HIGHLANDER - THE IMMORTAL PACK
Bespreking door: Werner - Geplaatst op: 2002-12-31
INLEIDING
Aan deze release van de complete Highlander-anthologie gaat een heel verhaal vooraf. Videofilm Express bracht ooit de eerste Highlander-disc in een technisch compleet inferieure versie uit: niet anamorf, slechts 2.0 geluid en zo kaal als een geplukte kip. Een betere versie met wél 5.1-geluid én bovendien Nederlandse ondertiteling is al sinds jaar en dag verkrijgbaar in de UK, waar de filmrechten worden beheerd door Studio Canal +, en ook de Franse dubbeldisc-versie met twee verschillende cuts van de film bevat Nederlandse ondertiteling en een beter geluidsspoor. De rechten op delen 2, 3 en 4 rustten bij Dutch Filmworks, die van delen 2 en 3 ook redelijk kale versies op de markt heeft gebracht, die je in de bakken met allergoedkoopste DVD's terug kan vinden. Highlander 4: Endgame kreeg dan weer wél de transfer die deze verdiende, nog wel met een dubbeldisc-versie waarop 2 verschillende cuts van de film terug zijn te vinden. Voor deze box hebben VideoFilm Express en Dutch Filmworks de handen in elkaar geslagen, en er een erg prestigieus uitziende boxset rond gedraaid. Maar dekt die vlag de lading? Het goede nieuws is dat Videofilm Express met deze release de originele film eindelijk de behandeling heeft gegeven waar deze prent recht op heeft: een uitstekende DTS-track en een anamorf beeld. Het slechte nieuws is dat delen 2 tot en met 4 gewoon identiek zijn aan de losse releases die je overal treft.
FILMS
Highlander (1986)
De film opent met een spectaculaire gevechtsscène waarin twee mannen in een parkeergarage in Madison Square Garden een zwaardgevecht leveren op leven en dood. De éne slaagt er in de andere te onthoofden, en vervolgens te vluchten. De voortvluchtige heet Connor MacLeod (Christopher Lambert), en is al in leven sinds de 16e eeuw. Hij is één van de zogenaamde Onsterfelijken, die de Aarde al sinds mensenheugenis bevolken, en die alleen kunnen sterven wanneer ze het hoofd worden afgeslagen door een andere Onsterfelijke. In 1536 werd Connor uit zijn Schots geboortedorp verdreven, beschuldigd van hekserij, omdat de wonden die hij tijdens een slag had opgelopen, voor elke andere man dodelijk waren geweest. Connor zou een vogel voor de kat geweest zijn, als daar plots niet Juan Sanchez Villa‑Lobos Ramirez (Sean Connery) voor zijn neus had gestaan. Deze Egyptische edelman, ook een onsterfelijke, leert MacLeod het geheim van zijn onsterfelijkheid; de bedoeling is dat, wanneer er slechts weinigen van hen overblijven, de laatste onsterfelijken zullen bijeenkomen op de plaats van de Samenkomst, en daar vechten totdat er uiteindelijk één overblijft. Die éne Onsterfelijke zal dan beloond worden met een mysterieuze Prijs. Een belangrijke kanshebber is Kurgan (Clancy Brown), een onmenselijk sadistische krijger uit de Russische steppen, die uiteindelijk Ramirez te grazen neemt. Connor heeft al die jaren de smart van de onsterfelijkheid leren kennen: al van wie hij hield, zoals zijn vrouw Heather (Beatie Edney) zijn uiteindelijk dood, en hij is gedoemd om in eenzaamheid achter te blijven. Door een hele serie slimme erfenisrechten-truukjes heeft hij zich in de loop der tijd een hele resem valse identiteiten aangemeten, de laatste die van antiquair Russell Nash. Brenda Wyatt (Roxanne Hart), een forensisch wetenschapster die in opdracht van de politie de splinters van het zwaard uit Madison Square Garden heeft moeten onderzoeken, meent dat de scherven van een authentiek middeleeuws zwaard moeten komen. Ze geraakt geïntrigeerd door de verdachte MacLeod, en komt hem en zijn valse identiteit op het spoor. De plaats van de Samenkomst blijkt in het hedendaagse New York te zijn, en Kurgan is ook van de partij. Tijdens een rendez-vous in een kerk - de Onsterfelijken mogen elkaar niet bevechten op gewijde grond - geeft Kurgan een voorsmaakje hoe een hel het op Aarde zou worden als hij de enige overblijvende Onsterfelijke zou zijn. Uiteindelijk zijn alleen nog hij en Connor over, en kan de strijd voor de Prijs losbarsten.
is een meesterlijke avonturenfilm, die achteraf bekeken tot één van de grootste spektakels uit de jaren '80 zou uitgroeien. De film heeft enkele remmingen, zoals het uiterst beperkte acteertalent van Christopher Lambert, maar de flamboyante verschijning van Sean Connery, het uitgekiende door elkaar vertellen van twee verhaallijnen in verleden en heden, en de fijne humoristische stukjes, zoals die waarin MacLeod ergens in de 18de eeuw ladderzat gaat duelleren omdat hij de vrouw van een edelman had vergeleken met een nijlpaard, zijn onvergetelijk. Ook de prachtige landschappen van de Schotse hooglanden kunnen gemakkelijk op één lijn geplaatst worden met films als
Braveheart. Wat deze eerste film extra speciaal maakt is de soundtrack van Queen, die met
Who Wants To Live Forever? en
A Kind Of Magic twee van hun grootste hitsongs uit die periode speciaal voor deze film schreven - alsook een handvol nobel onbekende deuntjes zoals
A Dozen Red Flowers For My Darling a.k.a. het NewYork, NewYork-thema wanneer Kurgan tegen richting gaat joyriden in de spits van de grootstad. De kitcherigheid van de muziek én van MacLeods twintigste-eeuwse premissen laten botsen met de rauwe middeleeuwen was overigens ook een zeer goede zet. Kortom,
Highlander zal altijd een speciale plaats in de filmgeschiedenis én in onze collectie invullen.
Highlander II: The Quickening (1991)
Nadat hij als enige onsterfelijke is overgebleven, is Connor MacLeod anno 2025 oud geworden, en op sterven na dood. In 1999 is de ozonlaag rond de Aarde verdwenen, en MacLeods vrouw Brenda is gestorven aan een overdosis ultraviolette stralen. MacLeod heeft toen gezworen dat hij iets aan het probleem zou doen, en samen met wetenschapper Allan Neyman (Allan Rich) hebben ze een gigantisch, allesomvattend schild gebouwd, dat nu beheerd wordt door een organisatie met aan het hoofd David Blake (John C. McGinley). Klein probleempje: het schild heeft tegelijkertijd de Aarde in een ongezonde rode duisternis gehuld, en de wereld ziet er spookachtiger en claustrofobischer uit dan ooit. Een team milieuactivisten onder leiding van Louise Marcus (Virginia Madsen) ondervindt bij een aanval op een controlestation dat de ozonlaag zich zou hebben hersteld, en dat de enige reden dat het schild in stand wordt gehouden, is dat de uitbaters dit nieuwtje liever niet aan de grote klok hangen. Plots ondervindt Connor dat er terug onsterfelijken op de Aarde zijn, en hij wordt door twee overvallers in een steegje belaagt. Connor kan ze echter beiden uitschakelen, en met hun levensenergie wordt hij weer verjongd en zijn boezemvriend Ramirez (Sean Connery) opnieuw tot leven gewekt. Connor verneemt dat Ramirez en hij bannelingen zijn van een verre planeet, verzetsstrijders tegen de dictatuur van Generaal Katana (Michael Ironside). Wanneer die ondervindt dat Connor nog leeft én terug verjongd is, en er bijgevolg gevaar bestaat dat hij ooit nog naar zijn thuisplaneet kan terugkeren om orde op zaken te stellen, reist Katana zelf naar de Aarde, en gaat op zoek naar de Highlander, achter zich een spoor van vernieling trekkend.
Highlander II: The Quickening wordt wel eens smalend de slechtste aller sequels genoemd. Het probleem is dat het scenario van de eerste film zodanig afgesloten wordt, dat een vervolg hierop bedenken bijna onbegonnen werk is. Desondanks heeft men met deze film toch een poging willen doen, en zulks verdient allicht wel een eervolle vermelding voor moed. Het is echter moeilijk om naar Sean Connery te zien en de dollartekens in zijn ogen niet op te merken. Om een lang verhaal kort te maken: het scenario is bijzonder apocrief tegenover de rest van de Highlander-saga, een fenomeen dat bij de volgende sequels alsmaar erger zou worden. De film heeft daarentegen wel iets van een puur Wagneriaans drama. Hoe Connery terug kan verrijzen is absoluut nonsens, in de eerste film wordt gezegd dat de Prijs ondermeer inhoudt dat Connor tóch kinderen zal kunnen krijgen - maar waarom adopteert hij in het derde deel er dan één, en ook de manier waarop Brenda in deze film om het leven komt is in volledige tegenspraak met Highlander III. Het is met deze films zo'n beetje als met de evangelieën, die elkaar ook op allerlei cruciale punten tegenspreken. Dit neemt niet weg dat Highlander II: The Quickening best wel goed entertainment kan zijn, zonder daarbij - het zij duidelijk - nog maar aan de hielen van het eerste deel te kunnen tippen.
De versie die op deze disc staat is de zogenaamde Renegade Version, die nogal wat afwijkt van de bioscooprelease.
Highlander III: The Sorcerer (1994)
Deze film situeert zich een achttal jaar na de originele film. Eertijds, na de dood van zijn vrouw Heather heeft Connor MacLeod over de wereld rondgezworven, en is uiteindelijk in de leer gegaan bij de Japanse tovenaar Nakano (Mako), ook een Onsterfelijke en een begiftigd Magiër. Nakano werd echter in zijn grot eertijds overvallen door drie Onsterfelijken, geleid door de vreselijke Kane (vertolkt door de vreselijke Mario Van Peebles, van casting gesproken), die de tovenaar kan onthoofden en daardoor ook diens toverkracht overerft. Spijtig genoeg voor hem stort de grot in, en zitten hij en zijn twee companen eeuwenlang vast; alleen Connor weet op tijd de grot te verlaten. In 1994 is een archeologisch team, onder leiding van doctor Alex Johnson (Deborah Unger) opgravingen aan het doen in het bewuste gebied, en het duurt uiteraard niet lang vooraleer de geest uit de fles is. Kane breekt uit en doodt één van zijn companen en een bewaker. Connor, die zich heeft teruggetrokken in Marrakech met zijn pleegzoon John (Gabriel Kakon) voelt de hernieuwde aanwezigheid van onsterfelijken en reist onmiddellijk terug naar New York, de plaats van de Samenkomst, om de finale strijd met Kane uit te vechten. In New York wordt hij geconfronteerd met Alex Johnson, die op zoek is naar Russell Nash, Connor MacLeod's alter ego. In de grot waarin de twee mannen zijn ongekomen is namelijk een stuk kilt met de kleuren van de clan MacLeod teruggevonden, en Nash, die zich voorgeeft als de laatste afstammeling van de Clan, zou haar behulpzaam kunnen zijn. Alex lijkt als twee druppels water op Sarah, een meisje dat MacLeod heeft gekend tijdens de Franse revolutie. Kane valt hem plots aan, en doordat hij en MacLeod zich op gewijde grond bevinden, versplinteren hun zwaarden en eindigt de kamp onbeslist. MacLeod reist terug naar zijn Schotland om een nieuwe zwaard te smeden. Alex reist hem achterna en bestookt hem met vragen totdat ze ook de waarheid over Connors afkomst kent. Kane gebruikt echter de magie van Nakano om Connors zoon te ontvoeren, als lokaas om Connor terug naar New York te lokken voor de uiteindelijke confrontatie.
bevat mogelijk nog méér contradicties met de originele film, bevat géén Sean Connery maar wél Mario Van Peebles; een slechtere ruil kan je je haast niet voorstellen. Naast de contradicties met de vorige twee films - zoals het feit dat een onsterfelijke nu plots ook kan sterven als hij bijvoorbeeld onder de guillotine terecht komt - komen er nogal wat onlogische plotwendingen bij, zoals het feit dat Nash niet wordt gearresteerd na de onthoofding van één van Kanes handlangers, ondanks het paar dozijn vingerafdrukken. Anderzijds ademt deze film toch meer de sfeer uit van de originele prent, met niet één maar twee parallelle verhaallijn uit het verleden - ditmaal in de 18de eeuw en het feodale Japan - waar men lustig tussen de verhaallijnen switcht zonder de kijker al te onnodig te verwarren. Voor
Highlander III: The Sorcerer geldt uiteindelijk hetzelfde als voor
Highlander II: The Quickening: best wel goed entertainment, maar haalt het niveau van de eerste film zeker niet; en de contradicties beginnen stilaan storend te worden.
Highlander IV: Endgame (2000)
In deze finale van de populaire Highlander-saga strijden Connor MacLeod (Christopher Lambert) en Duncan MacLeod (Adrian Paul) voor het eerst zij aan zij. Highlander Endgame is een actiefilm, waarin zwaardgevechten, bloederige schietpartijen en acrobatische martial arts-gevechten elkaar afwisselen. Christopher Lambert uit de eerste Highlander films en Adrian Paul, de ster uit de Highlander TV-serie, worden bijgestaan door Bruce Payne, bekend van de actiehit Passenger 57, en Donny Yen, de legendarische kung fu-sensatie uit Hong Kong. Visueel zit de film wel goed in elkaar, maar de mix tussen verhaallijnen en karakters uit de TV-serie en de originele films is niet bijzonder geslaagd en bijwijlen flauw en voorspelbaar. De acteurs lopen er op het eerste zicht ook wat verveeld bij en acteren op automatische piloot. Geef ons maar de originele Highlander-film, die opnieuw wat originaliteit met kop en schouders boven deze Endgame uitsteekt.
BEELD EN GELUID
Vermits deze boxset een samenraapseltje is van allerlei discs van verschillende maatschappijen, is het moeilijk om één lijn te trekken; vandaar dat we kort de belangrijkste techische aspecten van elke disc zullen bespreken.
Highlander I is zonder meer een topkwaliteits-dual layer DVD die de originele single layer van VideoFilm Express snel zou moeten doen vergeten. De DTS-track alleen al maakt veel van dit alles goed: een waar spektakel met heel veel ruimtelijk gebruik, een diepe subwoofer en de muziek van Queen knalt de boxen uit. ook de aanwezige 5.1-track is zonder meer goed te noemen. In tegenstelling tot de oude release is het beeld nu wél anamorf, maar bevat toch nog dezelfde printbeschadigingen, softe plekken, en - opmerkelijk - dezelfde fouten in de ondertiteling.
Highlander II kan tenminste nog uitpakken met een redelijk goede 5.1-geluidstrack, die vooral in de scène waarin MacLeod het in het steegje opneemt tegen twee van Katana's handlangers goed uit de verf komt. Helaas is de beeldkwaliteit van deze film al een stuk minder, met heel onscherpe beelden, artefacts in zowat elke scène, en een zeer onnatuurlijke kleurenteint, wat natuurlijk ook aan de stijl van de film kan liggen. Ruis is er gelukkig niet aanwezig. Met
Highlander III gaan we nog een stapje verder terug op de evolutionaire ladder: ondanks de 2.35:1-verhouding is dit beeld niet anamorf. De compressiefouten zijn gelukkig ten opzichte van deel II al wat geminderd - maar niet weg - maar er ontbreekt veel detail. Ook hier is geen ruis aanwezig, maar de film komt erg donker over, met weinig detail om over te pochen. Eén en ander heeft ontegensprekelijk te maken met het feit dat het hier om een single layer-disc gaat. Tot overmaat van ramp is het geluid van deze disc ook nog eens slechts een 2.0-track, die misschien wel evenwichtig klinkt, maar vanzelfsprekend elk gevoel van richting mist. De muziek, vooral in de eindscène, staat veel te luid ten opzichte van de rest van de geluidsband, en tijdens de liefdesscène klinkt de muziek ronduit vals.
Highlander IV tenslotte krijgt het oorspronkelijke anamorfische 2.35:1 beeldformaat. De kwaliteit is over het algemeen best te doen en soms zelfs zeer goed, maar een aantal scènes hebben duidelijk te kampen met filmgrain, minieme printbeschadigingen en lichte compressiefoutjes. Op de tweede schijf vind je een eerste ruwe montage van de film met eveneens een 2.35:1 anamorfisch beeldformaat waarvan de beeldkwaliteit toch wel lager is. De Dolby Digital 5.1-track stelt niet teleur en weet waar nodig optimaal gebruik te maken van de beschikbare kanalen. Heel af en toe even klinken de muziek en effecten net ietsje te luid en worden de dialogen lichtjes overstemd.
EXTRA'S
Highlander I bevat totaal geen extra's.
Highlander II bevat een zeer korte lijst met filmografische informatie over Christopher Lambert, Sean Connery en regisseur Russel Mulcahy, een compleet overbodige "slideshow" en een 17 minuten durende documentaire die het verschil toelicht tussen de theatricale versie van de film en deze Renegade version. Deze featurette, misschien nog wel de meest interessante extra, is echter niet ondertiteld.
Highlander III bevat enkel een trailer, alweer zo'n irritante fotogallerij en cross-promotionele trailers van
The Contender,
Rules Of Engagement,
The Watcher,
Antitrust,
Vidocq en
Just Visiting, deze keer wel Nederlands ondertiteld.
Highlander IV bestaat uit twee discs. Op de eerste vinden we de director's cut van de film terug, met film- en biografieën van Christopher Lambert en Adrian Paul, en een audiocommentaar door de producenten. Vijf cross-promotional trailers zijn eveneens voorzien. Op de tweede schijf staan naast de eerste ruwe montage van de film eveneens de overige extra's. Deze bestaan uit een vrij interessante en volledige behind the scenes featurette (60 min.). De "making of visual effects" (37 min.) bevat voor de fans onder ons voldoende uitleg over het totstandkomen van de speciale effecten. De beelden worden begeleid door audiocommentaar. Naast de 12 extra minuten die we in de director's cut terugvinden, krijgen we hier nog drie verwijderde scènes te zien die de uiteindelijke montage niet overleefd hebben. Om af te ronden bevat deze tweede schijf nog een fotogalerij, een bioscooptrailer, en film- en biografieën van Christopher Lambert en Adrian Paul (identiek dezelfde als op de eerste schijf).
Deze boxset bevat ook nog een mooi boekje met 5 stijlvolle postkaarten met stills uit de film.
CONCLUSIE
Wie nog geen enkele van de Highlander-films op DVD heeft, en de soms magere versies van delen 2 en 3 er voor lief wil bijnemen, kan hier en daar een koopje doen met deze box. De manier waarop de eerste film in ere is hersteld, is de voornaamste reden vóór aanschaf. Wie enkel het eerste deel op een deftige manier wenst te bekijken, raden we anders één van de buitenlandse versies aan, zoals die in de UK. Delen 2, 3 en 4 zijn honderd percent identiek aan de losse releases, dus als je die al hebt, dan heb je ze na aankoop van deze box dubbel. We zijn erg enthousiast over de remastering van de originele Highlander-film van VideoFilm-Express, maar als speciale 5-disc edition had vooral Dutch Filmworks voor delen 2 en 3 iets soortgelijks mogen doen. Het euvel blijft dat deze box een samenraapsel is van een uiterst gevarieerd amalgaam van releases, gaande van heel goed tot crimineel slecht.
