SERIE
Na het fiasco van generaal Custers veldslag tegen de Sioux bij Little Big Horn in 1876 zijn de Zwarte Heuvels van het Dakotagebied ineens vogelvrije grond. De talrijke goudaders in het domein lokken duizenden pioniers, die er prompt illegale nederzettingen neerpoten. Als paddestoelen rijzen de wetteloze stadjes uit de grond. Eén ervan is Deadwood, dat met vaste hand geleid wordt door de vuilbekkende onscrupuleuze salooneigenaar Al Swearengen. Maar met de toevloed van nieuwe bewoners moet ook hij erkennen dat compromissen nodig zijn, wil hij zijn macht behouden. Compromissen die vaak met bloed geschreven zullen worden. Onder de toestromende massa bevinden zich New Yorkers op zoek naar hun fortuin, de beroemde revolverheld Wild Bill Hickok, rivaliserende ondernemers en gewiekste oplichters. Maar Swearengens belangrijkste opponent blijkt Seth Bullock, een idealistische ex-sheriff, die met een eenvoudige ijzerhandel zijn brood wil verdienen, maar al snel in de spiraal van geweld, corruptie en wetteloosheid van Deadwood gezogen wordt.

Het Amerikaanse betaalkanaal HBO lijkt al jaren een patent te hebben op ongewone, harde, realistische drama’s als The Sopranos, Six Feet Under of Carnivale. Maar afgaande op dit eerste seizoen zou Deadwood wel eens de parel in de kroon van de zender kunnen worden. De serie mixt de rauwe realiteit van de pioniersjaren van het Wilde Westen met een pessimistische 21ste-eeuwse visie op geweld en corruptie en is daardoor uniek in zijn soort. Bedenker David Milch – de man achter tv-successen als NYPD Blue en het magistrale Murder One – put met gulle hand uit het rijke verleden van het echt bestaande Deadwood. Het lijkt moeilijk te geloven, maar zowat alles wat er gebeurt in de serie is gebaseerd op ware feiten. Nog moeilijker te geloven is het bovendien dat het zo lang heeft geduurd eer een verlichte geest het idee had iets met deze schatkist aan realistisch-historisch drama te doen. Maar laten we vooral blij zijn dat David Milch een geloofwaardige wereld kneedt ware feiten en fictionele gebeurtenissen.

De aandacht die besteedt wordt aan periodedetail is immers een gigantisch pluspunt voor Deadwood. De dagen van de heroïsche western liggen duidelijk achter ons: de makers nemen eerder Clint Eastwoods revisionistische Unforgiven als een blauwdruk en bouwen daarop voort. Politieke correctheid wordt hierbij verfrissend overboord gegooid. De hoeren zijn geen dames met een hart van goud, maar aan syfilis lijdende konkelende sletten, en Chinezen mogen nog gewoon spleetogen genoemd worden. De decors en de kostuums dragen bovendien bij tot een perfect gerealiseerde microkosmos: je voelt het slijk van de straten als was je zelf daar. De geuren van alcohol, paardenmest en vers vergoten bloed waaien je toe vanuit de boxen. Geen enkele film of tv-serie heeft de voorbije jaren zo’n fascinerende verdorven wereld gecreëerd als Deadwood.



De betrokkenheid van de kijker wordt bovendien nog versterkt door een casting die spijkers met koppen slaat. David Milch maakt het ons niet gemakkelijk door de stad met tientallen personages te bevolken – elk met hun eigen verhaal – maar de acteurs zorgen ervoor dat je na dit eerste seizoen elk van hen als gewaardeerde kennissen beschouwt. Timothy Olyphant is als Seth Bullock het morele centrum van de reeks en kan dan ook op het meeste sympathie rekenen. Na jaren in opvallende bijrollen in films als Go en The Girl Next Door krijgt Olyphant eindelijk zijn kans als leading man en het moet gezegd: hij grijpt ze met beide handen. De westernoutfit zit hem als gegoten en hij straalt een eerlijke noblesse uit in de manier waarop hij wandelt: bezorgd maar geen katje om zonder handschoenen aan te pakken. Al even goed is Ian McShane als bareigenaar Al Swearengen. Hij zegt je recht voor de raap hoe hij over dingen denkt, is niet te beroerd zelf de handen vuil te maken en vloekt dat het een lieve lust is. Hij lijkt wel een voorouder van Tony Soprano, maar dan duizend maal tactlozer, geldhongeriger en koelbloediger.

Deze twee acteurs vormden de kern van Deadwood, maar ze laten zich omringen door het ene memorabele karakter na het andere. Keith Carradine is werkelijk fenomenaal als Wild Bill Hickok, een perfecte kruising tussen de gevierde, angstaanjagende revolverheld en de rechtschapen man met een hart voor vrienden en familie. Powers Boothe speelt Swearengens nòg minder scrupuleuze rivaal zonder daarbij in clichés van het ultieme kwaad te vervallen. En als Calamity Jane laat Robin Weigert een onvergetelijke indruk na, tussen de dronkemanspraat en het continue gevloek door. Andere acteurs die het beste van zichzelf geven zijn de fragiele Molly Parker, de trouwe John Hawkes, de stoïcijnse Keone Young, de komische Jeffrey Jones, de slijmerige William Sanderson en de serene Dayton Callie. En zeker niet te vergeten is veteraan Brad Dourif, die zijn horrorpersona van zich afgooit om een intrigerende, realistische en vooral menselijke Doc Cochran neer te zetten.

Maar wat Deadwood ultiem tot een onmisbare serie maakt, is het scenario. De mix tussen realiteit en fictie is zelden beter gedaan. De plot van dit eerste seizoen omvat nauwelijks enkele weken, legt de nadruk meer op karakter dan op actie, maar verveelt nooit en laat je steeds reikhalzend uitkijken naar de volgende episode. Het taalgebruik is daarenboven van de hoogste orde: net archaïsch genoeg om voor 19de-eeuws door te gaan, met tal van westernjargon, maar modern genoeg om het tv-publiek van vandaag niet te vervreemden. Het schier eindeloze gevloek past dan ook perfect in het plaatje: de hoeveelheid ‘fucks’, ‘cunts’ en vooral ‘cocksuckers’ is niet te tellen! En tussen de verhaallijnen en de vloeken door schemert steeds een emotionele band met de personages. Als het eerste seizoen van Deadwood dan ook een indicatie is van wat nog gaat volgen, hebben we de geboorte mogen meemaken van wat ooit als een hoogtepunt van Amerikaanse tv-kwaliteit beschouwd zal worden.



AFLEVERINGEN
Opgepast! Onderstaande synopsissen bevatten onvermijdelijk – gezien de serie een vervolgverhaal is – enkele belangrijke spoilers. Wie onbevangen aan de reeks wil beginnen leest de samenvattingen van de afleveringen dus best niet.

1. Deadwood
Seth Bullock zegt zijn leven als sheriff vaarwel en trekt naar het wetteloze Deadwood, waar hij een winkel ijzerwaren wil beginnen. Ook de fameuze revolverheld Wild Bill Hickok zoekt zijn fortuin in Deadwood, evenals Calamity Jane en tal van andere westerniconen. Wanneer een familie Noorse pioniers vlak buiten de stad wordt afgeslacht, gaan Bullock, Hickok en enkele vrijwilligers op zoek naar een kind dat de slachting heeft overleefd. Ondertussen gelooft niemand dat de Noren het slachtoffer waren van Indianen. Salooneigenaar Al Swearengen doet nochtans zijn uiterste best om de gruwelijke waarheid te verbergen.

2. Deep Water
De geruchten dat een bende struikrovers uit Deadwood de Noorse familie vermoordde, zwellen aan. Het overlevende meisje wordt inmiddels verzorgd door Doc Cochran en Calamity Jane. Bullock tracht grond te kopen van Swearengen voor zijn ijzerwarenhandel, maar de saloonbaas toont zich een bedreven en arrogante onderhandelaar. New Yorker Brom Garret vertrouwt zijn vrouw Alma toe dat hij denkt dat zijn duur betaalde goudconcessie waardeloos is. En hij eist genoegdoening van de verkoper.

3. Reconnoitering The Rim
Swearengen stelt Brom Garret voor de grenzen van de concessie af te lopen op zoek naar goudaders. Vindt hij dan nog niets, krijgt hij zijn geld terug. Garret weet echter niet dat de salooneigenaar achter zijn rug moordlustigere plannen heeft. Bullock en zijn kompaan bouwen de façade van hun nieuwe winkel. Wild Bill Hickok heeft eindelijk geluk in het pokerspel, maar snijdt daarmee wel in het vlees van een vaste speelpartner. En Al Swearengen is nog rottiger gehumeurd dan anders wanneer hij verneemt dat een rivaliserend hoerenhuis – de Bella Union – opent recht tegenover zijn saloon.

4. Here Was A Man
Na de dood van haar echtgenoot vraagt Alma Garret Will Bill Hickock om hulp: ze gelooft dat er kwaad opzet in het spel is. Hickcok vraagt zijn nieuwe vertrouwensman Bullock om in zijn naam Alma’s belangen te behartigen. Swearengen doet inmiddels pogingen om de concessie van haar terug te kopen, nu hij vermoedt dat er toch goud in het gebied ligt. Een goede vriend van Bella Union eigenaar Cy Tolliver komt doodziek aan in het bordeel. En de vete tussen Hickok en zijn pokermakker intensifieert. Met fatale gevolgen.

5. The Trial Of Jack McCall
Deadwood is in shock na de laffe moord op Wild Bill Hickok. Swearengen geeft de Gem vrij als tijdelijk gerechtsgebouw, terwijl journalist Merrick een jury samenstelt die Jack McCall moet veroordelen. Na Hickocks begrafenis krijgt de priester een epilepsieaanval. Calamity Jane stort zich op de drank nu haar beste vriend dood is. Hierdoor roept Alma de hulp in van prostitué Trixie om voor het Noorse meisje te zorgen. Doc vreest een uitbraak van de pokken. Cy Tolliver reageert door zijn zieke vriend in bossen rond de stad te dumpen. Swearengen komt inmiddels tussen in de eerlijke rechtspraak, wat tot een verrassend verdict leidt. Een verdict waar Seth Bullock niet mee kan leven.

6. Plague
Op jacht naar de voortvluchtige moordenaar van Wild Bill Hickok wordt Bullock overvallen door een Indiaan. Hij ontsnapt op het nippertje aan de dood. In Deadwood worden meer en meer gevallen van pokken vatgesteld. Al Swearengen roept een raad van wijzen bijeen om de situatie te bespreken. De oprichting van een ziekenkamp wordt unaniem goedgekeurd. Hoteleigenaar E.B. Farnum tracht tevergeefs Alma Gerrets claim afhandig te maken, niet wetende dat zij clandestien van haar opiumverslaving wordt gered door een meelevende Trixie. Calamity Jane besluit voortaan nuchter te blijven en helpt in de opvang van de zieken.



7. Bullock Returns To The Camp
Twee tieners, Flora en Miles, arriveren in de stad, op zoek naar hun verdwenen vader. Althans, dat beweren ze, want feitelijk willen ze de kassa’s van de Gem en de Bella Union wat lichter maken. Swearengen betwijfelt Trixies loyaliteit tegenover hem wanneer de weduwe Garret geen aanstalten maakt de concessie te verkopen. Bullock heeft Jack McCall aan de autoriteiten uitgeleverd en keert terug naar Deadwood, waar hij met plezier de belangen van Alma Garret vertegenwoordigt.

8. Suffer The Little Children
Het vaccin tegen de pokken wordt triomfantelijk de nederzetting binnen gereden: de ziektecrisis lijkt bezworen. Swearengens rechterhand Dan Dority vermoordt een man die begerig naar Flora kijkt. Hij meisje zoekt huichelend troost in de armen van Joanie in de Bella Union. Trixie spuit zich een overdosis opium in de aders, maar overleeft de zelfmoordpoging. Na een verkenning van de Garretconcessie blijkt het stuk land wel degelijk goud te bevatten. Alma verkoopt bijgevolg niet. En het plan van jonge rovers Flora en Miles valt in duigen als ze op heterdaad betrapt worden bij het stelen. Cy Tolliver toont zich een man die geen moeite heeft een onmiddellijk en hard vonnis te vellen.

9. No Other Sons Or Daughters
Al Swearengen is nerveus: de Verenigde Staten dreigen Deadwood en haar illegaal verworven gronden en goudaders op te slokken als het stadje geen beperkte vorm van zelfregulatie vertoont. Bovendien perst een magistraat hem af met een dodelijke zonde uit zijn verleden. De salooneigenaar verzamelt de prominenten van Deadwood en verdeelt ad hoc administratieve postjes. De hersentumor van dominee Smith verslechtert. De onmiskenbare aantrekkingskracht tussen Alma Garret en Seth Bullock wordt door geen van beide openlijk erkend. En Calamity Jane besluit Deadwood vaarwel te zeggen.

10. Mister Wu
Mister Wu, het hoofd van de Chinese bevolking in Deadwood, is woedend. Twee witte ‘cocksuckers’ hebben zijn drugkoerier vermoord en de drugs op zak gestoken. Al Swearengen belooft de daders op te sporen. Als blijkt dat één van de twee bij Al werkt en de andere in de Bella Union overlegt Swearengen met Tolliver wie van de twee aan Wu’s zwijnen gevoerd zal worden. Bullock worstelt meer en meer met zijn gevoelens voor de weduwe Garret, zeker nu hij zijn vrouw en zoon geschreven heeft naar Deadwood af te reizen. Met dominee Smith gaat het inmiddels van kwaad naar erger: hij vertoont zich zelfs in de zedenloze Gem.

11. Jewel’s Boot Is Made For Walking
De fysiek gehandicapte Jewel vraagt Doc Cochran een beugel te maken voor haar manke been. De geldophaler van de magistraat komt de afkoopsom collecteren bij een geïrriteerde Swearengen. Die overtuigt de stroman zijn baas om te leggen. Alma Garret krijgt bezoek van haar vader. Ze is echter niet overtuigd van zijn goede bedoelingen. Cy Tolliver wil bezit nemen van de Chinese gronden in het stadje en huurt iemand in die de gele populatie zwart moet maken. Croupier Eddie wil Joanie helpen uit de klauwen van Tolliver te ontsnappen. En Trixie en Sol Star besluiten eindelijk iets te doen aan de sluimerende seksuele spanning die hen al dagen verteert.

12. Sold Under Sin
Een troep cavaleristen rijdt Deadwood binnen, na een bloederige overwinning op de Indianen. Ze worden vergezeld van de magistraat, die van Swearengen de koude schouder krijgt toegedraaid en even later, via zijn geldkoerier, de fatale wet van de samenzwering ondergaat. Bullock slaat Alma’s vader in elkaar wanneer die toegeeft haar financieel te willen bedriegen. Het incident laat Bullock en de weduwe toe om eindelijk hun gevoelens aan elkaar te openbaren. De ongeneeslijke toestand van de dominee noopt Doc Cochran tot zware maatregelen. Geërgerd door het wetteloze opportunisme van Deadwood verlaten de cavaleristen vroeger dan gepland de stad. En als blijkt dat de aangestelde sheriff zich al te makkelijk laat omkopen, doet Bullock Swearengen een voorstel: hij wil de taak van ordehandhaver op zich nemen.



BEELD EN GELUID
Zoals bij de meeste HBO-producties op dvd het geval is, valt op de kwaliteit van beeld en geluid weinig af te dingen. Twee afleveringen per disc i.p.v. drie had de bitrate ten goede gekomen, maar niettemin is de scherpte uitstekend, geven de kleuren prima de stoffige bruine look van Deadwood weer en is het contrast, zelfs in de talrijke nachtscènes, meer dan behoorlijk. De serie oogt dan ook meer als een film dan als een tv-productie. Het geluid staat in een 5.1-mix op schijf. De achterste kanalen krijgen zelden de kans voluit te schallen, maar het audiospectrum dat gecreëerd wordt sleurt je wel moeiteloos de westernwereld in.

EXTRA’S
Daar waar de Amerikanen een set van zes discs krijgen, met diverse audiocommentaren en featurettes, moet we het in de Benelux (en de rest van Europa) stellen met enkel de afleveringen op vier discs. Een gemiste kans van Paramount. Hopelijk biedt seizoen twee beterschap!

CONCLUSIE
Deadwood is wellicht het beste wat tv-land momenteel te bieden heeft: een vuilgebekte western in een fascinerende 19de-eeuwse stad, bevolkt met memorabele personages. Dit eerste seizoen bulkt van de meeslepende verhaallijnen en quoteerbare dialogen, wat de hoop doet rijzen dat de serie zal uitgroeien tot een klassieker. Beeld en geluid ogen en klinken uitstekend op dvd, maar de extra’s verdwenen mysterieus na het oversteken van de Atlantische Oceaan.