FILM
Miljonair Bruce Wayne (Christian Bale) geraakt op de dool nadat zijn ouders bij de uitgang van de opera worden vermoord. Veertien jaar later komt de moordenaar, Joe Chill (Richard Brake) op vrije voeten nadat hij ermee heeft ingestemd om te getuigen tegen een ex-celgenoot, de invloedrijke mafiabaas Carmine Falcone (Tom Wilkinson). Wayne staat bij de uitgang van de rechtbank klaar om Chill een kogel door zijn kop te jagen, maar iemand is hem kennelijk voor. Wayne geraakt er helemaal zijn geloof in de instellingen mee kwijt. Het wil niet meer zo vlotten met zijn studies, en hij trekt erop uit naar het verre oosten om te leren hoe hij zich het best kan wreken. Daar komt hij in contact met Henri Ducard (Liam Neeson), die hem onder zijn hoede neemt en hem leert vechten als een volleerd ninja, in dienst van één van de machtigste onderwereldfiguren van het moment, Ra's Al Ghul (Ken Watanabe). Wayne leert er zijn grootste angsten overwinnen, en vooral dan een jeugdtrauma dat hij heeft overgehouden aan een val in een waterput, waarbij hij overweldigd werd door dolle vleermuizen.




Hij omhelst zijn grootste angst en bij zijn terugkeer naar Gotham City transformeert hij zichzelf tot Batman, een gemaskerde wreker die misdadigers zou moeten doen huiveren van angst. Met zijn alter ego veegt hij de straten van Gotham schoon, maar een erg nobele en edelmoedige superheld is hij niet. Voor zijn vijanden kent hij geen genade, en in slappe kost als rehabilitatie gelooft hij al helemaal niet. Slechts een handjevol getrouwen zijn van zijn ware identiteit op de hoogte: zijn trouwe butler Alfred (Michael Caine) heeft na de dood van zijn ouders de vaderrol op zich genomen, en een uitvinder uit de catacomben van zijn bedrijf, Lucius Fox (Morgan Freeman), voorziet de vleermuisman van de modernste gadgets waarmee hij de strijd tegen het kwaad kan aangaan. Overdag speelt Wayne nog altijd de nonchalante, zich rijk geërfde magnaat die zich onledig houdt met zich in het openbaar te laten fotograferen met aan elke arm een fotomodel, terwijl de CEO van Wayne Enterprises, Earle (Rutger Hauer), een omstreden beursgang voorbereidt. Zijn aanpak werpt vruchten af, zodanig dat één van de weinige politieagenten die nog niet aangetast is door een wass van corruptie, nederige brigadier Jim Gordon (Gary Oldman), hem in zijn strijd steunt. Zijn grootste tegenstander is dokter Jonathan Crane (Cillian Murphy), een gerechtsdokter die, achter zijn masker van zijn alter ego Scarecrow, systematisch de handlangers van Falcone laat opsluiten in één van zijn gekkenhuizen, om zo op het gepaste moment de complete chaos te kunnen laten loslaten over Gotham City. Crane weet echter niet dat hij ook maar een miezerige pion is in een veel groter spel waarin het voortbestaan van Gotham City op het spel staat.




Regisseur Christopher Nolan is erin geslaagd om de erg in het slop geraakte jaren '80-Batman-franchise terug nieuw leven in te blazen. En hoe. Eerst volgden Tim Burtons carnavalfilms Batman en Batman Returns, vervolgens ongelofelijke castingproblemen, waarna Joel Schumacher met Batman Forever en Batman & Robin de franchise finaal de nek omdraaide door zéér slechte castings van de Dark Knight; in laatstgenoemde film eiste zelfs schurk van dienst Arnold Schwarzenegger first billing op te nadele van titelfiguur George Clooney. En dan hebben we het nog niet over de tepels in de batsuit gehad. Met Batman Begins is het echter gedaan met het travestietencabaret. Wat Nolan in wezen gedaan heeft is de hele anthologie van Burton en Schumacher zonder pardon de prullenbak ingegooid, en met een schone lei begonnen. In het eerste uur van de film is er geen glimp van de gemaskerde wreker te zien, maar leren we door Nolans favoriete niet-chronologische opbouw - waar hij ook al uitvoerig mee uitpakte in The Prestige en Memento - de wordingsgeschiedenis van wat ongetwijfeld de duisterste Batman aller tijden is.




Waar Burton nog de illusie wekte dat Batman een omnipresente factor in het dagelijkse leven in Gotham City was, een zielig steriele, perfecte held zonder innerlijke drijfveer dan de goody two shoes uit te willen hangen, is Christian Bale als Batman zélf een product van het kwade, die duidelijk problemen heeft om gerechtigheid van wraak te onderscheiden. De cartooneske aanpak van zijn voorgangers gooit Nolan overboord, en paradoxaal genoeg komt hij daarmee net uit bij een Batman met een ambigu innerlijk die veel dichter bij de figuur uit de stripverhalen ligt. Ook is deze Batman zowat het diametraal tegengestelde van de onnozelaar-aanpak uit de jaren '60, waarbij Adam West als een spast schurken mocht neerslaan terwijl het scherm werd ingenomen met pancartes met daarop onomathopeëen als "ZOINK" en "KA-POWW", waarna Batman en Robin bij wijze van overwinning spontaan de Batdans begonnen te doen.




Volgens mij loont echter de aanpak van Nolan, die zich er overigens hevig tegen verzette dat zijn film Batman 5 zou genoemd worden. Batman Begins is een veel duisterdere film dan al zijn voorgangers bij elkaar, en daar kan zelfs de king of gothic Tim Burton niets aan verhelpen. Nolan is beter. Punt. Nolan heeft zijn hoofdpersonage terug uit het niets kunnen opbouwen, en de saaie perfece superheld moet plaats maken voor een getormenteerde Batman die inwendig kookt van woede. Het duo Nolan/Bale slaagt erin om Batman tot zijn essentie terug te brengen, en dat is een visie die geen enkel ander regisseur/acteurduo totnogtoe wist te realiseren.  Christian Bale is de perfecte Batman. Hij een veel kwetsbaarder figuur, wat nog eens onderstreept wordt door de scène waarin hij na zijn eerste nachtje Bat-patrouille 's anderendaags 's morgens ontwaakt onder de blauwe plekken. Bale is niet alleen een Batman met fouten, op bepaalde gebieden is hij emotioneel zelfs een wrak. Superhelden met emotionele gebreken spreken uiteraard meer tot de verbeelding, en in het verleden was bijvoorbeeld Spider-Man daar een goed voorbeeld van. Hetzelfde soort van empathie straalt van Christian Bale af: koud en onberekenbaar wanneer hij zijn masker draagt, een extreem onzekere lovable loser daarbuiten. Een vat vol tegenstrijdigheden, dus. Zijn respectvolle relatie met zijn butler Alfred en zijn onbereikbare liefde Rachel (Katie Holmes) wordt er een stuk minder steriel door. Holmes, die in geen enkele scène kan overbrengen dat ze al droog is achter de oren, is overigens het enige sleutelfiguur uit de cast die niet echt op niveau acteert - waarschijnlijk is dat niet toegestaan door Scientology, haar man, of beide - en het is niet zonder leedvermaak dat blijkbaar in de sequel, The Dark Knight, haar rol gewoon zonder boe of ba is doorgeschoven naar Maggie Gyllenhall.




De rest van de cast is echter perfect, met enkele namen die je absoluut niet in een superheldenfranchise verwacht. Liam Neeson straalt gezag uit, Morgan Freeman heeft zelfs een aura van cynische humor over zich, Michael Caine is diepmenselijk, en Cillian Murphy mag na Red Eye weer eens een zalige psychopaat neerzetten. Wat me bijzonder trof was de warme en toegewijde manier waarop Gary Oldman agent Gordon invult, een geloofwaardige familieman van wie het niet moeilijk is om aan te nemen dat hij immuun voor corruptie is, maar die daardoor zijn ambities gefnuikt ziet.




Inhoudelijk bevat de film dus ravissant veel details om de Batman-liefhebbers op hun wenken te bedienen, en de details doen het verhaal helemaal kloppen, maar ook visueel is Batman Begins een meer dan waardige film. De visuele stijl die Nolan hanteert sluit perfect aan bij de duistere inhoud van de film. Regisseur Nolan is nog een aanhanger van goed ouderwets stuntwerk ten voordele van CGI, en zo is de Batmobile in de film een echt rijdende mock-up, en werd voor de visualisatie van Gotham City nog gebruik gemaakt van uiterst gedetailleerde maquettes. Het wijde gamma aan Bat-gadgets komt door het invoegen van Lucius Fox' personage, een in de kelder knutselende wetenschapper, ook een stuk geloofwaardiger en minder sci-fi-achtig over, zonder daarmee het futuristisch karakter van de film op te geven.




BEELD EN GELUID
Batman Begins werd door ons eerder al besproken op Blu-ray. De Blu-ray die bij deze set zit, is echter niet dezelfde, want de geluidstrack is veranderd van Dolby TrueHD 5.1 naar DTS-HD MA 5.1, overigens dezelfde track als op de UHD. Vanaf het moment dat de vleermuizen rond de oren van de verschrikte jonge Bruce Wayne vliegen, springen de surrounds in actie, en dat houdt gewoon niet meer op. Scènes waarin onder meer de Bat-tumbler door de straten van Gotham raast, zijn hét uitgelezen middel om de capaciteiten van uw home-theatre mee te testen. Daarnaast is er nog de eclectische muziekscore van James Newton Howard en Hans Zimmer die de kijker meezuigt in het Batverse, die het geheel een air van een donkere opera meegeeft. Puntje aftrek echter wegens de dialogen die op bepaalde momenten wel heel stil zijn in vergelijking met de geluidseffecten. Nolan heeft het bovendien blijkbaar niet begrepen op Atmostracks, want daar blijven we van verstoken. Het donkere timbre van de film kan niet verhinderen dat de UHD-presentatie er bijzonder goed in slaagt om alle detaillering naar voor te brengen, of dat nu in de straten van Gotham is, of in het boeddhistische klooster van Ra's Al-Ghul. Het contrast is hoog, en toch blijven zaken als huidtinten en textuur er natuurlijk en niet opgeblazen uitzien. Geen perfecte score echter omwille van een verloren gelopen moiré-artefact.




EXTRA'S
Christopher Nolan staat ervoor bekend dat hij de extra's altijd op een aparte schijf wil, zodat de kwaliteit van de gewone Blu-ray gevrijwaard blijft. Niet al het materiaal van de vorige versie is echter overgedragen: de In-movie experience en de galerijen zijn verdwenen. De rest staat op de bonusschijf: eerst en vooral is er een Preview van The Dark Knight (6:37) terug, waarin we de openingsscène van de nieuwe Batmanfilm, waarin wijlen Heath Ledger zijn spectaculaire intrede maakt, als exclusieve voorpremière krijgen in Imax. Tankman Begins (5:13) is een typische parodie zoals die vertoond wordt op de MTV Movie Awards, van het soort dat we al hebben gezien bij disks als Lord Of The Rings: The Fellowship Of The Ring en The Matrix Reloaded. De novelty-waarde hiervan neemt af met de seconde. Elf verdere documentaires sieren vervolgens de disk. De documentaire The Journey Begins (14:17) is inhoudelijk misschien de zwakste van het stel, en doet vooral het verhaal van de casting van hoofdrolspelers Christian Bale en Katie Holmes, maar ook van Cillian Murphy als de schurk van dienst. Shaping Mind & Body (12:50) toont ons waarom Christian Bale de geknipte persoon is om Batman te spelen: hij heeft er een erg uitputtende fysieke work-out opzitten die hem in staat stelde om de erg veeleisende martial arts-scènes tot een goed einde te brengen. Dat Bale bereid is om zich lichamelijk voor de volle honderd procent te geven voor zijn rollen siert de man, zeker als je je dan nog eens realiseert dat voor één van de rollen die hij kort daarvoor heeft vertolkt, in The Machinist, de man het vel over de benen was.




Gotham City Rises (12:49) toont ons het het production design-team met meticuleuze precisie niet alleen Gotham City en grootse attributen zoals de monorail, maar ook verschillende sets binnen heeft ontworpen, zoals Wayne's miljonairsvilla. Cape & Cowl (8:18) toont ons de uitwerking van Batmans outfit, ditmaal zonder uitstulpende tepels. Eén van de meest indrukwekkende attributen in de film is en blijft nog steeds zonder discussie de Tumbler, de nieuwe Batmobile. In Batman: The Tumbler (13:40) zien we hoe het concept hiervan werd uitgewerkt als een soort kruising tussen een sportwagen en een all terrain-voertuig. In Path To Discovery (14:14) worden we meegenomen naar IJsland - dus niet in het Verre Oosten! - waar de openingsscènes van de film onder redelijk barre weersomstandigheden werden opgenomen. Dat Christopher Nolan geen liefhebber is van computergegenereerde scènes wordt nog eens onderstreept in Saving Gotham City (13:01), waarin de grote finale scène nog eens breed wordt uitgesmeerd. Genesis Of The Bat (14:54) vertelt voor de niet-ingewijden nog eens waarom Nolan en scenarist David S. Goyer het nodig vonden om de Batman-saga vanaf nul te herschrijven. Drie korte aanvullende featurettes, Reflections On Writing (1:57), Digital Batman (1:06) en Batman Begins Stunts (2:30) vullen deze documentaires nog aan met wat restmateriaal dat niet in de andere featurettes paste. Het supplementaire materiaal wordt aangevuld met een trailer (1:13).




Deze deluxe steelbook-versie is bovendien voorzien van een boekje met foto's, 10 lobby cards en 2 art cards en een mooie poster. Het prijskaartje is navenant, maar we gaan niet kniezen.

CONCLUSIE
Batman Begins is een uitstekende reimagining van het bekende verhaal van de vleermuisman, en op UHD ziet dat er allemaal uitstekend uit, zij het dat de audiosectie niet helemaal in evenwicht is. De swag bij de luxeversie maakt dit tot een zeer verzamelwaardig object.