Mag ik van onze welgeliefde pagina’s gebruik maken om mijn ongenoegen (neen, zeg maar woede) te uiten over de smaak van de hedendaagse popcornvreter? Ik ben er vrijwel zeker van dat ik dat in naam van alle Michael Mann-fans mag doen, want 2015 moet voor hen zowat het zwartste jaar geweest zijn. De reden? Zijn laatste film Blackhat werd doodgewoon uit de cinema’s geweerd. Een petitie van een wanhopige Mann-fan kon niets veranderen aan het feit dat de Belgische bioscopen de film niet in hun programmering wilden opnemen. Ondertussen heeft de cineast bekend gemaakt dat zijn nieuwste creatie een biografie over Enzo Ferrari zal zijn. Zonder er één seconde van te hebben gezien, zijn we nu al zeker dat de ontwerper van sportwagens zich geen beter eerbetoon kan dromen. Want voor wie het nog niet zou weten, Mann is de regisseur die deze wagens een extra dimensie in Miami Vice gaf. Maar goed, we dwalen af. Het is hoog tijd om de wereld (of ten minste een klein stukje daarvan) er nog eens op te wijzen dat Michael Mann één van de allergrootsten is. Speciaal voor degenen die dit genie zijn vergeten, hebben we het graag nog eens over Heat uit 1995.
 

Het belangrijkste aan Heat is zonder twijfel dat Mann twee filmiconen voor het eerst kon samenbrengen sinds The Godfather II. Er is gedurende twintig jaar wel het een en ander gebeurd, toch waren Robert De Niro en Al Pacino in 1995 zonder enige twijfel de beste acteurs. De vraag was natuurlijk wie de slechterik mocht vertolken, want beide heren waren nu eenmaal in hun beste doen als baddie. Mann koos ervoor om Pacino de rol van flik te geven en De Niro die van de gangster. Het is echter geen verhaal van goed en kwaad, politie-inspecteur Vincent Hanna heeft ook zijn duistere kantjes en natuurlijk zie je ook (een beetje) de goede zijde van Neil McCauley. In 1995 was Michael Mann (oh ironie) één van Hollywoods meest invloedrijke regisseurs en hij koos voor zijn eigen televisiefilm (de onvindbare L.A. Takedown uit 1989, die ondergetekende ooit voor een paar centen op een rommelmarkt in een Chinese uitgave op de kop ton tikken). Alles zou groots zijn, zelfs de lengte. 177 minuten lijkt misschien wat te veel van het goede, maar Heat kijk je zonder geeuwen in één ruk uit. Mann weet op ingenieuze wijze een prachtig evenwicht tussen actie en drama te vinden. Een van de laatste scènes waarin de bankovervallers klem worden gereden door de politie, is wellicht één van de meest luidruchtige (en brutale) uit de geschiedenis. Alles is mogelijk, zo is het geen probleem dat één van de (op het eerste gezicht vrij sympathieke) hoofdrolspelers een kind gijzelt om zich zo een weg naar de vrijheid tebanen. De dialogen zijn raak, en zonder dat er ook maar één seconde sprake is van overacting mag Pacino zich volop laten gaan en memorabele zinnen zoals “When I think of asses, a woman's ass, something comes out of me” uitkramen.
 

De kern van deze drie uur durende filmtrip kun je misschien samenvatten als een spannend kat-en-muisspel tussen een agent en een bankrover, maar het is meer dan dat. Mann is een grootmeester in het creëren van beelden die de verlatenheid van een drukke metropool verraden. Zelden zag LA er tegelijkertijd zo aantrekkelijk en lelijk uit. De Niro en Pacino beseften zonder twijfel dat ze aan een meesterwerk bezig waren, elke beweging is dan ook grandioos. Val Kilmer, anders één van de meest overschatte acteurs, is hier briljant, net als zijn liefje Ashley Judd (maar die hebben we altijd goed gevonden!) En dan is er natuurlijk ook nog de soundtrack van Eliot Goldenthal die Heat monumentaal maakt. Het leven is kort, maar je verspilt het niet door in je leven meerdere keren deze parel te bekijken. Heat is zoals cinema hoort te zijn: perfect!

Als je posters uit de jaren 80 mag geloven, dan doet gek zijn geen zeer. Dus geloven we dat maar, en zo zag ik deze week twee keer Heat. Een keer in de bioscoop (een unieke vertoning van de originele print) en de HD-versie op Blu-ray. Zes uur (zonder het extra materiaal) maar dat is het allemaal waard, zeker als je het verschil tussen beide versies wil zien. Natuurlijk gaat er niets boven een pluchen zetel in een bioscoop, toch valt het op voor wat een kwaliteitsverschil Blu-ray heeft gezorgd. Alle scènes ogen piekfijn en als er al eens iets troebel uitziet, dan is dat gewoon omdat dat de wens was van Michael Mann. Het enige wat soms storend werkt is het geluid. De actiescènes zijn zo overweldigend luid dat je naar je volumeknop moet rennen als je wil vermijden dat je buren de politie op je afsturen. Dat is in groot contrast met de dialogen die zo stil zijn opgenomen dat je het geluidsvolume moet opdrijven. Beter dus je afstandsbediening in de buurt houden.

Een klassieker als Heat verdient briljante extra’s en die vind je op deze Blu-ray. Allereerst is er de documentaire The Making Of Heat die net geen uur duurt. Michael Manns kijk op de films (lees misdaad) was geïnspireerd op wat hij tijdens zijn jeugd in de straten van Chicago zag. In de jaren 60 was Neil McCauley de ongrijpbare gangster. Uiteindelijk wist politie-inspecteur Chuck Adamson hem in 1964 toch te klissen. Dat deed de latere vriend van Michael Mann op een bijzondere manier, want “If you want to catch a thief, you have to think like a thief”. Gebaseerd op zijn verhalen schreef Michael Mann een scenario dat zou dienen voor L.A. Takedown: de pilot van een reeks die er uiteindelijk nooit zou komen. Producer Art Linson vond dat Mann knettergek was indien hij het scenario niet wilde gebruiken voor een volwaardige bioscoopfilm. Hij stelde Robert De Niro voor, die onmiddellijk toehapte, want iedereen wilde met Mann samenwerken en zeker als Al Pacino je tegenspeler is! Mann was zo gepassioneerd door zijn plannen dat hij zeer ver ging. Samen met de cast bezocht hij echte criminelen in de Folsom-gevangenis en iedereen moest leren omgaan met een wapen (en met echte kogels). In de documentaire zie je duizelingwekkende beelden van hoe Robert De Niro tot wapengek wordt getraind. Er is ook een bijdrage over de intrigerende muziek waar o.a. Moby voor verantwoordelijk is (een cover van New Dawn Fades van Joy Division). Michael Mann heeft altijd wel iets met avant-garde gehad, en voor Heat ging hij zelfs te rade bij Glenn Branca.  

 

Voorts vind je in de extra’s een tiental minuten weggelaten scènes en twee korte documentaires. In The Conversation gaat men wat dieper in op de confrontatie tussen Pacino en De Niro. De twee delen wel de affiche, maar er zijn slechts twee scènes (een koffieklets op restaurant en de finale) waarin ze samenspelen. Ten slotte is er nog Return To The Scene Of Crime waarin men de diverse locaties van LA uit Heat opnieuw bezoekt.

Het staat buiten kijf dat smaken verschillen, toch zal iedere filmfanaat deze politiefilm met stip aanduiden. In Heat portreteert Michael Mann een sluwe gangster en een plichtbewuste flik, terwijl Los Angeles het derde hoofdpersonage is.