FILM
We zitten midden in de Koude Oorlog, vlak voor de periode waarin Mikhael Gorbatsjov aan de macht kwam. Onderzeeërkapiten Makro Ramius (Sean Connery) wijkt plots van zijn koers af en vaart met een prototype van een nieuwe onderzeeër, de Typhoon, via IJsland naar de kust van Amerika. Het prototype beschikt over een
stealth mode waarmee die zich nagenoeg geluidloos kan voortbewegen, en daarnaast ook over een tweehonderdtal kernkoppen. De CIA haalt er hun specialist Jack Ryan (Alec Baldwin) bij, die het leven en werk van Ramius heeft gedocumenteerd. Ryan meent dat Ramius van plan is naar het Westen over te lopen omdat hij de dood van zijn echtgenote nog altijd niet heeft kunnen verkroppen. Dat de Amerikanen daarbij beschikking zouden krijgen over de technologie waarmee de Typhoon is uitgerust, is mooi meegenomen, maar de beslissing om een Russische onderzeeër toe te laten tot de Amerikaanse territoriale wateren is niet geheel zonder risico. De Russen zelf laten bovendien uitschijnen dat de officier van dienst gek is geworden en van plan is om New York plat te bombarderen, in de hoop dat de Amerikanen het prototype zonder nadenken in de diepste oceaan in flarden vaneen zullen schieten. De vraag is wie er gelijk heeft en wie er het langst durft te bluffen.
Serge schreef in zijn bespreking van de
dvd al dat succesauteur Tom Clancy erom bekend staat dat hij zijn spionageromans zeer grondig voorbereidt en zijn verhalen volstouwt met een karrevracht aan technische en militaire details die het er voor de filmmakers niet makkelijker op maken om zijn verhalen te verfilmen. Hetzelfde kan gezegd worden over de kijkers, die in sommige scènes precies getuige schijnen te zijn van de begrotingscontrole 2012, met allerlei technische details die niet terzake doen, alhoewel de zaken die er dan wél zouden toe doen, zoals de hydrodynamiek van de onderzeeër en bijvoorbeeld de snelheid waarmee die in volle zee kan draaien, compleet in het rijk der fabelen thuishoren. Pas op het einde weet
The Hunt For Red October een beetje op gang te komen, nadat er blijkt dat er een mol onder de bemanning van de onderzeeër zit en die een kat-en-muisspelletje begint te spelen met de bemanning. Dat echter Raimus om te doen alsof hij niet overloopt net doet alsof hij wél overloopt om diegenen die denken dat hij overloopt te doen twijfelen of hij al dan niet zou overlopen, terwijl hij doet alsof hij wél overloopt (of zoiets), verliest de film aan spankracht. Was het niet voor de uitstekende mise-en-scène waarmee actieregisseur John McTiernan een boek dat essentieel even spannend is als de gouden gids toch nog enige
drive kan meegeven, en ware het niet voor de uitstekende vertolking van rasacteur Sean Connery, zou deze uiterst dure productie waarschijnlijk geëindigd zijn op de stapel dure mislukkingen naast
Battlefield Earth. McTiernan heeft uit het eerder matige boek van Tom Clancy alles weten uit te persen wat er in te vinden was. Als paranoïde onderzeeërfilm waarin de klemtoon legt op de claustrofobische nabijdoodervaring van de bemanning is
Das Boot zeker een stuk beter.
De film wil intelligenter overkomen dan die in feite is; de dialogen die de officieren van de Red October met hun bemanning voeren om het schip varende te houden, zijn tenenkrommend vergeven van de clichés, en maken de sowieso niet geloofwaardige film er niet geloofwaardiger op. Of wat te zeggen van het personage dat vertolkt wordt door Sam Neill, die stellig ervan overtuigd is en met uitgestreken gezicht verkondigt dat hij in Amerika met open armen zal ontvangen worden en om konijnen te gaan kweken minstens 2 vrouwen zal nodig hebben? Afgezien van het feit dat de bemanning zich eens één keer mag uitleven door het Russische volkslied te zingen, is de bemanning blijkbaar even politiek geïnspireerd als de gemiddelde Spanjaard tijdens de siësta. De kans dat een dergelijke bloedloze stereotypering van de Russen eerder voor een diplomatieke rel zal zorgen dan het daadwerkelijk schenden van de territoriale wateren, is niet nul. De Jack Ryan-franchise is echter beter gaan renderen eens Alec Baldwin van de rol werd gehaald, en achtereenvolgens Harrison Ford in
Patriot Games en
Clear And Present Danger en daarna Ben Affleck in
The Sum Of All Fears veel interessanter materiaal voorgeschoteld kregen om mee te werken. Wat deze film zeker ook mist is een antagonist; zowel Alec Baldwin als Sean Connery "vechten" in deze film tegen een gezichtsloze bureaucratie, terwijl het voor de hand liggende gegeven om Stellan Skarsgard naar voren te schuiven als
bad guy slechts wordt gebruikt als de film al half voorbij is.
BEELD EN GELUID
Zelfs een goede high definition-transfer kan de ouderdom van deze thrillerklassieker van John McTiernan niet verhullen, maar de donkere film die zich grotendeels afspeelt in de beslotenheid van een onderzeeër ziet er zeker niet slecht uit. De film bevat een fijne laag grain die niet te hard stoort, eerder gedempte kleuren alhoewel ze er iets levendiger uitzien dan op de dvd, en fijne details, zoals de hopen kerstversiering die de Russische officieren op hun jasje gespeld hebben. Enkele scènes zien er daarentegen wat aan de softe kant uit, zoals de ontvangst van Jack Ryan op het bureau van admiraal Greer. De evidente colour bleeding in de slotscène waarin Ryan in de onderzeeër achter de mol aangaat, is wat getemperd. U krijgt op deze disk een Dolby TrueHD 5.1-soundtrack die op zijn dvd-tegenhanger het voordeel heeft dat de muziek van Basil Poledouris niet langer geplaagd wordt door PAL-speedup. De onderwaterscènes klinken ambiënt maar niet echt overdreven luid, en ondersteunen de atmosfeer vrij goed. Er is nogal wat aandacht besteed aan het sounddesign van de onderzeeër, waar je de mannen op hoort af- en aanmarcheren, en hier en daar een buis hoort kraken. Ook de slechte weersomstandigheden waarin Ryan moet afdalen naar het vliegdekschip van de Amerikanen klinkt overtuigend. Een beetje een minpunt zijn de dialogen, die af en toe wat geprononceerder hadden mogen zijn.
EXTRA'S
Hetzelfde bonusmateriaal dan hetgeen we op de
dvd aantroffen en daar nog aangeprezen werd als Limited Edition moet hier de boel opvrolijken. Vooreerst hebben we een
audiocommentaar door regisseur John McTiernan die heel wat technische informatie bespreekt, maar daarnaast eveneens praat over de acteurs en de samenwerking met Tom Clancy. De
making of-documentaire "Beneath The Surface" (29:00) is weer typisch zo'n filmpje waarbij iedereen elkaar zit schouderklopjes te geven. Als laatste vinden we nog de
trailer terug.
CONCLUSIE
Van de vier Jack Ryan-films is
The Hunt For Red October met zijn nodeloos ingewikkelde details en onwaarschijnlijke plot waarschijnlijk de minste. De Blu-rayrelease mag er wezen, maar overtroeft de dvd niet echt.