FILM
Omdat een goede filmische smaak niet vroeg genoeg aangewakkerd kan worden, laat ik mijn nichtje van twee jaar geregeld fragmenten zien uit enkele van mij favoriete (animatie)films. Doorgaans verslapt haar aandacht redelijk snel, maar My Neighbour Totoro was een uitzondering. Ze bleef gebiologeerd naar het scherm staren en heeft die dag (en als ik mijn zus mag geloven nog een week lang) te pas en te onpas het woordje Totoro gebruikt. Dat is de kracht die een uitmuntende animatiefilm heeft: zelfs als je de taal niet machtig bent of het verhaal niet helemaal kan volgen, dompelt een prent als My Neighbour Totoro je onder in een wonderlijke wereld waaruit je eigenlijk nooit meer wil ontsnappen.

Satsuki, haar kleine zusje Mei en hun vader verhuizen in de film naar een nieuw huis terwijl hun moeder in het ziekenhuis herstelt van een niet nader genoemde aandoening. De buurjongen waarschuwt hen dat het huis behekst is, maar op enkele roetmannetjes na - die verdwijnen zodra het huis is schoongeveegd - ondervindt de familie weinig problemen. Integendeel: het gezin past zich snel aan het idyllische plattelandsleven aan. Maar als Mei tijdens het spelen een mysterieus klein wezentje met konijnenoren ziet, volgt ze het beestje en komt ze terecht in het hol van Totoro, een groot aaibaar beest. Satsuki gelooft Meis verhaal eerst niet, maar niet veel later ziet ook zij Totoro in levenden lijve. De drie worden de beste vrienden en als het erop lijkt dat de ziekte van hun moeder verergert, is Totoro er als de kippen bij om de zusjes te helpen.

Dat klinkt misschien als een zeemzoete, tranerige plot, maar de waarheid is dat My Neighbour Totoro amper een plot bevat. Miyazaki en zijn animatorenteam leggen de nadruk op de karakters en hun interactie met elkaar. Grote delen van de prent bestaan dan ook uit kinderen die met elkaar spelen of hun omgeving ontdekken. Verwondering is daarbij het sleutelwoord en in die optiek is de wijze waarop Miyazaki Totoro opvoert een meesterzet: het wezen duikt slechts op in enkele sequenties en is pas voor het eerst te zien als de film al een half uur bezig is. Daardoor is het iedere keer weer een aangenaam weerzien met de knuffelbare gigant, waardoor de magie overeind blijft. Ook op emotioneel vlak laat Totoro een indruk achter: hij is altijd aanwezig als de zusjes een crisis doormaken en fungeert zo als een moederfiguur voor het tweetal, iemand die er altijd is in tijden van nood.

Naar goede gewoonte knipoogt Miyazaki ook stevig naar Alice in Wonderland. De wijze waarop Mei bij Totoro terechtkomt, is zelfs nagenoeg letterlijk uit Lewis Carrols legendarische boek overgenomen, want het jongste zusje volgt ook een wit wezentje door een takkentunnel die net zo goed een konijnenpijp had kunnen zijn. En een van de meest verbeeldingrijke creaties in de film - een grote kat die als bus fungeert - is met zijn brede glimlach overduidelijk geïnspireerd door de Cheshire Cat. Een ander steeds terugkerend thema in Miyazaki's films is de liefde voor de Japanse familietradities. De filmmaker legt er in My Neighbour Totoro niet direct de nadruk op, maar Nippon is altijd subtiel aanwezig als een kalmerende invloed in de film. Voor iemand die niet vertrouwd is met de Japanse tradities maakt dat de prent des te fascinerender.

Uiteraard is de animatie zelf ook van topklasse. Studio Ghibli bewijst nu al drie decennia dat traditionele celanimatie nog steeds een plaats heeft in een filmlandschap waar CGI-prenten stilaan de norm worden. Het is steeds weer een mirakel om te zien hoe vloeiend de frames beweging suggereren. Miyazaki en zijn team besteden bovendien aandacht aan de kleinste details om de geanimeerde wereld zo levensecht als mogelijk tot leven te brengen, van een realistisch schokkende auto tot de subtiele bewegingen van de haren in Totoro's vacht.

Het is kortom onmogelijk om niet lyrisch te worden over My Neighbour Totoro. Hier is een film die nog de tijd neemt om de karakters te ontwikkelen en die ten volle beseft dat de kleine zusjes de protagonisten zijn van de film, niet de wonderlijke wezens die hun (en onze) aandacht trekken. Een film die niet bang is om door de ogen van een kind naar de wereld te kijken. Een prent die onder de ogenschijnlijk naïeve plot belangrijke thema's als verlatingsangst en verantwoordelijkheid aansnijdt zonder dat het ooit belerend overkomt. My Neighbour Totoro verenigt dus alles wat Studio Ghibli zo speciaal maakt. Verwondert het dan dat Totoro zou uitgroeien tot de mascotte van de Japanse animatiestudio?

BEELD EN GELUID
De beeldkwaliteit op deze dvd is degelijk zonder opvalllende fouten of tekortkomingen, maar je kan de transfer ook niet sprankelend noemen. Daarvoor ogen de kleuren iets te flets en ook het feit dat de prent op een enkelvoudig gelaagde dvd geperst is komt het beeld niet ten goede. Voor de soundtrack heb je de keuze tussen een Japans en een Engels stereospoor. Beide klinken prima, hoewel het allemaal net iets dynamischer had mogen zijn.

EXTRA'S
Met voorsprong de meest intrigerende extra is een featurette die je toelaat om de hele film te bekijken in de vorm van Storyboards. Zo krijg je een fascinerend inzicht in de artistieke aanpak van Studio Ghibli. Daarnaast bevat de schijf een Trailers voor zowel My Neighbour Totoro als een selectie van andere Ghibli-films. Wie zin heeft kan ook de leuke Begin- en Eindgeneriek bekijken zonder titels.

CONCLUSIE
My Neighbour Totoro is een verrukkelijke Japanse animatiefilm met verbeelding in overvloed, maar die vooral de wereld en gevoelens van het kind liefdevol een centrale plaats geeft. De prent wordt dan ook terecht gezien als een hoogtepunt uit de carrière van grootmeester Miyazaki. Beeld en geluid zijn degelijk op deze release, terwijl in de bonussectie vooral de storyboardversie van de film intrigeert.