The Complete Story, zo luidt de ondertitel van deze zesdelige dvd-uitgave (5 dvd’s en één bonus-cd). Wie met het fenomeen The Beatles vertrouwd is, die beseft dat het om een overdrijving gaat, want tot essentiële onderdelen zoals de muziekopnamen van The Beatles én het niet-publieke materiaal sinds de oprichting van Apple, hebben film- en/of documentairemakers geen toegang. Die zijn afhankelijk van materiaal van televisiezenders en nieuwsagentschappen en daarmee kan niemand een compleet overzicht van de carrière van de groep samenstellen. De officiële Anthology-cyclus (1995) blijft tot nader order de beste introductie tot de biografie van The Beatles, wat niet betekent dat er geen interessante documentaires te maken zijn met wat wel op de markt beschikbaar is en in het verleden zijn er op die manier ook zeer interessante producties gemaakt. Bovendien kan je van Apple moeilijk een kritische ingesteldheid verwachten t.o.v. de eigen werkgevers en op dat vlak is er dus duidelijk een rol weggelegd voor onafhankelijke producenten.

 

Wat u kort samengevat op de vijf dvd-disks kan bekijken is (disk 1) een sfeerbeeld over de Beatles-mania ten tijde van de eerste en de tweede tournee naar Amerika (hoewel er ook materiaal over Nederland, Frankrijk, Australië en de Filippijnen tussen gemonteerd is), (disk 2) een light biografie van George Harrison, (disk 3) het relaas over de moord op John Lennon en diens vredesactiviteiten in de States en op disk 4+5 hetzelfde als op disk 2+3!  

Op disk 1 krijgt u een beeld van de eerste tournee van The Beatles naar Amerika, maar ook het zeldzame materiaal over hun aankomst en ontvangst in Nederland, in Frankrijk en een vrij uitgebreide bijdrage over hun tournee door Australië. Vooral de gillende vrouwelijke fans trekken de aandacht, een fenomeen dat zich overal voordoet waar de vier jonge Britten verschijnen. Volgens de hoes van de dvd “…beschrijven de boys in hun eigen woorden hoe de band is gevormd, welke meisjes hun voorkeur genieten, wat het effect is van hun beroemdheid en vertellen ze over het waarom van hun haardracht en hun passie voor mode”. In de praktijk komt daar heel weinig van terecht en zien we futloze, slecht georganiseerde en wanordelijke persconferenties die de vier Beatles gebruiken om grappig te zijn en mekaar de loef afsteken met de meest flauwe antwoorden. Vooral dat laatste is een constante in die periode, mede en wellicht precies wegens het feit dat de vragen die hen gesteld worden nóg flauwer en inhoudlozer zijn. Maar zo ging dat in die tijd met een pers – vooral de Amerikaanse – die zich nauwelijks een beeld kon vormen van het fenomeen dat zich voor haar ogen ontvouwde en vooral een pers die zich nauwelijks kon voorstellen wat voor een onwaarschijnlijk talent de vier jonge ragebollen voor de popmuziek in petto hadden. Het beeldmateriaal heeft u vaak eerder gezien, maar er zijn ook opnamen bij die zeldzamer zijn en beslist nieuw. De muziek onder de beelden – er is geen commentaar – is van The Beatles zelf (de spaarzame live-optredens), de rest zijn covers van de obscure groep The Overtures, want Apple kijkt er streng op toe dat niemand Beatles-muziek gebruikt voor cd- of dvd-producties die niet door The Beatles of hun mandaathouders goedgekeurd zijn.

 

De aandacht gaat opnieuw naar The Beatles in Amerika, een terrein dat ze ondertussen kennen, maar waar hun populariteit alleen maar toegenomen is. Deze tweede uitgebreide tournee zou ook de allerlaatste uit hun carrière zijn, want terwijl opnieuw de meest stompzinnige vragen op het viertal worden afgevuurd alsof het om een doorsnee boysband zou gaan, staat in Londen de release van A hard Day’s Night op stapel en zitten hun eerste echte hoogtepunten Rubber Soul en Revolver in de pipeline, albums waarmee ze zouden bewijzen dat ze veel meer in hun mars hadden dan het materiaal uit hun eerste albums dat ze noodgedwongen live bleven uitvoeren (omdat het nieuwe materiaal technisch niet live uit te voeren was).

In deze tweede documentaire staat de figuur van George Harrison centraal, de Beatle die moest vechten voor z’n plaatsje in de groep, want het duo Lennon-McCartney was ondertussen uitgegroeid tot de leverancier van alle grote hits. Er is aandacht voor de retraite op het domein van de Maharashi in India en de invloed van George Harrison op het groepsgeluid door de introductie van oosterse klanken en met name de toevoeging van de sitar aan hun instrumentarium, eerst heel voorzichtig in het door Lennon geschreven Norwegian Wood, later in volwassen composities die een essentieel onderdeel zouden worden van hun albums.

Nog tijdens het verblijf in India overlijdt Brian Epstein, de enigmatische manager en stuwende kracht achter de wereldwijde doorbraak van The Beatles en in een korte bijdrage ziet u de eerste reacties van George en John op het onverwachte nieuws. Voorts is er aandacht voor het huwelijk van George met Patty Boyd kort na het beëindigen van de opnamen van A Hard Day’s Night, een interview met George en Ravi Shankar, de inbraak en moordaanslag op zijn leven en reacties van George Martin en Paul McCa         rtney op zijn dood als gevolg van een slepende kanker.

Over de aangekondigde informatie omtrent de problemen van The Beatles in Amerika naar aanleiding van John Lennons uitspraak over Jezus Christus geen woord en dat in tegenstelling tot wat de bijsluiter daarover vermeldt.

 

Op de ochtend van 9 december 1980, minder dan een etmaal na de moord op John Lennon door Mark Chapman aan de Dokota-building in hartje New York, brengt een plaatselijke reporter een rechtstreeks verslag over de verslagenheid van de honderden fans en de eerste reacties in de rest van de wereld. Wat volgt is een uitgebreide reportage over de affaire, aangevuld met interviews op straat en met vrienden van de Lennons. Nadien het interview dat met Chapman vele jaren later is gemaakt in de gevangenis en waarin hij uitgebreid over de moord op zijn idool vertelt. Veel aandacht is er op deze disk ook voor de vredesactiviteiten van John Lennon (& Yoko Ono) in Amerika, zijn problemen met de autoriteiten en het gevaar om uit te worden gewezen (met nogal wat zeldzaam beeldmateriaal en interviews in bed).

Vreemd genoeg is het materiaal op het einde van de documentaire (ongeveer 10 à 15 minuten) precies hetzelfde als op disk 2, nl. een interview met Lennon, een interview met Brian Epstein, beelden van de aankomst van de groep op Heathrow met gillende fans alom, de nieuwsagentschapbeelden van The Beatles in India (zelfde materiaal én commentaar) en de uitreiking van de MBE aan The Beatles op Buckingham Palace (dit fragment stond ook al op disk 1, maar drie keer is uiteraard scheepsrecht).

De in de Nederlandstalige bijsluiter vermelde moordaanslag op George Harrison en diens uiteindelijke overlijden, het staat niet op disk 3, beste mensen van Source 1 Media, maar op disk 2!

 

Op de begingeneriek en een paar fragmenten na (2 korte optredens van The Beatles in de Ed Sullivan Show) is deze documentaire precies dezelfde als die op disk 3!

 

Op de begingeneriek en een paar fragmenten na (2 korte optredens van The Beatles in de Ed Sullivan Show) is deze documentaire precies dezelfde als die op disk 2!

 

Het probleem met The Beatles – The Complete Story zit ‘m in de afbakening van het materiaal in de tijd: behoren de activiteiten (na 1970) en de dood van resp. John Lennon (1980) en George Harrison (2001) tot The Beatles-story en zo ja, waarom ontbreekt dan het verhaal over Paul McCartney en Ringo Starr, want die hebben in de voorbije 40 jaar (!) uiteraard ook niet stilgezeten? Andere vraag: kan een biografie compleet zijn zonder de muziek en de activiteiten uit de creatiefste periode van een rockband te behandelen?

 

Na het bekijken van de vijf documentaires ontstaat het gevoel dat ze zonder veel aandacht voor chronologie gemonteerd zijn: zo wordt op disk drie het verhaal over de moord op John Lennon behandelt, gevolgd door wat voorafging tijdens zijn vele jaren in New York (een logische keuze, lijkt ons), om dan over te gaan naar materiaal uit de periode ’64-’65 dat totaal niets toevoegt aan dít verhaal en dat op disk 2 bijna in dezelfde vorm gebruikt wordt om de aandacht op George Harrison te vestigen!  

 

Grootste probleem met deze uitgave is het feit dat de Nederlandse uitgever schijnbaar niet gecontroleerd heeft welk materiaal hem is aangeboden en bijgevolg over het hoofd heeft gezien dat er hier sprake is van twee bijna identieke documentaires over Harrison en twee over Lennon. Met andere woorden: dit is geen 5-diskuitgave met een bonus-cd, maar slechts een 3-diskuitgave met een bonus-cd.

 

Het beeldmateriaal is uiteraard oud en onnoemelijk vaak gebruikt, hergebruikt en gekopieerd. Voor deze compilatie is geen digitaal restauratie overwogen en dus moet u de strepen, de vlekken en de onderbrekingen op de zwart-witfilm plus de asynchrone geluidsfragmenten er gewoon bijnemen. Nieuwer materiaal is meestal in kleur en acceptabel tot zeer goed van kwaliteit.

De geluidsband heeft dezelfde beperkingen. Alleen de coveropnamen van The Overtures zijn acceptabel qua kwaliteit.

 

Als bonus (disk 6) is er een cd met acht nummers van Tony Sheridan en zijn begeleidingsband The Beatles:

1.    Cry for a Shadow (Sheridan/Lennon)

2.    Take Out Some Insurance (Singleton/Hall)

3.    Let’s Dance (Lee)

4.    Ruby Baby (Leiber/Stoller)

5.    Sweet Georgia Brown (Bernie/Pinkard/Casey)

6.    What’d I Say (Charles)

7.    Why (Can’t You Love me Again) (Sheridan/Grompton)

8.    Ya, Ya (Robinson/Dorsey/Lewis)

 

The Beatles – The Complete Story dekt jammer genoeg niet de lading. Waarom de uitgever nagelaten heeft om een correcte titel op deze compilatie te plakken en de inhoud te controleren, het is een raadsel: in se wordt er op deze 5 dvd’s aandacht besteed aan de beginjaren (eigenlijk alleen de jaren ’64 & ’65) en aan John Lennon en George Harrison, die allebei uitgebreid in beeld komen. Paul McCartney – die ondertussen zo ongeveer op z’n eentje evenveel of meer materiaal heeft uitgebracht dan The Beatles en de drie overige bandleden samen, komt alleen aan bod op disk 1 en af en toe met een commentaartje in de rest van het materiaal (als reactie op de dood van zijn collega’s). Over de periode Revolver tot en met Let it Be geen woord. Wat ons tot de conclusie leidt dat dit materiaal vooral geschikt is voor zgn. completisten die alles in huis willen halen wat ooit op digitale drager is gestanst over The Beatles & de individuele groepsleden. Maar ook dan is er het probleem van de dubbele documentaires waaraan niemand behoefte heeft.

 

Wie alles wil weten over The Beatles, vanaf hun doorbraak in het begin van de jaren zestig tot en met de split van de groep in 1970, die leest beter De Definitieve Biografie van Philip Norman, een naslagwerk dat de periode 1940-1970 behandelt (uitgegeven door Just Entertainment), of die schaft zich de officiële The Beatles - Anthology aan (674 minuten verspreid over 5 dvd’s), becommentarieerd door de vier bandleden en hun directe medewerkers, uitgegeven op Apple, maar jammer genoeg zonder Nederlandse ondertitels.