SERIE
Van de makers van The Killing. Alleen al die zes woorden deden me erg uitkijken naar Borgen, een Deense tv-reeks die zich positioneert als een politieke thriller van het hoogste niveau. Helaas betekent dat niet dat de reeks ook van de hoogste kwaliteit is. Met het basisconcept is niets mis, maar de executie laat, zeker in vergelijking met The Killing, geregeld te wensen over. Begrijp me niet verkeerd: Borgen staat zonder meer als een huis en hoeft qua professionaliteit niet onder te doen voor de beste Amerikaanse en Europese series. De acteurs zijn zelfs van een absoluut topniveau. Dat maakt het des te jammerder dat de verhaallijnen niet bepaald uitblinken wat betreft originaliteit. Een toppoliticus die een hartaanval krijgt na seks met zijn minnares? Een vrouwelijke premier die haar job nauwelijks met haar gezinsleven kan combineren? Privélevens die door de roddelpers breed op de voorpagina worden uitgesmeerd? We hebben het allemaal al eerder gezien.

Erger is dat de scenaristen er een handje van weg hebben om de gebeurtenissen al te gemakkelijk door 'toevallige' plotwendingen te laten voortstuwen. Net op het moment dat iemand in nauwe schoentjes dreigt te komen, is er een deus ex machina die een clevere aanpak voor het gerezen probleem op een schoteltje aanreikt of neemt een personage impromptu een beslissing die je doorgaans niet op 1-2-3 neemt. Borgen drijft voornamelijk op plot en niet op karakters. Iedere aflevering bevat een mooi afgerond verhaaltje - een crisis over terreurvluchten, een onthullend boek van een ex-journalist - waardoor ook een toevallige tv-kijker gemakkelijk kan inpikken. Dat is in ieder gaval een moedige keuze in een tijd waarin elke reeks zonodig zijn eigen 'mythologie' wil creëren, maar het gaat ten koste van diepgang in de plot, met name in de eerste twee episodes waarin het vormen van een regering wel erg oppervlakkig behandeld worden.

Ook de personages komen er door die aanpak dikwijl bekaaid vanaf. Neem nu hoofdrolspeelster, politica Birgitte Nyborg, die na de val van de regering profiteert van een onverwachte verkiezingsoverwinning en zo de eerste vrouwelijke premier van Denemarken wordt. De rode draad in Borgen is hoe een idealiste worstelt met de pragmatiek van de politiek. Althans, dat zou het uitgangspunt moeten zijn. Want zoals neergepend door de scenaristen, was Nyborg altijd al een politiek beest dat pas nu de kans krijgt om haar opportunisme optimaal uit te spelen. Gelukkig vertolkt actrice Sidse Babett Knudsen de premier vol overgave, zodat de al bij al flauwe karakterschets voldoende verdoezeld wordt. Net zoals nagenoeg elke andere reeks over politiek - de serie heeft bijv. heel wat parallellen met The West Wing - kampt Borgen met het idealismesyndroom: Nyborg neemt enkel goede beslissingen en nooit slechte. Ze is een Obama zonder de desillusie, terwijl net dat interessante en boeiende(re) tv had opgeleverd!

De personages die in de rand opereren zijn op dat vlak interessanter. Birgitte Hjort Sorensen vertolkt de ambitieuze journaliste Katrine Fonsmark. Ze is oogverblindend mooi (als je houdt van Scandinavische blondjes) en overwint naarmate de reeks vordert dit uiterlijke vooroordeel door zich als een begaafd onderzoeksjournalist te ontpoppen. Dat er aan de muur van haar appartement een poster hangt van All The President's Men is dan ook geen toeval. Alleen is het jammer dat een belangrijke subplot over abortus zo snel afgehaspeld wordt en dat dit ogenschijnlijk zelfs geen sporen nalaat op de ziel van het personage. Spindoctor Kasper Juul (een enigmatische performance van Johan Philip Asbaek) vertegenwoordigt dan weer de politieke opportunist pur sang, maar wordt tegen de laatste afleveringen van het eerste seizoen opgezadeld met een tenenkrommende backstory die zo uit het Grote Clichéboek kon komen. Uit The Killing kennen we nog Mikael Birkkjaer, die hier een nieuwsproducer gestalte geeft, maar die nauwelijks impact creëert. De rest van de cast bestaat uit karakterkoppen en sprechhunden die wat een ensembleproduct had kunnen zijn reduceren tot een spelletje schaak waarbij de plot alle bewegingen bepaalt.

Heel wat ruimte voor verbetering in Borgen dus, maar dat neemt niet weg dat de reeks verslavend werkt. Ze oogt zeer filmisch - ze is zelfs in het 2.35:1-formaat gedraaid - en snijdt met onder meer het internationale terrorisme en politieke malversaties thema's aan die, zelfs als ze halfslachtig aan bod komen, bijzonder interessant zijn. Na de eerste 2 à 3 afleveringen, die niet zozeer op een drafje maar in volle galop worden afgewerkt, vindt de serie bovendien een beter tempo. Misschien legde de hyperbolische quote op de dvd-cover iets teveel druk op de schouders van Borgen en was daarom mijn initiële reactie er een van teleurstelling. Maar na tien afleveringen kan ik niet anders dan concluderen dat, de tekortkomingen ten spijt, ik me goed geamuseerd heb met het eerste seizoen van Borgen.

AFLEVERINGEN
1. Deugd in het midden
Enkele dagen voor de verkiezingen barst een kredietkaartschandaal los dat de eerste minister zijn kop dreigt te kosten. De middenpartij van de idealistische Birgitte Nyborg profiteert hier electoraal het meeste van. Katrine Fonsmark moet inmiddels de dood van haar minnaar verwerken.

2. Tel tot 90
De verkiezingsuitslag dicht de partij van Birgitte Nyborg een sleutelrol toe. Maar hoe kan ze daarvan profiteren om het meeste uit de onderhandelingen te halen zonder haar integriteit op het spel te zetten?

3. De Kunst van het Mogelijke
Birgitte Nyborg is enkele maanden eerste minister van Denemarken als de eerste politieke crisis zich aandient. Katrine Fønsmark twijfelt of ze abortus zou plegen.

4. Honderd dagen
Een ongeautoriseerd gevangenentransport in Groenland zet het land in rep en roer. Birgitte Nyborg moet niet alleen het vertrouwen in haar regering bevestigen, maar ook spitsroeden lopen bij de premier van Groenland.

5. Mannen die van vrouwen houden
Een nieuwe wet op de aanwezigheid van vrouwen in raden van bestuur is een van de stokpaardjes van de nieuwe regering. Maar het verleden van de minister die het plan voorstelt gooit roet in het eten. En ook de zakenwereld kant zich tegen het plan.

6. Staatsbezoek
Denemarken krijgt tegelijkertijd een belangrijke, maar gecontesteerde Oostblok-leider en diens belangrijkste opposant op bezoek. Wanneer tegen die laatste een aanhoudingsbevel wordt uitgevaardigd, moet Birgitte Nyborg een keuze maken tussen een economisch miljardencontract en haar persoonlijke integriteit.

7. Horen, zien en zwijgen
De ontdekking van afluisterapparatuur bij een andere partij doet het debat over ongeoorloofde politieke surveillance oplaaien. Birgitte Nyborg dreigt er een van haar beste vriendinnen aan te verliezen.

8. Komkommertijd
De eerste minister grijpt het zomerreces aan om de banden met haar gezin weer aan te halen, maar de publicatie van een onthullend boek van een voormalige politieke tegenstander verhindert dat. Vooral Kasper Juul vreest de inhoud, hoewel ook persoonlijke beslommeringen hem kwellen.

9. Verdeel en heers
Militaire uitgaven worden onder de loep gelegd na aantijgingen van corruptie. Dat heeft verstrekkende gevolgen voor Birgitte Nyborg, maar vooral voor haar echtgenoot, die net een nieuwe job heeft aangenomen.

10. De eerste dinsdag van oktober
We zijn een jaar na de verkiezingen. De eerste minister kampt met lage tevredenheidscijfers over haar beleid, het vertrouwen onder de ministers is zoek en haar huwelijk staat op springen. De vraag is of Birgitte Nyborg het nog wel ziet zitten om premier te blijven.

BEELD EN GELUID
Borgen oogt gewoonweg schitterend op dvd. De makers kiezen voor een kille, zakelijke stijl die zich uit in een blauwige kleur en scherp afgelijnde randen. De transfer slaagt er moeiteloos in om die sfeer weer te geven. De scherpte is misschien wel de grootste troef van de beeldkwaliteit, hoewel ook het contrast aanspraak maakt op die eretitel. De soundtrack steunt grotendeels op dialogen, maar er wordt in de audiomix voldoende gespeeld met subtiele geluidseffecten om een dynamisch soundscape te creëren. Ook het iets minder subtiele gebruik van muziek zet de boxen stevig aan het werk.

EXTRA'S
Enkel een aantal Trailers vinden we terug in de bonussectie. Jammer, want bijv. een vergelijking over hoe trouw de serie blijft aan de realiteit van de Deense politiek was leuk geweest voor mensen die dat niet van nabij volgen.

CONCLUSIE
Borgen begint met een valse noot, maar eenmaal de kinderziektes van de eerste episodes achter de rug zijn, bloeit de reeks open tot een meeslepende vertelling over de valkuilen van het politieke en het journalistieke leven. Origineel kan je de reeks bezwaarljk noemen, maar er valt moeilijk te weerstaan aan de pulpplots van sommige verhaallijnen. Beeld en geluid halen een zeer hoog niveau op deze dvd, maar van een echte bonussectie is er geen sprake.