FILM
Een computer hacker breekt in op de mainframe van zijn vroegere werkgever om op zoek te gaan naar verborgen informatie die hem verantwoordelijk maakt voor de ontwikkeling van enkele bekende spellen. Momenteel zwaait Ed Dillinger (David Warner) de plak bij het bedrijf nadat hij zichzelf als bedenker van de spellen uitriep. Kevin Flynn (Jeff Bridges) raakt maar niet in het systeem en met hulp van enkele ex-collega’s breken ze binnen in de hoofdzetel om rechtstreeks via het computersysteem de nodige informatie te verkrijgen. Kevin begint aan zijn hackpoging, maar wordt door de mainframe in het computersysteem gedigitaliseerd. Deze computerwereld waarin hij terechtkomt, test hem op al zijn kunnen om te overleven. De strijd om deze zelfdenkende computer uit te schakelen is begonnen.

Tron heeft niet de cutting edge grafische pracht van de CGI werken die we de laatste tijd te zien krijgen, maar de charme die van de beelden uitgaat heeft nog altijd een grote impact. De visuele technieken die men heeft toegepast brengen een unieke wereld tot leven. De fluorescerende kleding, de grauwgrijze gelaatsuitdrukkingen, een wereld opgebouwd uit computerbeelden en mat painting en de speciale decorstukken zoals de binnenzijde van een tank laten je toch eventjes respect tonen voor de makers van deze film als je het jaar 1982 in gedacht houdt. Het uitdenken van een visueel beeld van wat er binnenin een computer gebeurt, vinden we persoonlijk zeer geslaagd. Wat men nu vandaag de dag een firewall noemt, is vertegenwoordigd door onder andere tanks die hackerprogramma’s naar de andere wereld schieten. Het hackerprogramma maskeert zichzelf ook als een tank, iets wat de huidige hackers ook proberen, hun aanwezigheid verbergen als ze aan het inbreken zijn. Als je in deze wereld thuisbent, is alles snel begrijpbaar, een leek zal het moeilijker hebben om van de eerste maal de gebeurtenissen goed te kunnen volgen.

Het visionaire van deze film mag niet onderschat worden, vandaag is het zeer normaal om over hackers en dergelijke te horen, maar in de wereld van 1982 met zijn simpele maar zeer populaire arcade spellen was dat niet onmiddellijk aan de orde van de dag. Een jaar eerder kwam de eerste echt bruikbare PC uit van IBM. De start was genomen omdat kleine bedrijven zich dit konden veroorloven en de software voor hen ook aanwezig was, de spreadsheet om vele berekening automatisch te verwerken. De pioneers in het 3D computerwereldje waren op één hand te tellen, maar de beelden die ze uit de computers kregen, waren zeker voor die tijd verbluffend te noemen. Het zou nog 10 jaar duren voor gelijkaardige beelden in realtime uit de computers voor thuisgebruik zouden komen. In onze snel evoluerende tijd is deze brug kleiner beginnen worden en kan een doorsnee pc met een goede grafische kaart de Final Fantasy film in realtime berekenen op de resolutie die dvd gebruikt. Het resultaat is verbluffend en maar met kleine verschillen in kwaliteit tegenover wat er op de dvd staat. Tron kan dus wel de moeder van deze evolutie genoemd worden en is een mijlpaal die vandaag nog altijd kan boeien.

BEELD EN GELUID
Een film van twintig jaar oud heeft in ieder geval een opkuisbeurt nodig en Tron heeft die dan ook verdiend gekregen. Maar spijtig genoeg is deze operatie maar deels gelukt. De reden hiervoor ligt aan de manier hoe Tron is opgebouwd met zijn filmische effecten. Verschillende lagen pelicule liggen over elkaar om de gloei-effecten te verkrijgen, details op de kleding, de ogen, mond en andere dingen werden elk apart over elkaar gelegd. Dit heeft als gevolg dat het beeld niet stabiel is door deze manuele handelingen met het daaruit vloeiende feit dat de software voor het verwijderen van de onzuiverheden zijn werk niet meer correct kan uitvoeren. Het procédé werkt volgens het principe dat elke beeld vergeleken wordt met vorige of volgende beelden en dat daaruit dan de stukjes worden gehaald die over de beschadigingen komen. Verbeteringen zijn er in scherpte en kleurdiepte, maar op vele plaatsen steken beschadigingen nog de kop op. Om dit volledig te kunnen wegwerken zou men elk frame met de hand moeten corrigeren en dat is financieel niet haalbaar.

Het geluid kreeg ook de nodige aandacht, en daar is het totaalbeeld gunstiger uitgevallen. De actie komt van alle kanten en alle kanalen worden zorgvuldig benut zoals bij de racescène met de motoren. Het subwooferkanaal spuwt ten gepaste tijden de nodige lage tonen uit, het gebrom van het schip waarin Sark zich verplaatst komt lekker dreigend over. Het enige wat weer op te merken valt is dat de Engelse geluidstrack een Dolby Digital signatuur heeft terwijl de Franse van DTS huize is. Op de hoes staat het omgekeerde vermeld, dus wees gewaarschuwd, de Engelse track is Dolby Digital en geen DTS. Buiten het verschil in de walgelijke Franse dubbing komen beide geluidstracks tot dezelfde eindbalans. Een ruimtelijk klankbeeld dat zorgvuldig gemixed werd op de speciale visuele wereld die Tron schept.

EXTRA’S
- Zo werd Tron gemaakt: een nieuwe documentaire waarbij acteurs, effects mensen, regiseur en al wie erbij betrokken was zijn verhaal doet. Zeer de moeite waard om gezien te hebben. (88 min.)
- Ontwikkeling: het script komt aan bod, men test animaties en filmt al enkele beelden om te zien hoe bijvoorbeeld de fluo effecten over komen.
- De storyboards - vergelijking van storyboard en film: schitterende storyboards die in veel gevallen nog mooier dan de film zijn.
- Digitale beelden: de backlight animatie wordt uit de doeken gedaan, het enorme manuele werk dat hier van toepassing was kan nu zeer snel en bijna automatisch door computers worden gedaan. De computeranimaties komen ook aan bod.
- Ontwerp – introductie ontwerp – programma’s – de voertuigen – de elektronische wereld: hier gaan we dieper in op de modellen van de voertuigen, de personages (programma’s) en de decors die in Tron gebruikt worden. We krijgen tientallen tekeningen te zien van het voorontwerp van deze elektronische wereld.
- Niet eerder vertoonde scènes: een liefdesscène die gesneuveld is en een lichtjes veranderde begingeneriek.
- Muziek: alternatieve muziek voor de motorscène en de eindegeneriek. Muziek die gecomponeerd werd door Wendy Carlos, één van de pioneers in de wereld van de elektronische muziek. Zij tekende ook voor de soundtrack van A Clockwork Orange.
- Publiciteit – trailers: verschillende filmpjes die Tron begin jaren tachtig hebben gepromoot. Foto’s van affiches krijgen we ook te zien alsook wat foto’s van merchandising waaronder een Tron motorspeelgoed en een arcade spel.

Veel extra’s waarvan de 88 minuten durende documentaire bijna alle aspecten bevat die elders aan bod komen. De andere extra’s had men beter wat meer coherent bij elkaar gezet en ze dan ook aan een gemonteerd in plaats van stukjes van meestal maar 2 minuten te tonen waarna je terug naar het menu gaat. Of een optie waarmee je alle filmpjes na elkaar kan spelen. Tron heeft zijn verdiende extra’s gekregen, maar het kan nog altijd beter.

CONCLUSIE
Deze film heeft nog altijd zijn charmes en stond aan de wieg van de computeranimatie in het filmmedium. Vergeleken met wat er nu allemaal mogelijk is kan het voor de gemiddelde kijker wat flauwtjes overkomen. Als je er het jaar 1982 bijneemt dan is alles wat je ziet gewoon verbluffend te noemen en zeker ook de scènes die geen gebruik maken van de computer maar dat wel lijken. Een klassieker in het genre die zeker in een goede dvd kast niet mag ontbreken.