Het grote publiek moet er blijkbaar nog van overtuigd worden, maar zonder twijfel kan je stellen dat J.C. Chandor één van de beste Amerikaanse cineasten van dit moment is. Zijn vorige briljante films werden ronduit genegeerd. Margin Call haalde met moeite de zalen, en het overlevingsepos All Is Lost met een geniale Robert Redford, werd zelfs helemaal niet vertoond. Ook met A Most Violent Year liep het niet al te goed af, want ofschoon de film in een ideale wereld met talrijke Oscarnominaties zou worden overladen, lijkt het alsof de Academy niet eens naar dit misdaaddrama heeft gekeken. Wij deden dat wel, en je mag gerust zeggen dat A Most Violent Year samen met (een alweer totaal genegeerde) Blood Ties van Guillaume Canet zowat het beste eerbetoon aan de jarenzeventigcinema van Lumet en Pollack is .

Het verhaal gaat nog maar eens over de Amerikaanse droom, waarover men maar niet uitgepraat raakt. Je weet wel, de zoon van een vuilnisman die het tot president kan schoppen (ten minste op papier toch). Het is echter een droom met een donker kantje. De zwartste bladzijde uit die Amerikaanse droomgeschiedenis is het jaar 1981 waarin alle records op het vlak van misdaadcijfers werden gebroken. Het was zo erg gesteld dat sommige mensen bereid waren om New York voorgoed op te geven. Middenin dat vele geweld volgen we het fictieve relaas over de Colombiaanse immigrantenzoon Abel Morales (Oscar Isaac), die op een eerlijke wijze stookolie probeert te verkopen. Abel is een zakenman die steeds de regels van het spel respecteert, dit in tegenstelling tot zijn vrouw Anna (Jessica Chastain), wier vader maffiabanden heeft. Net op het moment dat Abel een stuk grond wil kopen om zijn bedrijf uit te breiden en zijn geld hard nodig heeft, worden er om de haverklap vrachtwagens van zijn bedrijf gekaapt. De kapers gaan bijzonder hard te werk en slaan de chauffeurs in elkaar. Abel krijgt daardoor niet alleen de vakbond op zijn dak, ook FBI-agent A.D.A. Lawarence (David Oyelowo) zit hem wegens gesjoemel op de hielen.

Wie J.C. Chandor kent weet dat hij een cineast is die van auteurscinema houdt. Ofschoon hij met het grootste talent van het moment samenwerkt (blijkbaar wil tegenwoordig iedereen met Jessica Chastain in zee gaan) blijft A Most Violent Year ambitieuze indiecinema. Er zit wel behoorlijk wat actie in deze misdaadthriller, toch is het vooral de sfeer die ervoor zorgt dat we het woord meesterwerk gebruiken. Dat is in de eerste plaats de verdienste van Bradford Young, die met zijn oogverblindende fotografie al eerder opviel in Ain’t Them Bodies Saints. De stadsopnames zijn fenomenaal en konden zo uit The French Connection of Serpico komen. De misdaadfilm uit de jaren 70 is trouwens sowieso een grote inspiratiebron geweest, zo is de scène waarin Abel zijn collega’s vraagt om met de malafide praktijken te stoppen een regelrecht eerbetoon aan Coppola’s The Godfather. De vertolkingen zijn subliem, zowel Oscar Isaac als David Oyelowo bewijzen nog maar eens dat ze de toekomst van de Amerikaanse cinema zijn. En wat Jessica Chastain betreft, wel we veronderstellen dat je ondertussen gewend bent geraakt aan de odes van de recensenten. Omdat A Most Violent Year niet de eer kreeg die hij verdiende, hebben we maar één boodschap: inhalen die schade!

BEELD EN GELUID

Het zou een zonde zijn mocht je deze film louter op zijn technische kwaliteiten beoordelen. De kleuren zijn inderdaad enorm artificieel, en alles lijkt overdreven groen en geel. Maar dat was natuurlijk de bedoeling van Bradford Young, die er alles aan deed om deze film eruit te laten zien als één uit de jaren 70. Een opzet waarin hij trouwens met glans is geslaagd. Alle scènes hebben een zuiver beeld, alhoewel het gedeelte in de tunnel waarin een vrachtwagen wordt achtervolgd, beter kon. Maar dat is niet meer dan muggenziften. Het geluid heeft een degelijke 5.1-band, met een indrukwekkende  soundtrack. Iedere film die begint met de tonen van Marvin Gayes Inner City Blues heeft nu eenmaal een streepje voor.

EXTRA’S

Het kroonjuweel van deze disk is de bijna 45 minuten durende documentaire Behind The Violence waarin de hele cast je uitlegt waarom deze film zo essentieel is. Uiteraard is iedereen poeslief voor elkaar, vooral voor J.C. Chandor, die terecht door de producenten voor zijn regietalent wordt geprezen. Men legt je ook uit waarom men voor bepaalde locaties koos en hoe de groep tot stand is gekomen. Zo heeft men bijv. in Cannes onmiddellijk contact gezocht met Oscar Isaac, na het zien van de Coen-biopic Inside Llewyn Davis. We wisten het niet, maar blijkbaar zat Oscar Isaac samen met Jessica Chastain op school. Over deze herinneringen (en bijv. over het feit dat Raiders Of The Lost Ark de eerste film was die Isaac in een bioscoop zag) wordt er een twaalftal minuten gepalaverd. Essentieel? Natuurlijk niet. Leuk? Een beetje wel.

CONCLUSIE

Eigenlijk zouden we deze release met twee woorden kunnen samenvatten: onterecht genegeerd. De rest kan je zelf verzinnen!