FILM
Ten tijde van zijn release werd Don Siegels Dirty Harry zwaar op de korrel genomen door de Amerikaanse pers. Het verhaal van een rechercheur die liever het recht in eigen handen neemt i.p.v. justitie haar werk te laten doen, ondermijnde volgens velen het morele gezag van het politiekorps. Bijna veertig jaar later is het moeilijk te geloven dat de prent zulke reacties losweekte. In vergelijking met huidige politiefilms en zelfs tv-shows is Dirty Harry namelijk een uitermate tamme prent die lang niet zo subversief is als men doet uitschijnen en zeker geen onverdroten ode aan geweld is. De invloed van de film op komende generaties filmmakers valt echter niet te ontkennen. Bijgevolg kunnen we Dirty Harry toch niet volledig vrijpleiten van een nefaste invloed op de Amerikaanse maatschappij.

Rechercheur Harry Callahan is namelijk beslist geen doetje. Hij deinst er bijvoorbeeld niet voor terug om tijdens het verorberen van een hotdog doodgemoedereerd een gewapende overval op een bank te verijdelen met enkel zijn trouwe Magnum .44 als partner. Wanneer een psychopathische scherpschutter San Francisco onveilig maakt, wordt hij op de zaak gezet. Zijn klopjacht op ‘Scorpio’ neemt al gauw de vorm aan van een kat-en-muisspel dat men niet kan winnen door zich aan het boekje te houden. Hoewel hij zijn oversten tegen zich in het harnas jaagt met zijn eigengereide aanpak, is Harry Callahan vastbesloten om Scorpio te stoppen voordat hij meer slachtoffers maakt, ook al moet hij daarvoor de regels breken en wordt zo misschien alle vergaarde bewijs tegen de vermoedelijke dader onontvankelijk verklaard door de rechtbank.
Meer nog dan zijn befaamde ‘Man with no Name’ uit de drie spaghettiwesterns die hij draaide met Sergio Leone, zal Clint Eastwood wel altijd vereenzelvigd blijven met zijn rol in Dirty Harry. De film en zijn vier vervolgen consolideren de supersterstatus van de acteur in het kader van de Amerikaanse cinema. Het is ook verdomd moeilijk om het succes van de films los te zien van Eastwood, die qua présence een perfecte match was voor het personage. Toch is Dirty Harry veel meer een Don Siegelfilm dan een Clint Eastwoodfilm. De regisseur (en mentor van zijn ster) borduurt namelijk voort op zijn grote ervaring in het genre om met simpele maar effectieve beelden de kijker optimaal te engageren. Dat begint al in de eerste minuut, met een subjectief én subversief geschoten scène waarin Scorpio zijn eerste slachtoffer maakt. Siegels regie blijft gedurende de volle honderd minuten koel, afstandelijk en functioneel waardoor hij zowel inzicht geeft in het karakter van Harry Calahan als niet toegeeft aan de verheerlijking van geweld.

Helaas volstaat Siegels kunde niet om de prent ver boven de middelmaat uit te laten stijgen. Het gezapige tempo zal voor een modern publiek een eerste obstakel vormen, het gebrek aan actie een tweede. Ongeacht de reputatie van Dirty Harry draait de film immers meer om spanningsopbouw dan om harde actie. Op de eerder genoemde bankoverval en de finale confrontatie na bevat de film immers geen grote setpieces. Omdat Callahans motieven een enigma blijven en de nevencast slechts in enkele ruwe penseelstreken geschetst wordt – seriemoordenaar Andy Robinson acteert daarenboven afgrijselijk slecht – krijg je bovendien geen reddingsboeien aangereikt die je door de trage momenten helpen. Het scenario, met een handvol legendarisch geworden oneliners, zorgt af en toe voor een milde glimlach maar blijft niet hangen. De problemen van Dirty Harry zijn bizar genoeg dus haast dezelfde als die van Zodiac. Beide films zijn overigens gebaseerd op dezelfde zaak, die van de Zodiacmoordenaar.

De invloed van Dirty Harry op de film- en tv-wereld is onmiskenbaar. Zonder Harry Callahan was er geen Die Hard, geen laconieke Schwarzenegger, geen Vic Mackey in The Shield. Zelfs het merendeel van de films in het blaxploitationgenre, met op kop Shaft, heeft veel te danken aan Dirty Harry, van het brute geweld tot de funky muziek – een van de hoogtepunten van Siegels prent is namelijk Lalo Schiffrins muzikale score. Maar als je de film op zich beschouwt, moet je concluderen dat de tijd de kracht van de prent grotendeels heeft geërodeerd. Mocht Dirty Harry momenteel in de zalen draaien, zou iedereen – zowel publiek als critici – ongetwijfeld doorbomen over hoe tam en dus onrealistisch de productie wel is.

BEELD EN GELUID
Het beeld kreeg ter gelegenheid van de dvd-release een stevige opknapbeurt. De print ziet er dan ook beter uit dan ooit, maar dat betekent niet dat dit een perfecte transfer is. In de donkere scènes valt bijvoorbeeld het gebrek aan contrast op. De daglichtscènes zien er over het algemeen prima uit, met een zeer goede scherpte, maar de hoeveelheid grain varieert, wat bijdraagt tot de wisselvalligheid van het beeld. De soundtrack is opgewaardeerd van mono naar DD 5.1. Omdat Dirty Harry niet het grootse actiespektakel is dat onterecht in het collectieve geheugen gebrand zit, voegt die opwaardering echter weinig toe aan wat in essentie een dialoogcentrische film is.

EXTRA’S
Van Warner weten we dat ze hun klassieke releases graag stofferen met inzichtelijke extra’s. Dirty Harry vormt geen uitzondering. De eerste schijf bevat bijvoorbeeld een Audiocommentaar van filmkenner en Eastwoodbiograaf Richard Schickel. Het babbelspoor is nogal droog, maar er passeren voldoende weetjes om je zoet te houden. Dirty Harry’s Way (7 min.) is een vintage featurette, gedraaid ten tijde van de eerste bioscooprelease. In Dirty Harry: The Original (30 min.), gemaakt in 2001, gaat men dieper in op de invloed van het personage, maar wordt jammer genoeg weinig tijd vrijgemaakt voor introspectie in het productieproces van de film. In een Interviewgalerij (27 min.) kunnen cast, crew en bewonderaars hun visie op de film kort kwijt. Als laatste item op de eerste disk zijn er Trailers voor alle vijf films uit de Dirty Harry-reeks. De tweede schijf bevat twee extra’s. De featurette The Long Shadow of Dirt Harry (25 min.) is feitelijk niet meer dan een update met recentere interviews van de featurette uit 2001 die we op de eerste schijf terugvinden. Interessanter is The Man From Malpaso (58 min.), een documentaire die de carrière van Eastwood overloopt t.e.m. Unforgiven.

CONCLUSIE
Dirty Harry is in naam een onvervalste klassieker maar in de praktijk louter een degelijke politiefilm die al lang overvleugeld is door betere en realistische policiers op zowel het witte doek als het kleine scherm. Zelfs een iconische Eastwood, de solide regie van Siegel en Lalo Schiffrins muziek kunnen een wisselvallig script niet overstijgen. Beeld en geluid zijn prima in orde op de dvd en de bonussectie is goed gevuld, maar iets te Eastwoodcentrisch.