FILM
Terwijl Joe (Daniel Craig) en Claire (Samantha Morton) zich opmaken voor een romantische picknick met champagne en een verlovingsring op het Engelse platteland, raken ze betrokken bij de noodlanding van een luchtballon. De ballonvaarder wordt uit de mand gekatapulteerd en de ballon gaat er vandoor met zijn zoontje aan boord. Joe reageert automatisch en snelt de onfortuinlijke kerel ter hulp. Vanuit het niets verschijnen nog een aantal mannen en samen proberen ze de ballon aan de grond te houden. De wind werkt evenwel niet mee en blaast het gezelschap de lucht in. De mannen die aan de buitenkant van de mand hangen, moeten ten slotte loslaten om een dodelijke val te vermijden. Eén oudere kerel weigert het touw te vieren en wordt mee de lucht ingezogen. Vanuit de verte ziet Joe hoe ook hij los moet laten en naar beneden stort. Z'n lijk vinden ze een paar honderd meter verderop tussen de schapen, rechtop met een bloedend oor en z'n ingewanden tussen z'n benen op het rode gras. Zou ie dood zijn?, vraagt een jezusachtige figuur die Jed (Rhys Ifans) blijkt te heten en die Joe vriendelijk aanstaart. Laten we samen bidden, stelt hij op haast naïeve toon voor, maar Joe weert hem af: dat is niet mijn ding, zegt hij en zakt langzaam op z’n knieën wanneer de blonde hippie aandringt alsof hij geen tegenspraak duldt. Het slachtoffer blijkt een huisdokter te zijn en vader van een jonge dochter. We hadden meer moeten doen, zegt Joe 's avonds bij kaarslicht, hadden we langer vastgehouden dan was dit wellicht niet gebeurd. Claire schudt en zegt dat hij z'n best heeft gedaan. Bovendien heeft het jongetje de ballon uiteindelijk een paar kilometer verderop probleemloos aan de grond gezet. Paniek was dus overbodig en de dode zinloos.



Joe kan de affaire niet zo maar uit z'n hoofd zetten. Heeft hij als eerste het touw losgelaten en vervolgens de anderen en is hij de oorzaak van de ramp? 's Avonds in bed kan hij de slaap niet vatten en overdag op de universiteit dwalen zijn gedachten af naar de rode ballon boven een zee van groen. Een telefoontje van Jed maakt het alleen maar erger. Er valt niks te bepraten, zegt Joe met nadruk, maar de blonde knul staat al naar hem te zwaaien in het parkje aan de overkant van de straat. Geeft het maar toe, zegt Jed vriendelijke wanneer ze tegenover elkaar staan, verberg het maar niet, je hebt het ook gevoeld. Z'n blik is zacht en z'n stem wekt vertrouwen, maar iets in z’n houding verraadt dat er wel degelijk wat aan de hand is, iets waar een normaal mens geen vat op heeft. Ik heb weinig tijd, zegt Joe die koortsachtig het raadsel probeert op te lossen. Pas de dag nadien, bij een toevallige ontmoeting op weer een andere plek, dringt het tot hem door dat Jed hem stalkt. Waarom praat je niet met die jongen?, vraagt Claire, maar volgens Joe is er helemaal niets om over te praten. Toch gaat hij op onderzoek uit en bezoekt de echtgenote van de dode. Mijn man was avontuurlijk aangelegd, zegt ze bijna onaangedaan, ooit zou hij op een dergelijke manier omkomen, en ze toont hem een onbekende vrouwensjaal en de picknicktas die ze na het ongeluk in zijn auto heeft gevonden. Niets gebeurt zonder reden, orakelt Jed bij een nieuwe ongewenste ontmoeting met een gestreste en oververmoeide Joe die de pedalen stilaan kwijtraakt. Het is liefde, gaat hij vertederd voort, gods liefde die ons verbindt.

Enduring Love is de verfilming van de gelijknamige roman van de Britse schrijver Ian McEwan uit 1997. Eerder leverde hij de verhaalstof voor Paul Schraders The Comfort Of Strangers (1990), The Cement Garden (1993) , John Schlesingers The Innocent en meer recent nog Atonement (2007), verfilmd door regisseur Joe Wright. Roger Michell die zijn sporen verdiende met Notting Hill (1999) en het heftige The Mother (2003), eveneens met Daniel Craig in de hoofdrol, doet met Enduring Love waar maar weinig regisseur inslagen, nl. een verfilming afleveren die minstens zo goed is als het boek. Bovendien vertaalt de regisseur McEwans compacte roman naar het witte doek via een sterke visuele enscenering, een bij momenten perfect getimede en zenuwachtige cameravoering en sterke acteerprestaties waarmee hij het boek zonder meer naar de kroon steekt. Alsof het hem geen moeite kost zet hij al in de allereerste minuten van de film een dramatisch hoogtepunt neer, omzwachteld met suggestief beeldmateriaal en gewikkeld in een sfeer van totale verwarring en machteloosheid. Tijdens de meteen daaropvolgende introductie van de personages en hun onderlinge relatie torst Daniel Craig het volle gewicht van de handeling. De kijker ziet hem thuis waar zijn relatie met Claire, beeldend kunstenaar van beroep, langzaamaan aangetast wordt door schuldgevoelens en onzekerheid over het belang van hun relatie. Op de universiteit ventileert Joe zijn ideeën over liefde en verliefdheid die hij voor zijn studenten als biologische processen omschrijft, gericht op voortplanting, op neuken dus. Voor de ogen van de kijker verandert de welgemutste, spontane en goeduitziende dertiger ondertussen in nauwelijks anderhalf uur in een menselijk wrak dat nog amper in staat is om normaal te functioneren. Zijn wereld vernauwt en beperkt zich uiteindelijk tot de schuldvraag omtrent het ballonongeluk en de duivelse machinaties van Jed.



Samantha Morton slaagt erin om - in een weliswaar veel kleinere rol -voldoende gewicht in de schaal te leggen om op gelijke hoogte te blijven met Daniel Craig. Tegenover zijn zenuwachtige oprispingen en zijn gestoorde geest plaatst ze een rustige vrouwelijk hoofdpersonage met een grote realiteitszin en een al even groot relativeringsvermogen. Haar mimiek is ingehouden, haar dialogen zijn spaarzaam en zinnig. ik kan jouw hoofd niet beeldhouwen, zegt ze, want daarvoor moet ik meer afstand nemen, objectief zijn en ik wil dat je in de eerste plaats mijn minnaar blijft. Wanneer Joe een hele tijd later in haar atelier ongestoord rondkijkt en plots een kopie van zichzelf tegenkomt, is de boodschap voor de kijker in elk geval duidelijk. Joe begrijpt het niet en dus vertelt Claire het hem terwijl ze de kamer binnenkomt: het is voorbij. Ze probeert het koel te zeggen, maar de krop zit haar in de keel en de pijn ligt als een mist over haar gezichtje.

Rhys Ifans heeft zich voor zijn rol als Jed nauwelijks hoeven te vermommen: z'n lange blonde haren, een dagoude stoppelbaard en een verfomfaaid jasje zijn voldoende om het hippie-achtige, slungelige en lichtjes gestoorde personage helemaal tot leven te wekken. Rhys doet het schijnbaar met gemak en het gevaar, onzichtbaar maar tastbaar en voelbaar, is vanaf zijn allereerste en bijna toevallige verschijning tijdens het ballonongeluk, al helemaal aanwezig. Jed hoort daar niet thuis, dat is meteen duidelijk en hoe hij daar terechtkwam blijft al evenzeer een mysterie. Ik was op zoek naar m'n hond, houdt hij vol als Joe hem er naar vraagt. In de rest van de film heeft Jed helemaal geen hond en dus vraagt Joe zich met reden af of de stalker misschien al veel eerder op pad was, onopvallend, maar toch al in de achtergrond aanwezig.

Van een pastorale scène over een onverwacht ballonongeluk evolueert Enduring Love in geen tijd naar en stalkerthriller waarin regisseur Roger Michell de spanning geen seconde laat ontglippen. Hier en daar is er nog ruimte voor humor, zoals in een fragment in Joe's klas waar Jed tussen de leerlingen blijkt te zitten en op de tonen van God only Knows what I'd do without you (Beach Boys) op Joe toestapt om hem te vertellen waar het op staat. Even effectief is een fragment waarin Joe z'n zwager verwijten maakt over zijn fantasieën omtrent het au pairmeisje terwijl zijn echtgenote, Claire en de rest van het gezelschap de adem inhouden. Het zijn kleine, korte en perfect uitgewerkte scènes die de algemene toon en sfeer van de film in hoge mate bepalen en diversifiëren en op die manier voor de nodige afwisseling zorgen terwijl de spanning toch altijd voelbaar blijft.

BEELD EN GELUID
Enduring Love krijgt een proloog met prachtige tinten van groen en geel, lichtjes getemperd om rust en harmonie te suggereren. De bijna gewelddadige invasie van een vuurrode luchtballon maakt brandhout van de gemoedelijkheid en de stilte. Het schurende geluid van de heliumbranders betekent het einde van de haast kinderlijke gezelligheid die de regisseur in het vooruitzicht had gesteld. Meteen steken een gevoel van onveiligheid en een ongewisse sfeer de kop op en verdiepen de kleuren. Voor de universiteitsscènes kiest Roger Michell koele tinten en voor de huiselijke taferelen warme pasteltonen. Naargelang de geest van Joe vertroebelt worden de schakeringen zeldzamer tot er nog alleen grauw en vuil beige overblijft. Vuiltjes zijn afwezig, maar in de achtergrond zijn er soms digitale artefacten zichtbaar. Voort is er sprake van sluiervorming en edge enhancement. Voor de soundtrack tekende de Brits-Australische formatie Dead Can Dance, zij het dat alleen de stem van Lisa Gerard aan bod komt, niet à la Gladiator, maar in brede en voorzichtige soundscapes die via het surroundsysteem voor prachtige effecten zorgen in de kamer. De stemmen zitten daarbij vooraan in het midden met de omgevingsgeluiden opzij. De subwoofer komt af en toe aan bod, vooral in de meer dreigende scènes.

EXTRA'S
Geen verrassingen in deze afdeling: een Originele Bioscooptrailer en een aantal Andere Trailers.

CONCLUSIE
Enduring Love is een vele minder oppervlakkige film dan de titel suggereert. Enduring leest u beter als een werkwoord dan als een bijvoeglijk naamwoord en dan komt u heel dicht in de buurt van wat er gebeurt als liefde wordt opgedrongen met een kracht en een nadrukkelijkheid die langs beide kanten tot waanzin dreigt te leiden. Daniel Craig is gewoon superb als Joe, Samantha Morton houdt stand als zijn bescheiden en meevoelende vriendin Claire en Rhys Ifans, tja, die speelt een rol waarvoor hij in de wieg is gelegd en waarmee hij ook u beslist de stuipen op het lijf jaagt.