FILM
Norma (Cameron Diaz) en Arthur (James Marsden) Lewis leiden een ogenschijnlijk bescheiden bestaan. Norma heeft na een verkeerde bestralingstherapie een voet verloren, haar man heeft de camera voor de Vikinglanders op Mars ontworpen, en knutselt in zijn vrije tijd aan een voetprothese voor haar. Ze hebben een zoon Walter (Sam Oz Stone) van een jaar of tien. Op een dag krijgen ze het bezoek van de verminkte Arlington Steward (Frank Langella), die hen een verleidelijk bod doet. Hij laat een doos met een rode knop achter. Drukken ze binnen de 24 uur op de rode knop zijn ze in één klap een miljoen dollar cash rijker, maar in weerwil zal er ergens op de wereld iemand sterven die ze niet kennen. Ze mogen ook met niemand over het aanbod spreken, en als ze het laten schieten, zal Steward zijn boeltje pakken en het aanbod "reprogrammeren" en aan iemand anders doen. Arthur gooit de doos open, en er blijkt helemaal niets van mechaniek in te zitten. [spoilers]Omdat het zo'n onschuldig ding lijkt, drukt Norma op de knop. Maar vanaf dan is hun rustig leventje over, want ze zetten hiermee een reactie in werking die ze niet tegen kunnen houden, maar die de ondergang van de mensheid kan betekenen...[/spoilers]

"Your house is a box which you live in. The car that you drove to work is a box, on wheels. When you return home from work you sit in front of a box with moving images. You watch until the mind and soul rots and the box that is your body deteriorates, when finally you are placed into the ultimate box... to rest under the soil and earth." - Arlington Steward.

Dus één doosje meer of minder?

Onze leraar in het middelbaar had een leuke manier om ons opstellen te doen schrijven. Hij vertelde het begin van het verhaal, en iedereen mocht het op een andere manier afmaken. Hilariteit verzekerd! Waarom zou zoiets bij een film dan niet werken? De fascinerende vraagstelling uit deze film is niet alleen een urban legend die al jaren de ronde doet en verondersteld wordt een lakmoesproef te zijn om iemands moraliteit te testen. Het gegeven komt rechtstreeks uit een aflevering van de befaamde sciencefictionreeks The Twilight Zone: Button, Button uit 1986, dat op zich weer gebaseerd is op een kortverhaal van de horrorkortverhalenschrijver Richard Matheson. Regisseur Richard Kelly, die in de cultwereld vooral bekend is voor zijn bizarre film Donnie Darko doet met zijn keuze voor technicolorkleuren en zijn situering van het verhaal in de jaren '70 de cultreeks alleszins alle eer aan. Na de eerste scène eindigt ongeveer de kortfilm, en kan je je afvragen of er überhaupt een manier bestaat waarop de nonsensikale keuze uit het gegeven afdoende verklaard wordt. Kelly slaagt er alleszins in om de kijker een paar keer op het verkeerde been te zetten. Nadat je eerst denkt dat er de hele film gaat gezeurd worden of de Lewisses nu al dan niet op de knop gaan drukken, neemt dat verhaal abrupt een andere wending, en verwordt in de tweede helft tot een mengeling van Village Of The Damned en The Stepford Wives, om uiteindelijk in het slotakkoord toch nog op de buik te landen en alle losse eindjes aan elkaar te knopen.

Maar is de film goed? De film is net als het vorige werk van Kelly een rare ervaring; het geheel is zeker best te pruimen, maar wie denkt dat de hele film aan het basisgegeven zal worden gespendeerd, zal allicht een beetje de wenkbrauwen fronsen. D'r wordt vanalles in de soep gedraaid, van het leven met een verminking en/of een prothese, de verkenningstochten van de Vikings in de jaren '70, teleportatie, tot en met een invasie van de Marsmannetjes. Het is Kelly's verdienste dat hij niet binnen de lijntjes kleurt, en zijn publiek geen opgewarmde kost wil geven. Wat er aan het einde van de kortfilm Button, Button gebeurt is een onheilspellende voorspelling, en in delen II en III van de film zien we één van de vele mogelijkheden waarop het vergaal voort zou kunnen gaan, en wat [spoilers]nu precies de repercussies zijn van het drukken op de knop. Is de persoon die omkomt werkelijk iemand die je niet kent? Maar wordt de knop opnieuw aangeboden? En ben jij dan het volgende doelwit op de lijst?[/spoiler]

Was Michael Bay in het project gestapt, er zouden na het drukken van de knop waarschijnlijk robots van een andere planeet de mensheid zijn komen uitroeien. Shyamalan zou een metafoor breien tussen de knop en een overleden familielid van één van de hoofdpersonages, en bij wijze van verrassing zou in de laatste vijf minuten van de film onthuld worden dat de hele film zich in het oude Rome zou hebben afgespeeld. Bij Spielberg zou het drukken op de knop ervoor zorgen dat er een kooi met gevaarlijke velociraptors geopend zou worden in het centrum van Manhattan. Kelly, nu, "Donnie Darko"-Kelly, heeft zijn opstel netjes binnengeleverd hoe híj de vraag zou afmaken; vanaf dan is de film weer een produkt met alle typische Kelly-elementen die we uit zijn vorige films kennen.

BEELD EN GELUID
Of het er bewust voor gedaan is of niet, weet ik niet, maar het beeld ziet er ook uit als een film uit de jaren 70, diffuus en zacht, met pasticheachtige kleuren waarbij de huidtonen er erg overgesatureerd uitzien, en het kerstsfeertje waar de film is ingedompeld ziet er nog een klein beetje kitscheriger uit dan het al is. D'r is nochtans volgens mij niets technisch mis met de transfer, want onder meer de brandwonden op Stewards half weggebrande gezicht zijn in al hun gruwelijke details te zien. Ook de speciale effecten, zoals de balken die zich zonder materiële wand vullen met water, komen goed uit de verf. Het palet aan zwarttinten is aangenaam om te zien, alhoewel wat aan de duistere kant. De DTS-HD 5.1-mix moet het niet dadelijk hebben van grootse effecten, zeker niet in een film waarin dialoog centraal staat, maar modulo de minimalistische aanpak zitten er toch een paar momenten in de film waar je behoorlijk van kan schrikken als je er niet op voorbereid bent, waarbij het geluid uit alle kanalen ineens doorstoot. Wanneer de hoofdpersonages bijvoorbeeld door een bibliotheek dwalen, klinkt de pan van de linker-naar de rechterkant en terug goed realistisch door.

EXTRA'S
Hoe ze het qua auteursrechten voor elkaar hebben gekregen weet ik niet, maar Dutch Filmworks is erin geslaagd om op deze Blu-ray ook het afleveringsegment Button, Button (21 min.) uit de serie The Twilight Zone met onder meer Mare Winningham toe te voegen. Het kortverhaal is een stuk conciser dan de film zelf, en komt nagenoeg enkel overeen met de eerste act. In de elf minuten durende documentaire The Box: Grounded In Reality vertelt regisseur Kelly wat hem zo heeft aangetrokken in het kortverhaal Button, Button, en wat er uit de vele conversaties is gekomen die hij met de auteur van het kortverhaal heeft gehouden. Richard Matheson, die onder meer ook I Am Legend schreef, becommentarieert zijn carrière en zijn kunst in Richard Matheson In His Own Words (5 min.) waarin hij het merkwaardig weinig heeft over de filmadaptatie - het is algemeen bekend dat zelfs de Twilight Zone­-aflevering volgens hem afbreuk deed aan zijn kortverhaal. Drie korte visual effects-filmpjes tonen onder meer hoe men het verminkte gezicht van Arlington Steward heeft gecreëerd. Tot slot bevat de disk nog drie kortfilmpjes die als Music Video Prequels (9 min.) worden gepresenteerd, maar ze scheppen eerder een soort van historische context waarin je de film moet zien; met videoclips hebben ze niets vandoen. Kortom, deze disk is bijna gelijkwaardig met de Amerikaanse release. Alleen het audiocommentaar is gesneuveld.

CONCLUSIE
De naald op de weird-o-meter bij The Box slaat erg hard uit, en in het midden van de film lijkt het even alsof de regisseur zijn beloftes niet kan waarmaken en de draad verliest. De film volledig uitkijken en dan pas een oordeel vellen is dan ook de boodschap.