FILM
Alice (Ellen Burstyn) is vooraan in de dertig, gehuwd met Don en moeder van een zoontje van elf. Ze was ooit zangeres, maar die carrière heeft ze opgegeven toen ze trouwde. Haar huwelijk met Don is geen succes. Hij is ongemanierd, opvliegend van karakter, eet terwijl ie rookt, rookt ook in bed en laat zich graag bedienen. Voor zoontje Tommy heeft hij maar weinig tijd en interesse. Als Don overlijdt tijdens een ongeval met zijn vrachtwagen op de autoweg, staat Alice er alleen voor. Haar verdriet is groot, maar het verplicht haar om het anders te doen: ze neemt haar eigen leven terug in handen, verkoopt de inboedel van het huis aan de buurtbewoners en vertrekt met haar zoon naar Monterey (California), waar ze ooit heeft gewerkt. Tommy is er niet helemaal gerust in. Van hun 2000 dollar spaargeld blijft er na de begrafenis nog 1.59 dollar over; samen met de opbrengst van de inboedel is dat net genoeg om naar Monterey te rijden. Onderweg stopt Alice noodgedwongen in een provinciestadje om tijdelijk werk te zoeken als zangeres. Ze wordt aangenomen in een pianobar waar Ben (Harvey Keitel) haar al de eerste avond het hof maakt. Hij is acht jaar jonger dan Alice en vult in de plaatselijke munitiefabriek kogelhulzen. Hij is charmant en hoffelijk – in feite alles wat Don niét was – en Alice valt voor hem. Maar na een paar dagen krijgt ze Bens vrouw op bezoek die haar vertelt dat haar echtgenoot niet meer op zijn werk is verschenen en dat de zorg voor hun gehandicapt kind in het gedrang komt. Wanneer een razende Ben zich op datzelfde moment met geweld toegang verschaft tot Alice’s appartementje, zijn vrouw letterlijk de deur uittrapt en Alice bedreigt, is het tijd om de reis naar Monterey voort te zetten. In Tucson, de volgende halte op de route, liggen er evenwel andere problemen te wachten…

Alice Doesn't Live Here Anymore is het verhaal van de vrouwenemancipatie in het begin van de jaren zeventig in de Verenigde Staten en gelukkig is de toon licht en niet belerend. Ellen Burstyn, Chris MacNeil in de megakaskraker The Exorcist, overtuigde de Studio van de kracht van Robert Getchells scenario en kwam via F. Coppola bij de regisseur van Mean Streets terecht. Martin Scorsese maakt van Alice Doesn't Live Here Anymore de feministische en vrouwvriendelijke film die Ellen Burstyn voor ogen had. Dankzij de ruimte die de regisseur laat voor improvisatie en de verse ideeën van de acteurs, is Alice een zeer levendige, grappige en frisse film geworden die 30 jaar na datum nog altijd actueel én bekijkbaar is. Ellen Burstyn en Alfred Lutter vormen als moeder en zoon een perfect op elkaar ingespeeld stelletje dat op zeer directe en charmerende manier de film schraagt, op geen enkel moment de solidariteit prijsgeeft en op een fijnzinnige en humoristische manier de onderliggende problematiek voor de kijker zichtbaar maakt. De ingebouwde lovestory is Scorseses vehicle om het karakter van Alice tot ontwikkeling te brengen en haar nieuwe zijn, haar onafhankelijkheid en haar zelfstandigheid van zorgzame moeder en strijdbare vrouw in moeilijke omstandigheden gestalte te geven. Ellen Burstyn vertolkt een karakter waarin ze allerlei gevoelens kwijt kan, van verdriet en geluk over verdwazing en diepe angst. Ze zet een prestatie neer die respect afdwingt en vervalt nooit in goedkoop sentiment. Tegelijk schetst ze een geloofwaardig tijdsbeeld van de jaren zeventig, een periode waarin jonge vrouwen aarzelend, twijfelend maar met overtuiging en vastberadenheid paden gingen bewandelen waarvan hun moeders en grootmoeders alleen maar konden dromen. Zoon Tommy is degene waarop ze oefent. Hij is nog niet echt een man, maar wel goedbespraakt, ad rem, vlegelig, rijp voor zijn leeftijd, een pain in the neck, egoïstisch, een perfecte barometer voor Alices gevoelens. Harvey Keitel, guitig, goedgeluimd en opgeruimd is verantwoordelijk voor het eerste hoogtepunt uit de film waarin hij zich van een minder bekende kant toont als de maniakale, agressieve en primitieve cowboy.

Het verschijnen van David (Kris Kristofferson) zorgt voor een conflict in het rommelige en geïmproviseerde leven van Alice. Ze is nog niet echt bekomen van de relatie met Ben en nieuwe problemen dienen zich al aan. Tommy zorgt uiteindelijk voor de catharsis: Alice moet kiezen wat ze met de rest van haar leven wil aanvangen. Martin Scorsese kiest tégen de argumenten van de Studio in voor een alternatieve oplossing waarbij Alice overeind blijft als feministe en vrijgevochten vrouw en tezelfdertijd het geluk vindt bij de man van haar leven. Alice Doesn't Live Here Anymore leverde Diane Ladd een Oscarnominatie op voor Best Supporting Actress als de collega-serveerster van Alice in Mel’s Diner-restaurant en Robert Gletchell voor Best Original Screenplay. Ellen Burstyn zelf kreeg voor haar vertolking de Oscar voor Best Actress Drama én de British Academy Award. Robert Gletchell en Diana Ladd vielen bij de British Academy Awards in de prijzen voor beste actrice en beste originele script.

BEELD EN GELUID
Deze film staat in 1.85:1 anamorfisch. De filmkopie is met zorg hersteld. Beschadigingen en vuil zijn helemaal verwijderd en de kleuren halen opnieuw het niveau van de oorspronkelijke release: in de daglichtscènes zijn ze helder en fris, in de donkere fragmenten geven ze een zekere warmte en geborgenheid af met veel bruin en donkergrauw. De beginscène met de zesjarige Alice in een landschap met een farmhuis en een schuur is in alle schakeringen van rood en oranje gedompeld en heeft iets sprookjesachtigs. Het straalt een sfeer uit à la Alice in Wonderland met een forse portie David Lynch qua benauwdheid en mysterie. Het geluid staat in mono, het is gedigitaliseerd, maar veel spektakel moet de kijker niet verwachten. De harde muziek van Mott The Hoople en T.Rex maakt veel goed, terwijl de jazzy melodieën uit de jaren veertig helemaal geen stereo of surround nodig hebben om tot hun recht te komen.

EXTRA’S
De dvd bevat de documentaire The Making of : Second Chances. Ellen Burstyn vertelt daarin hoe ze aan het script kwam en hoe Martin Scorsese bij de productie van de film werd betrokken. Ze belicht haar eigen bijdrage aan de totstandkoming van de film en de samenwerking met Harvey Keitel en Kris Kristofferson. Ze gaat ook in op de figuur van Alfred Lutter die de rol van haar elfjarig zoontje vertolkt en die op en naast de set blijkbaar hetzelfde enthousiasme en dezelfde wrevel opwekte bij de acteurs én de technische crew. De Audiocommentaarband bevredigt niet helemaal omdat het verhaal van The Making of: Second Chances gewoon wordt overgedaan met toe- en tussenvoeging van de andere acteurs. Uiteraard ontbreekt ook de bioscooptrailer niet.

CONCLUSIE
Alice Doesn't Live Here Anymore is in de eerste plaats een komedie, maar Ellen Burstyn die dit vooral als háár film zag, heeft er voor gezorgd dat door een zorgvuldige acteursselectie en een directe, ontwapenende aanpak haar vrouwvriendelijke boodschap geloofwaardig en realistisch overkomt, zonder dat er sprake is van prekerigheid. In Martin Scorsese vond ze de regisseur die de perfecte verpakking en toon zocht en vond om een lichtvoetige en grappige en tegelijk tijdloze film af te leveren. Een verrassende productie.

Alice Doesn't Live Here Anymore is onderdeel van de Scorsese-box. De andere films zijn: Goodfellas, After Hours en Who's That Knocking At My Door.