelijk nog één keer 13 afleveringen mee. Graham Chapman zat tegen die tijd stevig aan de drank en het opnemen van sketches – waarin hij vaak een hoofdrol speelde – ging steeds moeizamer.  Na het vertrek van Cleese draaide het gezelschap onder de naam Monty Pynthon nog een zestal afleveringen. Dan was het op.

 

Vanuit Amerika kwam het verzoek om een aantal sketches te mogen gebruiken in een programma over humor in Amerika en West-Europa. De Pythons-groep zag het verknippen van hun shows niet zitten en bovendien was de conversie van PAL naar NTSC in die tijd nog en ingewikkelde en dure onderneming. De publieke omroep in Dallas besloot uiteindelijk om Monty Python’s Flying Circus uit te zenden en niet lang daarna volgde de rest van de States. Het resultaat was een voorstel voor een Amerikaanse langspeelfilm. Maar na het bekijken van een aantal fragmenten uit oude Python-shows, haakten de Amerikaanse financiers af. Leden van Led Zeppelin en Pink Floyd namen het initiatief over en de Monty Python And The Holy Grail kon van start gaan, een project waarvoor de beide Terry’s als regisseur optraden, wat tot de grootste verwarring aanleiding gaf. Van Elvis Presley is bekend dat hij de film meer dan 45 keer heeft bekeken, dat hij de dialogen uit het hoofd kende én de stemmen zeer precies kon imiteren.

 

Dat een dergelijke bekende figuur uit de entertainmentsector hun film op prijs stelde, dat kwam de Pythons-groep goed uit, want hun volgende project The Life Of Brian, een persiflage op het leven van Jezus Christus, werd door de financiers geschuwd als de pest wegens té gevaarlijk. George Harrison, fan sinds de begindagen, verpandde zijn huis en studio aan de bank en legde meer dan 4 miljoen dollar op tafel, volgens zijn vrouw omdat hij de film per se wilde zien, wat bij Terry Gilliam het commentaar uitlokte dat het hier beslist om het duurste bioscoopticket aller tijden ging. Maar The Life Of Brian heeft de makers geen windeieren gelegd, want in Amerika werd hij door conservatief-christelijke milieus blasfemisch genoemd, waardoor het succes al van bij de première gegarandeerd was.

 

De controverse omtrent The Life Of Brian had de reputatie van de Pythons nauwelijks geschaad, enfin, minder dan bijv. die van The Beatles na John Lennons opmerking dat de band bekender was dan Jezus Christus, wat tot een ware hetze en ontelbare plaatverbrandingen leidde. Een tour door Amerika werd een onverdeeld succes: in de Hollywood Bowl oogstten ze veel bijval met hun Monty Python Liveshow en in New York kwamen John Lennon en Yoko Ono zelfs vier opeenvolgende avonden naar hetzelfde programma kijken. Vandaar de idee om een vierde Python-film (The Meaning Of Life) op de rails te zetten. In tegenstelling tot The Life Of Brian kwam die maar moeizaam tot stand en bevatte enkel sketches, wat volgens John Cleese een terugkeer betekende naar hun werk uit hun BBC-periode. In 1989 overleed Graham Chapman op 48-jarige leeftijd. Over een reünie is nadien lang gepraat, maar er nooit wat van terechtgekomen wegens andere interesses. Over de invloed van Monty Python is nog lang niet iedereen uitgepraat, maar dat het om een referentieoeuvre gaat voor het genre, dat staat als een paal boven water.

 

 

De kwaliteit van de oude shows laat vaak te wensen over, want niemand – zeker niet bij de BBC – had ooit gedacht dat dit materiaal later nog iemand zou interesseren. De videobanden werden ooit door de Pythons opgekocht toen bleek dat de BBC de originele opnamen wilde wissen. Nadien leende de BBC ze voor de wederuitzendingen. De kleuren zijn lichtjes vervaagd, af en toe is er sprake van onscherp beeld, heel af en toe van een kleine digitale storing. De recente opnamen (interviews) zijn uiteraard perfect, evenals het beeldmateriaal van de Python-films, dat in gerestaureerde vorm op dvd in is uitgebracht.Het geluid staat in een 5.1-versie, wat dat is uiteraard te veel van het goede voor materiaal dat destijds in mono en later in stereo werd opgenomen. Het keuzescherm én de bioscoopfilms profiteren wél van de surround, want voor de uitgave van de dvd’s is het geluid flink onder handen genomen.

 

 

 

Monty Python – Almost The Truth vertelt u alles wat u over Monty Python’s Flying Circus wilde weten, maar waarop u nooit eerder de hand kon leggen. Met ruim 463 minuten of iets minder dan 8 uur, verdeeld over zes documentaires en een bonusdisk, komt zelfs de meest veeleisende fan probleemloos aan z’n trekken. De interviews worden afgewisseld met belangrijke sketches uit alle shows, documentaire 4, 5 en 6 bevatten ruime uittreksels uit de bioscoopfilms én het optreden in de Hollywood Bowl, af en toe wordt u getrakteerd op homevideo’s en unieke interviews voor televisie. Bovendien is de presentatie helemaal in de Python-stijl en is er nogal wat ruimte gemaakt voor grapjes en humor in de interviews met de individuele leden. Liefhebbers hoeven niet te twijfelen; voor wie het niet heeft meegemaakt wegens te jong, is dit een prima introductie tot een fenomeen dat tot vandaag qua invloed nauwelijks heeft ingeboet.